Modern Sanayi Felsefesinin Babası:
Henry Ford

On iki yaşındayken boş zamanlarını kendisine kurduğu bir mekanik atölyesinde geçiriyordu ve bu yılda erken yaşta annesini kaybetti. Atölyesinde daha 15 yaşında ilk buharlı makinesini yaptı. İlerleyen yıllarda Detroit'te bir şirketin atölyesinde çıraklığa başladı ve ilk zamanlarında cep saatleri onarımı konusunda uzmanlaştı.

Cep saatlerini büyük çapta uygun fiyata üretme planı vardı kısa bir süre sonra vazgeçti. Bu olay ileride sanayide yapacağı devrim ve uygulayacağı yöntemlerle ilgili ilk fikirlerini oluşturmasını sağladı. 1882'de Michigan'ın güneyinde buharlı makine montörü olarak ilk kez sürekli bir işe girmiş oldu.

Aradan altı yıl geçtikten sonra bir çiftçinin kızı olan Clara J.Bryant ile evlendi ve ondan bir çocuk sahibi oldu. 1891'den sonra Detroit'te Edison Illuminating Company'de mühendisliğe başladı ve 1893'te başmühendis oldu. Ayrıca dünyaca ünlü buluşcu Edison ile Ford sonraki yıllarda arkadaş oldular.

Ford’un otomobil üretme konusunda kafasında ilk kıvılcımların oluşmasını sağlayan olaylardan biri de “World of Science” dergisinde okuduğu, içten yanmalı motorların mucidi Nicholas Otto’nun makalesidir. Bu yazıyı okuyan Ford’un kafasında yavaş yavaş benzinle çalışan motorlu otomobil fikri oluşmaya başladı. Başmühendisliğe terfisinden sonra yakıt motorları üzerindeki şahsi araştırmalarına yeterince zaman ve para ayırabilme fırsatını bulan Ford, 1896 yılında Quadricycle isimli aracının gelişimini tamamladı.

Sözkonusu başarının ardından Edison Illuminating'den ayrıldı ve başka yatırımcılarla birlikte 1899 yılında Detroit Automobile Company'i kurdu. Ancak kuruluşundan birbuçuk yıl sonra, 1890'da iflas etti ve ardından Henry Ford 16 Haziran 1903'te hisselerine % 25,5 oranında ortak olduğu Ford Motor Company'yi kurdu. Aynı yıl içinde üretime başladı ve ürettikleri ilk otomobil ABD'de satıldı. 1904'ten sonra ise büyümeye başlayarak otomobillerini başka kıtalara ihraç etmeye başladı.

“Öğrenmeyi bırakan kişi yirmisinde de olsa, sekseninde de olsa yaşlıdır. Yaşamdaki en muhteşem şey zihni genç tutmaktır.”

Ford, 7 Nisan 1947'de, 83 yaşında, doğduğu  şehirde evinde bir beyin sektesinden öldü. Ama hiçbir zaman yenilik ve gelişme felsefesinden vazgeçmedi ve dinamikliğini kaybetmedi

o     Model T ve Ford’un Yükselişi

            Ford markasının büyük bir sıçrama yapıp dünyanın en büyük otomobil üreticilerinden biri olmasının en büyük etkenleri Henry Ford’un üretime getirdiği yeni kültür ve pazarlama konusundaki dehasını da konuştuduğu “Model T” dir.

Ford şirketinin ekonomik başarıları, yalnız satışa sunulan taşıt araçlarına dayanmamaktadır, önemli payı  planlama, örgütlenme ve üretim alanlarında uygulanan yenilikler almaktadır. 1913'te otomobil endüstrisine seri üretim bandı kavramını kazandıran Henry Ford'dur. Ford'un, iş bölümü ve rasyonelleştirme konularına eğilmesi sayesinde daha düşük maliyetli bir üretim ve daha yüksek satış sayılarına ulaşıldı. Böylece efsane bir marka ve üretim kültürü oluşmuş oldu.

            Fordizm felsefesinin meyveleri ilk olarak Model T’ de toplanmıştır. En başta bir aracın üretimi 14 saat sürerken bu süre 1 saat 33 dakikaya düşmüştür. Ayrıca bir aracın fiyatı 1908 yılından 1916 yılına kadar sağlanan gelişmelerle 1000 Dolar’dan 360 Dolar’a kadar düşmüş ve artık otomobil bir lüks değil artık işçi sınıfından insanların bile satın alabildiği bir ihtiyaç malzemesi haline gelmiştir.

o   Fordizm

Henry Ford’un üretim felsefesidir ve bu felsefesiyle üretime yeni bakış açıları ve yöntemler katmıştır.

“Hiç bir şey zor değildir, yalnız onu ufak parçalara bölmesini bilelim.”

Henry Ford bu sözüyle felsefesinin yapı taşlarından biri olan iş basitleştirme ve işi parçalara ayırmanın önemini vurgulamıştır. Otomobil montaj işinin parçalara bölünüp basitleştirilerek bir hat üzerinde seri olarak yapılmaya başlanması Ford’un kattığı en önemli değerlerden biri ve başarısının sırrıdır.

“İnsanlara ne istediklerini sorsaydım, daha hızlı giden at üretirdim.”

Henry Ford bulunduğu dönemde üretimde çığır açıp rakipleri üzerinde büyük üstünlük kurunca kendi kurallarını oluşturup pazarlama konusunda da özgür hareket edip ürettiklerini istediği şekilde satabilmiştir.

“Paradan başka bir şey getirmeyen bir şirket, zavallı bir şirkettir.”

Henry Ford yalnızca para kazanan bir şirket değil, yöntem ve uygulamalarıyla sanayide yeni bir çağ açan öncü bir marka yaratmıştır.