Dizel Yakıt Gizli Güç mü?

Avrupa'da uzun bir süredir revaçta olan dizel otomobiller, ABD'de genellikle gürültülü ve pis kokulu oldukları gerekçesiyle alay konusu oluyorlar. Geçen beş yılda yeni nesil çevreci araçlar ortaya çıktı. Ancak onların da en yenileri umut vaat ediyor. Gelecek sene Peugeot ve Mercedes ilk dizel-hibrid modellerini piyasaya sürecek. Onları da 2012 ve 2014'te plug-in (prize takılan) modelleriyle Volvo ve Peugeot izleyecek. Bu yeni araçlar benzinli-hibrid modeller kadar çevreci ve yakıtı verimli kullanırken, onlardan daha da yüksek performanslı olacak. Yakın gelecekte egzoz gazı salım standartları yükselecek, buna karşın pil maliyetlerinde ciddi bir düşüş olmayacak. Analistler de bu noktada Avrupa'nın -geleneksel arabalarla karşılaştırıldığında pahalı olmasına karşılık- çevreci dizelden beklentisinin yüksek olduğunu söylüyor.

Dizelin yakıt verimliliği her zaman benzinden daha fazla olsa da uzun bir süre çevreye yoğun miktarda sülfür ve azot oksit yaydı. Yine de son yıllarda hem ABD hem de Avrupa'daki bağlayıcı egzoz gazı salım koşulları sayesinde otomotiv firmaları neredeyse bütün zehirli gazları azaltmanın bir yolunu buldular. Aynı zamanda eski araçları bugünkü standartları karşılayabilecek şekilde dönüştürdüler.

Bugünün Volkswagen Jetta TDI gibi en iyi çevreci-dizel otomobilleri yüksek performanslarının yanı sıra hem sessiz hem de düşük egzoz gazı salımı yapıyor. Mil-başına-galon ortalamalarıysa Toyota'nın hibridi Prius'tan çok az daha düşük, benzin motorlu emsallerine göre de bir hayli iyi. Aslında enerji-verimli otomobillerle ilgili yayın yapan Çevreci Arabalar Gazetesi (Green Car Journal) 2009'da Jetta TDI'yı, 2010'da da A3 TDI'yı Yılın Çevreci Arabası seçti. Derginin editörü Ron Cogan'a göre 'temiz dizel zemin kazanıyor.'

Gelecek nesil dizel araçlar daha da çevreci olacak. Peugeot önümüzdeki ilkbahar ilk dizel hibrid aracı, 3008 Hybrid4'ü piyasaya sürmeyi planlıyor. Araç, sıradan bir dizel araca göre yüzde 35 daha az yakıt harcıyor. Kilometre başına, kendinden daha küçük Prius'tan 10 gram fazlası yani 99 gram karbondioksit salıyor. Üstelik Peugeot'nun yakıt tasarrufu biraz daha fazla ve performansı da açık ara yüksek. Ön tekerleklerin kontrolünü 163 beygirlik 2 litrelik turbo dizel motor sağlarken, arka tarafınkini de nikel-metal hidrid pille çalışan 37 beygirlik bir elektrikli motor yapıyor.

Araç, Paris Otomobil Fuarı'nda ciddi bir sükse yaptı ve özellikle Fransa, Almanya gibi Avrupa piyasalarında iyi iş yapması bekleniyor. Bu bir ölçüde Avrupa'daki vergi koyucuların Amerikalı meslektaşlarının aksine benzini, dizele göre yaklaşık on yıllık süre için daha yüksek oranda vergilendirmesinden kaynaklanıyor. Batı Avrupa'da satılan araçların yarısı dizel. Fransa'da bu oran yüzde 70'ten yüksek. 'Ucuz, performanslı ve çevreci dizel arabaların varlığı benzinli hibrid araba satışlarının Avrupa'da neden yüzde 1'lerde kaldığını gösteriyor' diyor Londra'daki Pelham Smithers'ın otomotiv danışmanı Julie Boote.

Dizel hibrid modellerin önünde, fiyat gibi çok önemli sınırlayıcı bir engel var. Dizel motorlar otomobil üretiminde 2 bin; hibrid teknoloji ise 5 bin dolar ekstra maliyet demek. Analistler, Toyota ve Volkswagen gibi otomotiv firmalarının dizel-hibrid modellerini tanıtmakta ayak sürümelerinin sebebinin de bu ekstra maliyet olduğu kanaatinde. Michigan'daki Otomotiv Araştırma Merkezi Başkanı Jay Baron 'İnsanlar çevreci davranmaktan hoşlanır. Yeter ki bunun onlara maliyeti yüksek olmasın' diyor.

Prius ayrı tutulursa, Amerikalıların çoğu bu nedenle alıştığımız türden benzin motoru taşıyan araçları satın almaya devam ediyor. Yine de Peugeot ve diğerleri, dizel-hibrid modellerin bu trendin dışında kalacağını düşünüyor. Ayrıca Avrupa'da hibridler için yapılacak vergi indirimlerinin (örneğin Fransa'nın önerisi 3 bin dolara yakın) tüketicileri daha yüksek performanslı ve yakıtı verimli kullanan araçlara sevk edeceğini umuyorlar. Peugeot, satın almak istemeyenler için dizel-hibrid modelini, hibrid olmayan muadiline göre aylık daha ucuza kiralamayı planlıyor. Firmaya göre, ekonomik göstergelerin ışığında maliyetler daha da düşecek ve 3008 modeli için öngörülen dizel-hibrid ile plug-in hibrid satışları 2015'te 100 bini bulacak.

Toyota'nın Prius ile bu satış rakamlarını yakalaması beş seneyi bulmuştu. Eğer Peugeot da aynı yolu izlerse şüphesiz başarılı olur. Peugeot ve diğer dizel hibridlerin başarısı, Avrupa'da 2014'e kadar yükselmesi beklenen egzoz gazı salım düzenlemeleriyle birlikte otomotiv firmalarının, beklenen tüm sorunlar olmaksızın satın alınabilir bir elektrikli aracı ne kadar hızlı üretebileceğine bağlı gibi. Baron'un belirttiği üzere eğer pil maliyetleri kısa sürede aşağı çekilmezse 'yüksek yakıt tasarrufuna ulaşabilmenin nihai yolu dizel-hibridler olacak.'

Haber: Newsweek Türkiye / R. M. Schneiderman