NASA Uyarıyor! “Güneşle Rus Ruleti Oynuyoruz”

Dünya elektriksiz kalsa neler olur? “Revolution” dizisi gerçek olabilir mi? Şiddetli bir Güneş fırtınasının gerçekleşmesi halinde Dünyamızda elektrik ve iletişim ağlarının çökme ihtimali var. Bilim adamları Dünya’nın elektrik şebekesini Güneş fırtınalarının etkisinden korumaya çalışıyor.

A- A+

05.07.2013 tarihli yazı 14201 kez okunmuştur.

Teleskoplardan çekilen veya uzaya gönderilen mekiklerden gelen fotoğraflar bilim adamlarına Güneş’te oluşan patlamalar ve Dünya üzerinde yaratacağı tehditler hakkında daha çok bilgi vermeye yardımcı oluyor.

BGS(British Geological Survey) uzmanları büyük Güneş fırtınalarının Dünya’nın elektrik enerji ağları üzerindeki etkilerini saptamak için İngiltere’de ki 3 araştırma bölgesinde veriler toplamaya başladı.

Taç küre kütle atımı; Güneş'in taç küresinde manyetik alan karışımları nedeniyle oluşan ve uzaya, Güneş Sistemi’ne büyük kütlede plazma fırlatılmasına sebep olan bir Güneş patlamasıdır. Bununla birlikte taç küre kütle atımının ne zaman olacağını tahmin etmek herkesin bildiği üzere çok zor bir olay. İşte bilim adamları Dünya’da ki elektrik şebekelerini Güneş fırtınalarının neden olduğu aşırı yüklenmeden en iyi koruma yollarını bulmaya çalışmaktadır.

Gemma Kelly (BGS yetkilisi) yaptığı bir açıklamada yaşadığımız ortamın her tarafı elektrik ve elektronik sistemlerle kurulmuş olduğunu ve bunlardan birçoğunun olumsuz hava koşullarına karşı korunmasız ve zarar görebileceğini söyledi ve devam etti “Büyük bir Güneş fırtınası esnasında neler olabileceğini tam olarak ölçümler yaparak, altyapılarımız için daha çok önlemler alma üzerinde çalışabilir ve günümüzde iletişim için bel bağladığımız teknolojiye olan zararlarını azaltabiliriz” dedi. BGS’de bu konu üzerinde çalışan Kelly, bu hafta İngiltere’de Royal Astronomical Society’nin düzenlediği ulusal astronomi toplantısında yaptığı çalışmaları sundu.

Daima toprağa giden küçük bir elektrik miktarı vardır. Genelde bu elektrik zararsızdır. Ancak bir Güneş fırtınası bu ayaklarımız altından akan akımı artırabilir ve tüm dünyadaki elektrikle bağlı sistemler üzerinde büyük bir hasar bırakabilir.

BGS yetkilileri, Güneş fırtınaları dünyaya vurduğu takdirde yeryüzündeki akımları iletmek için yüksek atmosferde güçlü elektrik akımlarına olanak sağlayan Dünya’nın manyetik alanını bozabileceğine belirtti.

► İlginizi Çekebilir : Nasa Güneş' in 3 Yıllık Hareketini 3 Dakikaya Sığdırdı

Üretilen elektrik akımın büyüklüğü, dünyanın su miktarı, bölgenin yer altındaki ana kaya gibi bir çok faktöre bağlıdır. Toprak akımı, uzun boru hatlarına, demiryollarına, yüksek gerilim şebekeleri gibi teknolojik problemlere neden olabilecek büyük bir sorun haline gelebilir. Shetland, İskoçya sınırları ve İngiltere’de ki Devon kentinde 3 adet araştırma bölgesi kuruldu. Kelly ve diğer araştırmacılar burada uzun dönemli devamlı olarak ülkedeki toprak akımı ölçümlerini rapor ederek BGS’ye verecekler.

Kelly ve ekibi kendilerine güneşin hava etkilerini daha iyi anlamalarına ve tahmin etmelerine yardım eden daha iyi bir model oluşturmak için araştırmaları esnasında topladıkları verileri kullanacak.

UYDULAR HASAR GÖREBİLİR

Güneş fırtınasının getirdiği enerji yüklü parçacıklar, Dünya'nın manyetik kalkanına baskı uyguluyor ve bu parçacıklar uyduların yörünge yüksekliğine kadar ulaşıyor. Uzmanlar, uyduların doğrudan solar plazmaya maruz kalmış ve Dünya'nın manyetik alanında meydana gelen değişikliklerden etkilenebileceğini belirtti.

MANYETİK ALAN ZARAR GÖRÜYOR

Güneş yüzeyindeki koyu renkli Güneş lekelerinde, Güneş'in manyetik alanında oluşan bir nevi kısa devre sonucu ışın ve plazma patlamaları meydana geliyor. Bu patlamalar sonucu röntgen veya morötesi ışınlar aşığa çıkıyor. Uzmanlar, büyük bir patlamanın ise milyarlarca ton maddeyi uzayın milyonlarca kilometre derinliğine saçabileceğini belirtiyor.

Patlamaların, Güneş'in Dünya'ya bakan tarafında meydana gelmesi halinde Dünya'nın bundan etkilenme ihtimali yüksek. Normal koşullarda Dünya'nın manyetik alanı, yüzeyi Güneş fırtınalarına karşı koruyor. Ancak şiddetli fırtınalar manyetik alana zarar veriyor ve enerji yüklü parçacıklar bu kalkandan geçmeyi başarıyor.

► İlginizi Çekebilir : Türk Girişimciler NASA' ya Uzay Mekiği Üretti

Bilim adamları güçlü bir güneş fırtınasının dünyaya sadece her 100 yılda bir vurabileceğini tahmin ediyor. Belgelere dayanan gezegene vurmuş en son Güneş fırtınası 1859 yılında gerçekleşti ve bu olay Carrington Olayı olarak bilinir. Dünyada şimdiye kadar ölçülmüş en büyük jeomanyetik fırtına olan bu olay, NASA’nın açıkladığı 12 eylül 2012′de beklenen büyük uzay fırtınasından sonra gündeme geldi. 1859′da gerçekleşen bu fırtınayı, amatör İngiliz astronom Richard Carrington; “inanılmaz güçlü, beyaz parlak bir ışık demeti” olarak not etmişti. Bütün Güneş Sistemi’nde 8 gün boyunca etkili olmuştu.

BGS yetkilerinin açıklamalarına göre küçük bir Güneş olayı da, 1989’da Kanada’da küçük ölçekli bir kesintiye sebep oldu. Fırtınanın sebep verdiği toprak akımı sistemin aşırı yüklenmesine neden oldu ve bir trafo zarar gördü. Bu yüzden 6 milyon insan 12 saat boyuna elektriksiz kaldı.

Kaynak :

► space. com