Hawking Işıması Nedir? |
Kuantum Dersleri

1974 yılında İngiliz fizikçi Stephen Hawking tarafından ortaya atılan teoriye göre, sistemler üzerinde bazı kuantum etkilerini dikkate alarak yaptığı kuramsal çalışmaya dayanarak tüm karadeliklerin ışıma yapması gerektiği düşüncesi ortaya çıkmıştı. Şimdi bu teoriyi size daha yakından anlatacağız.

A- A+

09.11.2013 tarihli yazı 40524 kez okunmuştur.

Hawking ışıması, ünlü İngiliz Fizikçi Stephen Hawking'in ortaya attığı kara deliklerin termal özelliklerine açıklık getiren önemli bir buluşudur. Normal şartlarda yüksek bir kütle çekim gücü sayesinde etrafındaki tüm madde ve enerjiyi yuttuğu varsayılır. Fakat Hawking'e göre bu tam anlamıyla doğru değildir ve onun teorisi de bunu kanıtlamaktadır.

1972 yılında İsrailli fizikçi Jacob Bekenstein tarafından kara deliklerin entropiye sahip olduğu fikri ortaya atılmış ve enerji yaydıkları görüşüyle de kendisinden sonra gelen “kara delik termodinamiği” araştırmalarına ön ayak olmuştur.

1974'te Stephen Hawking kara deliklerin ışımalar yaptığına dair bir teori öne sürdü. Teoriye göre, kara deliklerin giriş ve çıkışlarına yakın yerlerindeki uzay boşluğunda enerji dalgalanmaları oluşur. Bu dalgalanma sanal oluşan parçacıkları nötrino-anti nötrino kutuplarına ayırır. Bu parçacıklar normalde birleştiklerinde +,- kutup gibi davranarak birbirlerini yok edebilirken, oluşan kara delik bazen parçacıklardan bir tanesini çeker, diğer parçacık ise buradan uzaklaşır. Bu da kara deliğin yaydığı bu parçacıklar ile gözlemlenebileceğini sonucunu doğurmaktadır.

► İlginizi Çekebilir: Belgesel - Einstein'ın Büyük Fikri ( E=mc² )

Hawking Işınımı bir çeşit termal radyasyonun açığa çıkmasıdır fakat günümüz teknolojisiyle bu değişikliği gözleyemeyiz.

Hawking ışımasında kara delikten içeri giren negatif enerjili parçacık, kara deliğin toplam enerjisinin zamanla düşmesine neden olmaktadır. Bunun sonucu kaybedilen enerji de dışarıda kalıp kara deliğe giremeyen pozitif enerjili parçacık tarafından delikten uzaklaştırılıp başka bir yere gidiyor. Kütle-Enerji eşdeğerlilkiğinin bozulmasından dolayı, her ışımada kara deliğin toplam kütlesinin bir miktarı azalmaktadır (E= mc² bağıntısındaki enerji kütle ilişkisinden dolayı). Bunun sonucunda da kara delik alanı geriliyor ve delik küçülüyor. Bu da her kara deliğin bir ömrü olduğu, zamanla yok olacağı anlamına gelmektedir. Ayrıca teorideki önemli bir ayrıntıya göre, kara deliklerin yaydıkları enerjinin gücü kütleleriyle ters orantılıdır. Yani ne kadar küçüklerse evrene o kadar kuvvetli Hawking radyasyonu yayarlar.