Can Aksakal |
İnci Akü Röportajı

1. Öncelikle İnci Akü'yü biraz tanıyabilir miyiz? İnci Akü'nin İTÜ Enerji Enstitiüsü'nde misyonu nedir?
 

Temeli 1952 yılında atılan ve Ege’nin en güçlü kurumlarından biri olan İnci Holding’in iştiraki  İnci Akü San. ve Tic. A.Ş., Cevdet İnci tarafından 1984 yılında Manisa Organize Sanayi Bölgesi’nde kuruldu.  Bugün sektörün ihracat lideri olan kurumumuzun 500’ün üzerinde çalışanı bulunuyor. 28 yıl önce Manisa Organize Sanayi Bölgesi’nde sektöre ilk adımlarını atan İnci Akü, uzun ömürlü enerji depolama çözümleri geliştiriyor ve otomotiv endüstrisinde ihtiyaç duyulan her tipte akü üretilebiliyor. 2010 Temmuz ayında temellerini atılan ve ilk etabı biten, Manisa Organize Sanayi Bölgesi’ndeki Türkiye’nin ilk çevre dostu Breeam (Building Research Establishment Environmental Assessment Method) Sertifikalı üretim tesisimiz de 2011 yılında üretime başladı. İnci Battery markalı akülerimizi ürettiğimiz ikinci fabrikamızın biten ilk etabında endüstriyel uygulamalar için çeşitli ürünler üretiyoruz. Ayrıca ani güç kesintilerinin sebep olabileceği duruşları engellemek için kullanılan kesintisiz güç sistemlerinde, enerji kaynağı olarak hazırda duran ve gerektiği an devreye girerek kesintiyi sisteme hissettirmeyecek şekilde özel dizayn edilen İnci Battery Stasyoner akülerin üretimine devam ediyoruz.

Geleceğe yön verecek bilgiler üniversitelerde üretiliyor, İnci Akü bu bakış açısı ile üniversite-sanayi işbirliğini destekliyor. Ar-Ge’de inovasyona ağırlık veriyor sektör için katma değer yaratacak projeler geliştiriyoruz. İnci Akü yaklaşık 3 yıldır da İTÜ Enerji Enstitüsü'nün yanında yer alıyor. Bu birlikteliğin başlangıcı İnci Akü ve İTÜ'nün birlikte yürüttüğü Sanayi Bakanlığının desteklediği SANTEZ Projesi ile oldu. Şu an yine enstitü dahilinde iki proje daha başlatmayı düşünüyoruz. İkisi de Lityum-İyon aküler üzerine. Bu projelerden  birinin hedefi akü anotları için özel karbon yapılar geliştirmek, diğerinin ise hücre üretimi üzerine özelleşmek. İnci Akü olarak Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından desteklenen Sanayi Tezleri Programı’na (SANTEZ) 2010 yılında dâhil olduk. Bu kapsamda özellikle SANTEZ projelerinde üniversitelerin bilgi birikiminden yararlanmak ve mevcut alt yapısını kullanmakla beraber, teoriyi pratiğe dönüştürmede tecrübelerimizi akademik dünyanın hizmetine sunuyoruz.
 

2. İTÜ Enerji Enstitiüsü ile birlikte yürüttüğünüz San-Tez Projesinden bize bahsadebilir misiniz? Nihai amaç nedir bu projede?  
 

Bildiğiniz gibi aküler doğru akım üreten ve kabul eden cihazlardır. Fakat akülerin alternatif akım altında çok farklı  frekans cevapları gözlemleniyor. Farklı genlik ve dalga boyuna göre değişen frekanslar akünün doluluk ve sağlamlık takibinde bize önemli cevaplar üretebiliyor. Bu cevaplar rezistif, kapasitif, endüktif veya bunların bir karışımında karaktere sahip olabilir. Biz İTÜ Enerji Enstitüsü ile birlikte bu cevaplara göre akünün eş değer devresini ortaya çıkarttık. Bu sayede ürettiğimiz akülerin şarj durumu ve yaşlanmışlığı hakkında kritik bilgiler elde edebildik. Nasıl servise gittiğinizde lastiğiniz eskidiyse değiştiriliyorsa, bu sistemde de akünüz bitmeden yaşlanma oranına bağlı olarak değiştirme şansına sahip olacaksınız. Bu da aracın içine ya da aküye entegre edilecek bir entegre devre ile aracın otomatik olarak akünün değiştirilmesi için en uygun zamanı size veren bir sistem ile gerçekleşecek. Yani İnci Akü olarak diyebiliriz ki “aküm bitti, yolda kaldım” sorunu yakında tarih olacak. 
 

3. Diğer Ar-Ge faaliyetleri nedir İnci Akü'nün?
 

İnci Akü olarak sektördeki ilk Ar-Ge Merkezi’ni biz kurduk.  San-Tez projelerimize ek olarak birçok Tübitak destekli proje Avrupa Birliği projesi bu merkezde çalışılıyor.Konvansiyonel kurşun asit ürünlerimizde hedeflerimizden biri denizcilik sektöründe önemli bir rol edinmek. Bu alan için özel geliştirdiğimiz derin deşarja uygun akülerimiz, İnci Battery Gel serisi sektörde yerini aldı. Manisa'daki Ar-Ge merkezinde geliştirilen İnci Battery Gel serisi, başta tekneler olmak üzere, karavanlar, golf araçları, yer temizleme makineleri, tekerlekli sandalyeler ve yenilenebilir enerji santralleri gibi oldukça geniş bir alanda kullanılabilecek. Yüksek sıcaklıklarda bile uzun çevrim ömrüne sahip olan İnci Battery Gel serisi ile telekomünikasyon sistemlerinin, robotların, güvenlik sistemlerinin ve acil destek ünitelerinin de enerji ihtiyaçlarını karşılayacak.  İnci Battery Gel Serisi ürünler, standart akülere göre 4 kata kadar daha yüksek derin deşarj oranına sahip ve yüksek çevrim ömürleri ile öne çıkıyor. Özel olarak tasarlanan tam kapalı, sızdırmaz sistemli aküler, iç mekanda da güvenle kullanım avantajı sağlıyor. Gel serisi aynı zamanda özel kapak ve valf kontrollü buşon sistemi sayesinde bulunduğu ortamda havalandırmaya ihtiyaç duymadan çalışabiliyor. Konvansiyonel akülerden farklı olarak içerisindeki elektrolit silica ile karıştırılarak elde edilen jele sahip aküler bakım gerektirmiyor ve sızdırmazlık sağlıyor. Gelişmiş kimyasal yapısı sayesinde hızlı şarj olabilme özelliğine ve kısa devrelere karşı özel seperatörlere sahip olan ürünler özel buşonları ile üstün güvenlik sağlıyor. Endüstriyel akü de ürettiğimiz ilk etabı tamamlanan ve üretime başlayan Manisa’daki 2. Fabrikamız,  Türkiye’nin ilk BREEAM sertifikalı tesisinde aküler üretilmeye başlandı.

Kurşun Asit teknolojisi dışında Lityum-İyon akülere karbon nano tüp entegre ederek hücre üretimi yapmayı hedefliyoruz. Bunlar standart ürünlere göre çok daha fazla enerji yoğunluğuna sahip olacak ve özel uygulamalarda kullanılacak ürünler olacaklar.

 

4. İnci Akü büyük bir potansiyeli olduğu düşünülen Güneş Enerji Sistemlerinden elektrik üretiminde kendini nerede konumlandırmayı planlıyor?
 

“Enerji depolamada uzun ömürlü hızlı çözümler sunmak” misyonu ile çalışan ve “Dünyanın ilk 10 akü üreticisi arasında olmak” vizyonu ile geleceğe yönelik adımlar atan şirketimiz İnci  Akü bu alanda da yoğun çalışmalar yürütüyor.

Fotovoltaik ve diğer yenilenebilir enerji kaynakları ile kullanabilecek derin deşarja uygun jel akülerimiz var. Bu akülerimiz ile yenilenebilir enerji platformlarında da akülerimizi tanıtıyoruz. Off-Grid uygulamalar için akü sisteminin vazgeçilmez bir parçası bildiğiniz üzere on-grid uygulamaların ise şebekedeki yüzdesi arttıkça akıllı şebeke sistemlerine ihtiyaç duyulacak. Burada da batarya sistemlerine şebeke stabilizasyonu için önemli görevler düşecek.  İlk yatırım maliyeti ve birim enerji depolama maliyeti açısından bakıldığında en uygun ve güvenilir depolama sistemi kurşun asit aküler. Bu aküler aslında yenilenebilir enerji kavramıyla örtüşüyor, çünkü yüzde doksan dokuz oranında geri dönüştürülebiliyorlar. Özetle diyebilirim ki; İnci Akü olarak güneş sistemlerinden üretilen  elektriği depolamak için gerekli akü sistemlerimiz var. Geleceğin enerji depolama çözümlerini geliştiriyor ve piyasaya sunuyoruz. 
 

5. Geçtiğimiz günlerde Tübitak Elektrikli Araçlar için büyük bir destek vereceğini açıkladı. İnci Akü elektrikli araçlar sektörünü nasıl değerlendiriyor?

Elektrikli araçların gelişimi İnci Akü için özel bir anlam ve potansiyel barındırıyor. Elektrikli araçlar konusunda uzun ömürlü teknolojilerimizi hayata geçirebilecek alt yapımız hazır. İnci Akü olarak bu sektöre büyük önem veriyoruz ve dünya devi şirketlerle Lityum-İyon bataryalarda beraberlikler oluşturmak için görüşmeler yapıyoruz.
Üretilen hücreleri paketleyip gerekli sonlu elemanlar analizini yaparak, bir paket olarak otomobil tüketicisine sunabilecek konumdayız. Bugün elektrikli araçlar için akü üretmememizin nedeni elektrikli araçların yeterli sayılarda üretilmemesidir. Elektrikli araç aküsü üretecek tesisin kurulumu ancak yüksek adetli satışların yapılması durumunda mümkün olacak.  İnci Akü, talep edilmesi durumunda yaptığı Ar-Ge yatırımları sayesinde elde ettiği bilgi birikimiyle elektrikli araç aküsü üretimine başlayabilecek durumdadır. Elektrikli araçlar şu an menzil, şarj istasyonu vb. sebepler nedeniyle henüz çok yaygın değiller. Bu sorunlar çözüldükçe kullanım oranlarının artacağını düşünüyoruz. Ancak bizim tahminlerimiz elektrikli araçların bir alt modeli olan hibrid araçların yani elektrikli motorlar ile içten yanmalı motorların beraber kullanıldığı modellerin yakın zamanda hızla yaygınlaşacağı yönünde. 
 
 

6. Son olarak üniversitelerle iş birliği noktasında İnci Akü'nün diğer çalışmaları nelerdir?

Üniversiterle iş birliğine oldukça önem veriyoruz. İTÜ'nün haricinde Yıldız Teknik Üniversitesi, İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü, Ege Üniversitesi, Dokuz Eylül Üniversitesi'nde aktif olarak çalışmalarımız var. Yıldız Teknik Üniversitesi (YTÜ) Makine Teknolojileri Kulübü öğrencilerinden oluşan Racing Team’e destek oluyoruz. YTÜ Racing Ekibi, özgür tasarımlarla hayata geçirdiği araçlarla dünyanın en prestijli uluslararası organizasyonlarında Türkiye’yi başarıyla temsil ediyor. İnci Akü ayrıca YTÜ Makine Teknolojileri Kulübü tarafından 26-27 Mart 2013 tarihinde düzenlenecek Otomotiv Teknolojileri Etkinliği’nde yerini alarak öğrencilere bir sunum gerçekleştirecek.

Üniversitelerin İncileri projesi ile üniversitelilere mezun olmadan kariyer fırsatı sunan İnci Akü,  Yıldız Teknik Üniversitesi Otomotiv Anabilim Dalı laboratuarına da sponsor oldu.  Öğrencilerin deney düzenekleri ve proje motorlarını destekleyen aküleri temin ettik.

İstanbul Teknik Üniversitesi Elektrik Mühendisliği Kulübü tarafından bu yıl üçüncüsü düzenlenen “Temiz Enerji Günleri” etkinliğinde de İnci Akü adına bugün sizinde bildiğiniz üzere söz aldım. Enerji sektöründeki son gelişmeleri, yenilikleri ve yatırımları paylaşmak amacıyla düzenlenen organizasyonda “Elektrikli Araçlar” konulu panelde  “Otomotivde Bataryanın Dünü Bugünü Yarını” başlıklı sunumu ile öğrenci, akademisyen ve sektör temsilcilerini bilgilendirmiş olduk.

Diğer üniversitelerde de San-Tez ve benzeri projelerimiz var. Ek olarak yabancı ortaklarımızla girdiğimiz Avrupa Birliği projelerimiz de var. Bu projeleri dünyaca ünlü mühendislik firmaları ile işbirlikleri kurarak gerçekleştirip patentler alıyoruz. Yani kısaca diyebilirim ki Ar-Ge faaliyetlerimizle üniversiteleri buluşturmayı başardık.