Akkor Flamanlı - Enkandesan Lambalar |
1.Bölüm

Yüzyıldan fazla bir süredir insanlığa hizmet eden akkor flamanlı lambalar, yerini daha az enerji harcayan ve daha verimli olan aydınlatma teknolojilerine bırakıyor. Dünyanın çeşitli ülkelerinde yasaklanan veya yasaklanma sürecinde olan ampullere, son yolculuğuna uğrulamadan önce detaylıca bir göz atalım.

A- A+

28.04.2015 tarihli yazı 60542 kez okunmuştur.

Akkor Lamba Enkandesan Edison Herman Spiegel Aydınlatma Thomas Edison

Lambanın İcadı

Sir Elliot Thomas teknolojiyi kullanarak ticari şartlara uygun ampulü 1875'te üretti. Ayrıca ampul üzerindeki çalışmalarının ardından bambu filamanlı lambayı ortaya çıkardı. Herman Spiegel'in vakum pompasını kullanan Elliot Thomas başarılı bir şekilde lambasını vakumlamayı başardı.

"Ampulü İcat Eden Kişi Thomas Edison Değildir"

Enkandesan lambanın ve elektriğin gelişimine katkıda bulunmuş en önemli isim şüphesiz Thomas Edison'dur. Aslında ampulü gerçekten icat eden kişi o değildi ancak ampulü geliştirmek için çok çalıştı. 1879'da yüksek vakum ve karbonize flaman yardımıyla uzun yanan, yüksek verimli ışığı üretti. Evlerin pratik şekilde aydınlatılması konusunda da çalışmalar yaptı. Edison sadece akkor aydınlatmayı oluşturmadı ayrıca akkor ışığını daha güvenli, pratik ve ekonomik hale getiren gerekli elementleri bulunduran elektriksel aydınlatma mekanizmasını geliştirdi.

►İlginizi Çekebilir: Aydınlatmanın Tarihçesi | Ampulden LED'e

Ampul için en iyi flamanı bulma çalışmaları sürerken, Edison pratikliği sağlayan ve elektrik ışıklarında kullanılan yedi sistematik element icat etti. Aralık 1879'da Edison halka akkor aydınlatma sisteminin sunumunu yaptı.

Enkandesan ışığının başarısı Edison'un çok kişi tarafından tanınmasını sağladı. Elektrik her yana yayıldıkça Edison'un serveti ve şöhreti büyüyordu. 1889'a kadar şirketleri gelişim gösterdi, daha sonra Edison General Electric şirketi kuruldu. Şirket kendi isminde olmasına rağmen şirketi kontrol edemedi. Gelişen aydınlatma endüstrisinin sermayeye ihtiyacı, onun J.P.Morgan gibi bankacılarla işbirliği yapmasını sağladı. 1892'de şirketini, önde gelen şirketlerden Thompson-Houston'la birleştirdi ve şirketin ismi General Electric oldu.

►İlginizi Çekebilir: İndüktör(Bobin) Nasıl Çalışır? | 1. Bölüm

Cam ampul ilk olarak Matthew Evans ve Henry Woodward tarafından tasarlandı. Bu sırada bilim insanları deşarj lambaları üzerinde çalışıyorlardı. Önce tüpün içindeki karbondioksitin daha sonra kripton ve argon soy gazlarının kullanımı sayesinde ampulün verimliliği arttırıldı.

"Civa Buharlı Lambadan İndüksiyon Lambasına..."

1901'de Peter Hewitt mavimsi beyaz ışık yayan civalı buhar lambasını tanıttı. Sonra sodyum buharı kullanarak daha fazla ışık veren lamba icat edildi. Willies Whitney, flamanı yanma ve korlanmadan korumak için metal kaplama ve karbon flaman kullandı. 1906'da General Electric tungsten flamanı piyasaya sürdü. Bu flamanın erime noktası diğerlerinden daha yüksekti. 1910 yılında bir başka mühendis, William Coolidge dayanıklı tungsten flamanı icat etti. Arabalarda ve neon lambalarda kullanıldı. 1930'da fotografik flaş ampulü keşfedildi. 1940'larla birlikte yumuşak akkor ampulleri, 1950'lerle birlikte ise halojen lambası ortaya çıktı. 60'lar ve 70'lerde eliptik reflektör ve metal halojen tuzu lambası üretildi. Ve son olarak 1990'da Philips, manyetik endüksiyon kullanan, 60.000 saatlik ampulü piyasaya sürdü.