Alternatif Enerjide Yeni Hedef:
Okyanus ve Denizler

Dünyanın nüfusunun 7 milyarı geçtiği şu günlerde, dünyamız bizi beslemek ve bize enerji sağlamak için bütün sınırlarını zorluyor. Neyse ki petrol kaynakları tükenmeden rüzgar, güneş ve jeotermal gibi alternatif enerji kaynakları keşfettik ve gerekli olan teknolojik gelişmeyi sağladık. Ancak giderek artan dünya nüfusu için bu kaynakları verimli kullanmakla birlikte yeni kaynaklara da ihtiyacımız olduğu aşikar. Alternatif enerjide artık ibre, dünyanon % 70’ini kaplayan okyanus ve denizlere doğru dönüyor.

Peki deniz ve okyanuslardan alternatif enerjiyi nasıl elde edebiliriz? Şimdi bu sorunun cevaplarını inceliyoruz:

Uçurtma türbinleri

Bildiğimiz rüzgar türbinlerinin tasarımları, yel değirmenleri örnek alınarak yapılmıştır. Ancak Alman SkySails GmbH firması rüzgardan elektrik üretmek için generatöre bağlı bir uçurtma kullanıyor. Bu tasarımın avantajı, yüksek mesafedeki rüzgarları toplayabilmesi, daha yüksek verim ile elektrik üretilebiliyor. Firmanın açıklamasına göre rüzgar uçurtmayı yukarı doğru çektikçe, ipin bağlı olduğu bir tambur sayesinde generatör elektrik üretebiliyor. Uçurtma maksimum yüksekliğe eriştiği zaman , tambur otomatik olarak ipi üzerine sarıyor ve tekrar uçurtmayı salarak yeni bir enerji üretim döngüsü sağlıyor. Firma, prototip bir çalışma yapmış olmasına rağmen henüz büyük ölçekli bir üretim yapmış değil.

Yüzen Güneş Panelleri

Okyanuslar dünyanın en büyük güneş panelleri olmasına rağmen bu konuda çözülmesi gereken sorunlar var. Bu sorunlardan en önemlisi, okyanus fırtınalarının yüzen  panellere zarar verme ihtimali. Avustralyalı güneş paneli üreticisi Sunengy, bu sorunu şimdilik çözdüklerini açıkladı Şirketin geliştirdiği yüzen paneller, fırtına esnasında denize batarak dalgaların fiziksel etkilerinden en az şekilde etkilenebilecekler. Yüzen panelin tasarımı oldukça hafif. Yüzen panel plastikten ve mevcut güneş paneli ekipmanlarından oluşuyor. Şirket, Hindistanlı Tata Power firması ile bir prototip üzerine çalışıyor.

Alglerin Gücü

Algler uzun bir zamandır önemli bir biyoyakıt kaynağı olarak biliniyor. Algler çok hızlı büyüyebiliyor ve ağırlıklarının yaklaşık % 50’si yağdan oluşuyor. Ayrıca kirli sularda büyüyebilecek kadar dayanıklılar, beslenmek için temiz suya ihtiyaç duymuyorlar. Algler, fotosentez yoluyla karbon dioksiti ve güneş ışığını çok etkin bir şekilde enerjiye dönüştüren ve bu süreçte de yağ üreten küçük birer biyolojik fabrikadır. Öyle ki bir gün içinde ağırlıklarını 3-4 katına çıkarabilirler. ABD Enerji bakanlığı’na göre bu miktar yaklaşık 4000 m2’lik bir alandaki soya fasulyesinden elde edilen yağdan 30 kat çok. Alglerden elde edilen yağ, tıpkı soya yağı gibi, dizel motorlarda doğrudan yakıt olarak kullanılabilir ve arıtılarak biyoyakıta da dönüştürülebilir. Sürekli artan petrol fiyatlarına karşın alg çiftliği yatırımları oldukça mümkün görünüyor ve bu konuda dünyada çeşitli teşvikler veriliyor. Örneğin İrlanda ve İngiltere’nin ortak yürüttüğü BioMara Projesi, alglerden elde edilebilecek biyoyakıt için alg davranışlarını gözlemlemek üzere gerçekleşiyor.

Okyanus Termal Enerji Dönüşümü

Okyanus Termal Enerji Dönüşümü (Ocean Thermal Energy Conversion - OTEC), okyanustan buhar elde etmek için yürütülen bir çalışma. OTEC, okyanusun sıcak olan yüzeyi ile daha soğuk olan derin seviyeleri arasındaki sıcaklık farkını kullanıyor. “Kapalı çevrim dönüşümü” ismi verilen teknoloji ile sıcak yüzey suları düşük kaynama noktasına getirilerek buharlaştırılıyor. Buhar basıncı arttıkça bir türbin sayesinde generatörden elektrik elde ediliyor. Soğuk derin suları, buharı yoğunlaştırarak tekrar sıvı hale döndürüyor ve çevrim kendini tekrarlıyor. ABD Deniz Tesisleri Mühendislik Komutanlığı projeyi gerçekleştirmesi için ünlü Lockheed Martin firması ile 4,4 milyon dolarlık bir anlaşma imzaladı. Hawaii’de başlayan proje şu an son aşamasında.

Görüldüğü gibi insanoğlunun enerji arayışı artık okyanuslara doğru kayıyor. Bundan sonrası için önemi olan çevreye daha çok duyarlı, yenilenebilir ve ucuz kaynakları kullanmak ve teknolojiyi buna göre geliştirmek.

Alper Coplugil