Güç Trafosu Kurulumunda 7 Kural

Güç trafoları, 200 MVA üzeri uygulamalarda kullanılan trafo çeşididir. Güç trafolarının fiyatlarının yüksek olması ve ağırlıklarının çok fazla olması nedeniyle kurulumu ve yüklemesinde ayrıca dikkat etmek gerekmektedir. Bu yazımızda güç trafolarının kurulumu ve yüklenmesinde uyulması gereken 7 kuralı sizler için inceledik.

A- A+

15.08.2016 tarihli yazı 26065 kez okunmuştur.

Bir trafonun tasarım ve imalatı kadar kurulum ve montajının doğru bir şekilde yapılması enerji kalitesi için kritik önem teşkil etmektedir. Başarılı bir kurulum ve montaj için test ve çeşitli kontrollerinin yapılması gerekmektedir. Kurulum ve montaj işlemleri üretici kılavuzunda veya standartlarında belirtilen talimatlara uygun şekilde, gerekli güvenlik önlemlerinin alınarak yapılmalıdır.

1) Standart ve Özel Trafo Testleri

Her birim için yapılan standart trafo testleri ile trafonun aşağıdaki değerleri incelenmelidir.

► Oran; voltaj ilişkisi için
► Polarite; tek ve 3 faz için (bağlantıların doğru yapılması için gereklidir.)
► Faz ilişkisi; 3 faz için (faz sırası belirlenmelidir.)
► Uyarma akımı; temel tasarımın doğruluğu saptanır ve verimle ilgilidir.
► Boştaki çekirdek kaybı; çekirdek tasarımının doğruluğu saptanır ve verimle ilgilidir.
► Direnç; sargı sıcaklığının hesaplanabilmesi için
► Empedans; kesici ve/vaya sigorta geçiş planlarının koordinesi için
► Yük kaybı; doğrudan trafo verimliliği ile ilgilidir.
► Yönetmelik; yük durumundaki gerilim düşüşünü belirler.
► Uygulamalı ve uyarılmış potansiyeller; dielektrik gücünü doğrulamak için standart testler yapılmalıdır.

Ayrıca trafoların kullanım yerine bağlı olarak darbe (yıldırım ve anahtarlama dalgalanmaları için), ses (konut ve ofis yakınlarında kullanım için), korona (OG ve YG için), yalıtım direnci testleri yapılmalıdır.

►İlginizi Çekebilir: Elektrik ve Güç Trafoları

2) Trafoyu Yerleştirme

Güç trafoları çok ağır bir trafo çeşididir. Ayrıca maliyetlerinin de çok yüksek olmasından dolayı yerleştirme işleminin başarılı bir şekilde yapılması gerekmektedir. Kurulum planlamasında trafonun yeri seçildikten sonra personel ve ekipmanlar için tüm güvenlik önlemleri alınarak trafo, vinç/kamyonet yardımıyla belirlenen yere yerleştirilmelidir.

3) Alım Sonrasındaki Ön İnceleme

Trafonun sevkiyat sırasında hasar alıp almadığı kontrol edilmelidir. Herhangi bir hasar ya da kaba işlem tespit edilirse durumla ilgili üretici bilgilendirilmelidir. Kapakların ve panellerin kaldırılarak trafonun denetimi yapılmalı, iç denetimde parçaların durumuna bakılmalı, gevşek veya kırık bağlantı varsa belirlenmelidir.

4) Çalışma Bağlantılarını Yapma

Bağlantıların dikkatli bir şekilde trafo etiketine ve bağlantı şemasına uygun şekilde yapılması gerekmektedir. Mekanik stresin çok olduğu sistemlerde ekstra olarak gerekli bağlantı/kablo desteklemesi yapılmalıdır.

“Trafonun hizmete girdiği ilk 30 gün sonrasında bağlantılar kontrol edilmeli ve tekrar sıkılmalıdır.”

5) Ses Düzeyini Denetleme

Trafolarda hareketli bir parça bulunmamasına rağmen çalışmaları sırasında vızıldama şeklinde ses oluşur. Bu ses manyetik alandan kaynaklanmaktadır. Manyetik alanın oluşturduğu kuvvet etkisiyle ince ve uzun saçlar periyodik olarak hareket eder. Bu periyodik hareketler ses titreşimlerinin oluşmasına neden olur ve ‘vızıldama’ gibi bir ses duyulur. Trafolarda oluşan bu ses düzeyi kurulumda önemli bir etkendir. Trafonun konumunun seçiminin doğru yapılması algılanan ses düzeyinin azaltılmasında önemli rol oynamaktadır.

6) Trafonun Topraklamasının Yapıldığından Emin Olun

Topraklama birçok elektrikli cihaz için en temel korumalardan biridir. Olası bir statik yük birikmesinde trafo sargılarını korumak için topraklamanın yapılmış olması gerekmektedir. Aşağıdaki şekilde X0 üzerinde yapılan topraklama görülmektedir.

►İlginizi Çekebilir: Topraklama Ölçümü Nasıl Yapılır?

7) Trafoya Yük Verme

3 fazlı trafoya enerji vermeden önce bağlantı kontrolleri yapılmalıdır. Ardından yüksüz bir şekilde trafo enerjilendirilmelidir. Bu enerjilendirmede Faz-Toprak ve Faz-Faz gerilimleri çok benzer olmalıdır. Eğer benzer değilse üreticiyle iletişime geçilmelidir. Bu işlem istenilen şekilde tamamlandığında bir sonraki aşama yük bağlamak olacaktır. Tam yüke ulaşana kadar gerilim yükseltme işlemi kademeli bir şekilde yapılmalıdır. Ayrıca trafo kademe ayarı kontrol edilmelidir.

:::VİDEO::: Trafo Testlerinin Yapılışı