Elektrik Sayacı Nedir? |
Enerji Sayaçları

Elektrik sayacı gibi enerji sayaçları ile enerji tüketimlerini izlemek, enerji kaynaklarının kısıtlı olmasından dolayı büyük önem taşımaktadır. Elektrik dağıtım şirketleri sağladıkları enerji miktarlarını faturalandırmak amacıyla, AVM, Rezidans gibi enerjiyi toplu olarak alan yerleşkeler ise enerji bedelini adil olarak dağıtabilmek adına elektrik sayacı kullanmaktadırlar. Ek olarak, fabrikalarda üretimde kullandıkları enerji miktarını ürün maliyetlerine yansıtarak gerçek ürün maliyetini bulmak için enerji sayacı kullanırlar. Bu ve buna benzer uygulamalara çözüm üretebilmek adına Iskraemeco ve EMU markaların Türkiye dağıtıcılığını yapan Aktif Group'un katkılarıyla bu yazımızda, "Elektrik sayacı nedir? Elektrik sayacı çeşitleri ve tipleri nelerdir? vb sorulara cevap aradık. Detaylar yazımızın devamında...

A- A+

11.12.2017 tarihli yazı 38074 kez okunmuştur.

Elektrik sayacı veya diğer adıyla enerji sayacı; konutlarda, iş yerlerinde veya elektrikle çalışan cihazların tükettiği elektrik enerjisi miktarını veya bir generatör vb. cihaz tarafından üretilen elektrik enerjisi miktarını ölçen cihazdır. Elektrik sayacı, faturalandırmanın doğru bir şekilde yapılabilmesi için oldukça önemli bir araçtır. Temel olarak üretilen/tüketilen gücün zaman içerisindeki miktarını ölçerek çalışan bu cihazlar zaman dilimi olarak "saati" kullanmaktadır. Bu nedenle ölçüm birimi Wh (watt/saat), kWh (kilowatt/saat), MWh (megawatt/saat) ve katları şeklinde değişmektedir.

Aktif Group, elektrik sayaçlarındaki çözümleri ile farklı müşteriler ve farklı abonelik taleplerine geniş ürün yelpazesi ile güvenilir cevap vermektedir.

Elektrik Sayacı Çeşitleri Nelerdir?

Elektrik sayaçları, bağlı olduğu devrenin akım tipine, sayaç yapısına, sayaç bağlantısına ve şebekeye göre olmak üzere dört farklı grupta sınıflandırılabilir.

Bağlı Olduğu Devre Tipine Göre:

Enerjinin ölçülmesi istenilen devreden geçen akım tipine göre iki farklı sayaç kullanılmaktadır. Devrede hangi sayacın kullanılacağı devrenin DC mi yoksa AC mi olduğuna göre değişkenlik göstermektedir.

Sayaç Yapısına Göre

Elektrik sayaçları, çalışma mekanizmasına göre iki farklı kategoriye ayrılmaktadır.

Mekanik sayaçlar: Alüminyum disk üzerinde oluşan döndürme momentine göre çalışmaktadır. Disk üzerindeki döndürme momenti, sayaç içerisinde bulunan akım bobininden geçen akım ve gerilim bobinine uygulanan gerilim ile manyetik alan aracılığıyla oluşmaktadır. Mekanik sayaçlarda temel olarak, manyetik alan diski döndürmekte, disk ise numaratörü döndürerek ölçümün yapılmasını sağlamaktadır.

Elektronik sayaçlar: Gelişen teknoloji ile mekanik sayaçlar yerini elektronik sayaçlara bırakmaya başladı. Mekanik sayaçlara kıyasla, elektronik sayaçlarda rogowski bobini gibi elemanların kullanılmaması daha hassas bir ölçüm sağlamaktadır. Ayrıca mekanik bir yapı olmaması da hassasiyeti artırmaktadır. Ölçüm sonucu numatör üzerinde değil, LCD veya LED ekran aracılığıyla okunmaktadır. Elektronik sayaçlar, kullanılan enerjiyi ölçmenin yanı sıra, anlık ve maksimum kullanım taleplerini, gerilimleri, güç faktörü ve kullanılan reaktif güç gibi yük ve arzın diğer parametrelerini de kaydedebilmektedir. Ayrıca bazı tipleri ise ölçüm sonucunu uzaktaki noktalara iletebilmektedir.

Emu Professional / Allrounder Süzme Sayaç

► İlginizi Çekebilir: Güneş Enerjisi Projeleri için FRIEM Eviriciler ve AKTİF Solar Dağıtım Merkezi Çözümleri

Emu Professional / Allrounder Süzme Sayacı aşağıdaki avantajlara sahiptir:

► Modbus-RTU, Modbus-TCP, KNX ve LON, M-Bus haberleşme alternatifleri
► Dahili web sunucu özelliği
► MID sertifikalı
► Şebeke/Jeneratör tarifelendirmesi

Iskraemeco Mx38y Akıllı Elektrik Sayacı

Iskraemeco Mx38y akıllı elektrik sayacı avantajları şu şekildedir:

► RS485, PLC ve GSM/GPRS Haberleşme opsiyonları
► Ön Ödemeli sistemlerde kullanılmak üzere devre kesici
► 4 Bölgede Reaktif Ölçüm

Bağlantı Tipine Göre

Elektrik sayaçları direkt bağlantılı veya ölçü trafosu bağlantılı olmak üzere iki çeşittir.

Direkt bağlantılı elektrik sayacı: 100 amper veya bazı özel sayaçlarla 120 ampere kadar olan durumlarda kullanılan sayaç tipidir. Herhangi bir ölçü trafosuna ihtiyaç duyulmaz.

X5 sayaç (ölçü trafolu bağlantı): Bu sayaçlar X5/AG ve X5/OG olmak üzere iki çeşittir. X5/AG sayaçlarda sadece akım trafosu kullanılır. X5/OG sayaçlarda ise hem akım hem gerilim trafosu kullanılmaktadır. X5 sayaçlar 5 ampere kadar referans akımı ile çalışmaktadır.

Bağlantı Yapısına Göre

Monafeze (üç faz iki telli): Tek bir fazı bulunan sayaçlardır. Genellikle mesken ve aydınlatma aboneliklerinde kullanılır.

Iskraemeco ME172 Monofaze Elektrik Sayacı

Iskraemeco ME172 Monofaze Elektrik Sayacı avantajları şu şekildedir:

► RS485 Haberleşme
► Gerilim, akım, frekans gibi ana parametre ölçümleri
► Uzun ömürlü yapı
► Kaçak elektrik yakalama ve koruma sistemleri
► Düşük güç tüketimi

Trifaze: Üç fazlı sayaçtır ve tel sayısına göre iki farklı tiptedir. Yükleri dengeli aboneliklerde üç fazlı üç telli sayaç kullanılırken, her fazın enerjisinin ayrı ayrı ölçülüp toplam tüketimin hesaplandığı sistemlerde üç fazlı dört telli sayaç kullanılır.

Iskraemeco MT174 Trifaze Elektrik Sayacı

Iskraemeco MT174 Trifaze elektrik sayacı avantajları şu şekildedir:

► RS485 haberleşme
► Şebeke/Jeneratör Tariflendirmesi
► 4 bölgede reaktif ölçüm
► Gerilim, akım, frekans gibi ana parametre ölçümleri
► Kaçak tüketim tespit ve koruma

Yaptığı Ölçüme Göre Elektrik Sayaçları

Elektrik sayaçları yaptığı güç ölçümüne iki farklı tiptedir. Konut, mesken gibi yerlerde sadece aktif gücü ölçen aktif sayaçlar kullanılmaktadır. AVM, fabrika, hastane gibi yapılarda aktif/reaktif sayaçlar kullanılmaktadır. Bu yapılarda reaktif ölçüm de yapılarak kompanzasyon ihtiyacı belirlenir.

Iskraemeco MT880i Endüstriyel Elektrik Sayacı

Iskraemeco MT880i Endüstriyel Elektrik Sayacı aşağıdaki avantajlara sahip:

► RS485 haberleşme
► 4 bölgede reaktif ölçüm
► Gerilim, akım, frekans gibi ana parametre ölçümleri
► 31. harmonik bileşenine kadar harmonik analizi

Iskraemeco MT880m Modüler Endüstriyel Elektrik Sayacı

Iskraemeco MT880m Modüler Endüstriyel Elektrik Sayacı aşağıdaki avantajlara sahiptir:

► Modüler haberleşme altyapısı ile RS485, RS232, CS, GPRS, 3G, Modbus-RTU, Modbus-TCP/IP, Ethernet haberleşme alternatifleri
► Modüler giriş/çıkış yapısı ile 5 giriş, 8 çıkışa kadar arttırılabilir
► 4 bölgede reaktif ölçüm gerilim, akım, frekans gibi ana parametre ölçümleri
► 31. harmonik bileşenine kadar harmonik analizi

Tarifeli Elektrik Sayaçları

Ülkemizde üç farklı tarifelendirme yapılmaktadır.

Talep gücüne göre: Dağıtım firması ile yapılan abonelik sözleşmesi tek terimli veya çift terimli (demand) abonelik olabilmektedir. Tek terimli abonelikte sadece tüketilen elektrik enerjisi ödenmektedir. Çift terimli yani demand abonelikte ise her ay abonelik başında talep edilen güç çin ayrı ödeme yapılmaktadır. Deman aboneliğin yapılabilmesi için deman ölçebilen sayaç kullanılmalıdır.

Demand tipi abonelikte tüketilecek enerji için önceden anlaşma yapıldığı için tarifelendirme ücreti daha düşüktür. Ancak belirtilen miktar aşıldığı takdirdi cezai ödeme yapılır.

Zamana Göre Elektrik Sayaçları: Elektrik sayaçları tek zamanlı ve çok zamanlı olarak iki farklı tiptedir. Tek zamanlı aboneliklerde 7/24 aynı fiyatlandırma yapılmaktadır. Çok zamanlı aboneliklerde ise gündüz, puant ve gece olmak üzere üç farklı tarifelendirme yapılmaktadır. Amaç; abone tüketimini, genel tüketimin yüksek olduğu puant tarifesinden çekip, genel tüketimin daha az olduğu gece tarifesine yönlendirmektir.

Şebekeye Göre Elektrik Sayaçları

Burada amaç daha pahalıya mal olan ve motorin ile jeneratörde üretilen elektriğin yanı sıra şebeke tüketimini farklı birim fiyatlardan fatura etmektir. AVM, rezidans gibi yapılarda kullanılmaktadır.

Kaynak: