GPS Nedir ? |
Mevcut Çalışmalar ve Problemler

İlk bölümde GPS sisteminin yapısını, çalışmasını ve uygulamalarını incelemiştik. Bu bölümde GPS sisteminin mevcut Ar-Ge çalışmalarını, önemli gelişmeleri ve tarihsel sürecini inceleyeceğiz.

A- A+

12.07.2015 tarihli yazı 22109 kez okunmuştur.

GPS Haberleşme Navigasyon Uydu İletişim Anten Sinyal Ar-Ge

Mevcut Ar-Ge Çalışmaları

Cep telefonlarında GPS özelliği, günümüzde oldukça yaygın olarak kullanılmaktadır. GPS özelliği sayesinde sadece kullanıcı kendi navigasyonunu sağlamakla kalmayacak, diğer cep telefonu kullanıcılarını da kendi telefonundan takip edebilecek. Örneğin endişeli anne-babalar, çocuklarının nereye gittiklerini ve nerede olduklarını takip edebilecekler ya da kaybolan veya ıssız bir yerde kaza geçirerek hareket kabiliyetini yitiren kişilerin bulunmasında GPS sayesinde arama-kurtarma çalışmaları kolaylaşacak.

Şekil 1: GPS sistemleri; keşif, takip, arama kurtarma gibi faaliyetlerde kullanılır.

►İlginizi Çekebilir: Zaman Senkronizasyonu

GPS'in bir başka ilgi gören özelliği, araç hırsızlığı konusunda karşımıza çıkıyor. Bu özellik sayesinde otobomil ve motosiklet üreticileri veya güvenlik şirketleri çalınan araçların yerlerini kolaylıkla takip edebiliryor.

GPS sistemi özellikle lojistik zincirleri ve kargo şirketleri için büyük avantajlar getiriyor. Bu sayede kargo araçlarının takibi kolaylıkla yapılabildiği gibi güvenlik önlemleri de daha rahat alınabiliyor.

Önemli ve İlginç Özellikleri

GPS, gün geçtikçe hayatımıza daha çok girmektedir. Örneğin, GPS özelliği entegre edilmiş bir fotoğraf makinesı ile çektiğimiz fotoğraflarda, fotoğraf üzerine bulunduğunuz yerin enlem ve boylamlarını aktarabiliyoruz.

Otomobil kullanırken GPS'e odaklanmak zordur. Bu yüzden üreticiler 'Sesli Rehberli GPS' sistemini geliştirdiler. Bu sayede daha güvenli bir sürüş gerçekleştirebiliyor. GPS'ler hangi yoldan sağa ya da sola dönmemiz gerektiğini ve hedefe ne kadar süre kaldığını sesli olarak bize aktarabiliyorlar. Bunun yanında GPS cihazına sesli komut vererek alternatif rotaları belirleyebilir ve diğer özelliklerin hepsini sesle kontrol edebiliriz.

Şekil 2: Sesli GPS sistemleri günümüzde yön bulmada yaygın olarak kullanılmaktadır.

►İlginizi Çekebilir: 4G ve 5G Nedir? | Telekomünikasyon Teknolojileri

GPS sayesinde, nerede bulunduğunuzu öğrenebilir ya da en yakın otelin adresini öğrenebilirsiniz. Böylece yol ve mekan arama derdinden kurtulursunuz. Bunun yanında doğa yürüyüşü sevenler, balıkçılar, tırmanışçılar, bisikletçiler, gezginler için de, eğer bölgeyi tanımıyorsanız büyük kolaylık sağlıyor. Böylece en iyi yürüyüş ya da bisiklet rotasını belirleyebilir, en yakın göle, denize vs gidebilir ya da dinlenecek yeri bulabilirsiniz.

Önemli Tarihler

►1973: Uydu navigasyon sisteminin uzaya firlatılmasına karar verildi. Decided to launch a satellite navigation system (ABD Donanması ve Hava Kuvvetleri'nin Transit, Timation, 621B sistemine göre)

►1974 – 1979: Sistem testleri gerçekleştirildi.

►1977: İlk uydunun yörüngeye yerleşmesinden önce alıcı birimlerin testleri gerçekleştirildi. Pseudolites adı verilen vericiler dünya yüzeyine yerleştirildi.

►1978 – 1985: 11 Block I uydusuna bağlanıldı

►1979: GPS sistemini genişletmek üzere program revize edildi. Başlangıçta 18 adet uydu görev yapıyordu. 1988'de ihtiyacın artması üzerine 24'e çıkarıldı.

►1980: İlk Block I uydusu, atomik patlamaları algılayabilmesi için sensörler ile donatıldı.

►1980 – 1982: Finansal krizin ardından sponsorlar, sistemin yararlılığından duydukları şüpheleri aktarmaya başladılar.

►1983: Kore Havayolları'na ait bir yolcu uçağının vurulması ve konumunu belirleme kabiliyetini kaybetmesi üzerine GPS sisteminin sivillerin kullanımına açılması kararı alındı.

►1986: Challenger uzay mekiği Block II GPS uydusunu uzaya göndermekle görevliydi ancak mekiğin havada infilak etmesiyle proje askıya alındı.

►1989: Block II GPS uydusu yörüngeye yerleştirildi.

Şekil 3: Yörüngeye yerleştirilen Block 2 uydusu

►1990 – 1991: Körfez Savaşı sırasında 'seçici erişim' geçici olarak durduruldu. Temmuz 1991'de tekrar aktif edildi

►1993: 'Başlangıç Operasyonel Erişilebilirliği' ilan edildi. Siviller için ücretsiz GPS erişimi sağlandı

►1994: Son Block II GPS uydusu (GPS Block IIF) ile uydu serisi tamamlandı.

►1995: 'Tam Operasyonel Erişilebilirlik' ilan edildi.

►2000: Seçici Erişim (Selective Availability) özelliği kaldırıldı. Böylece siviller için konuj doğruluğu 100 metre'den 20 metre'ye indirilmiş oldu.

►2004: 50. GPS uydusu yörüngeye gönderildi.

►2005: İlk IIR-M GPS uydusu uzaya fırlatıldı. Bu uydu, LC sivil sinyalleri ve M askeri sinyalleri destekliyor.

Karşılaşılan Problemler

GPS'te karşılaşılan problemlerin başında doğruluk geliyor. GPS alıcısının konumumu, uydunun sinyal gönderdiği süre ve alıcının sinyali aldığı süre hesaplanarak yapıldığı için GPS biriminde zaman özeliği kapalı ise doğruluk zarar görüyor. Ayrıca süre hesaplamaları, sert atmosfer şartlarında olumsuz etkileniyor. Bunun dışında sinyaller, dağ, gökdelen gibi engellerden geri yansıdığı zaman da yanlış hesaplanıyor.

Konum hesaplaması ile ilgili bir başka problem ise GPS'in her 12 dakikada bir kendini güncellemesi. Eğer bir sinyal güncelleme sürecine denk gelirse alıcının konumu yanlış hesaplanıyor.