Hipot Test Nedir?

Hipot testi, yüksek potansiyel veya yüksek gerilim testi olarak adlandırılmaktadır. Hipot testinin amacı yüksek gerilim üzerinde dielektrik dayanımını ölçerek izolasyon kontrolü yapmaktır. Detaylar içeriğimizin devamında

A- A+

25.10.2016 tarihli yazı 39236 kez okunmuştur.

Hipot normal gerilim üzerinde elektrik yalıtım yeterliliğini ölçmek için kullanılan sisteme zararı olmayan bir ölçüm testidir. Yüksek gerilim ile çalışan her cihaza bu test uygulanmaktadır. Hipot ile kablolarda ezilme veya kırılmaları, kablolarda ki kaçak veya ekranlama eksikliğini, iletkenlerin kontrolünü, kablo boşluk kontrolünü ve hata toleransları ölçülür. Yalıtım hassasiyeti çok yüksektir. Hipot ile üretim hattından çıkan ürünlerin test edilerek aynı tip olmasına dikkat edilir.

“Hipot, nem ve titreşim testlerinden sonra uygulanarak sistemde yanlış hata bulmanın önüne geçilir.”

Hipot için test voltajı 2 x çalışma voltajı + 1000 V’tur. 1000 V’un eklenme amacı deneyler ve araştırmalar sonucunda cihazlara geçici de olsa kısa süreliğine de etki etmesidir.

Hipot Testi Uygulaması

Hipot testi için öncelikle cihaz ve insan güveliği için topraklama yapılmalıdır. Test için gerekli kablolar bağlanır. İkiden fazla bağlantı kontağı varsa bir tanesine yüksek voltaj kablosu, diğerleri de eksi veya nötr hatta bağlanır. Yalıtım yeterli ise iki iletken arasında büyük bir potansiyel fark uygulanması küçük bir akım geçişine neden olur. Kesin bir sonuç elde edilmesi adına hava izolasyon ve katı yalıtım testi yapılmalıdır. Test süresi kullanılan güvenlik standardına göre ayarlanmalıdır. IEC 60950 kapsamında test süresi 1 dakikadır.

Hipot Test Cihazı

►İlginizi Çekebilir: İzolasyon Test Cihazları

Hipot için akım ayarı

Hipot testlerinde akım limiti ayarlanabilmektedir. Sistemin kaçak akımı Hipot testi ile belirlenebilir. Hipot testinde kaçak akım ile sorun yaşanmaması için değerlerin doğru ayarlanmış gereklidir.

Hipot için voltaj ayarı

Güvenlik standartları için AC ve DC kaynakları beraber kullanılmamalıdır. AA kaynaklı testlerde pozitif ve negatif alternans tepe noktalarında izolasyonun en çok etkilendiği durumlardır.

Hipot Testlerinin DC'de Avantaj ve Dezavantajları

DC kaynaklarındaki avantajlardan biri kaçak akımın, AC kaynaklara göre daha düşük bir değere ayarlanabilir olmasıdır. Devrede bulunan yüksek kapasiteli kondansatörlerin güvenli ve doğru bir biçimde deşarj edilmesi gereklidir. Testlerden önce mutlaka deşarj işlemi yapılmalıdır. Voltaj sisteme verildikten sonra voltaj artışı takip edilerek yalıtım arızaları tespit edilir. DC Hipot testlerinin dezavantajı DC gerilimi oluşturmanın zorluğu ve test maliyetlerinin pahalı olmasıdır. DC kaynak testlerinin AC kaynaklara göre avantajı AC kaynaklarında oluşan zararlı deşarjların olmamasıdır.

Hipot Testlerinin AC'de Avantaj ve Dezavantajları

AC kaynaklı testlerde iki farklı alternansta ölçüm yapılabilmesidir. Test yapılışı AC ve DC kaynaklarda aynıdır. AC testlerin dezavantajı test edilen devrede yüksek değerli kapasitörler varsa, yapılan ayarlamalara göre test cihazında sistem için arıza gösterebilir. Kapasitörler devre dışı bırakılarak testler yapılır.

►İlginizi Çekebilir: Elektriksel Güvenlik Test Cihazları

Hipot Testi İçin Adımlar

► Testler yetkili kişiler tarafından yapılmalıdır.
► Kesiciler veya anahtarlar koruma altına alınmalıdır.
► Test edilecek veya edilmeyecek kablolar yalıtılmış olmalıdır.
► Hipot testleri için 1000 V prosedürü uygulanmalı ve 1.50 m’den fazla yetkisiz kişilerin yaklaşmaması gereklidir.
► Uygun zeminde topraklama yapılmalıdır.
► Tüm işlemler yapıldıktan sonra cihazdan 1000 V ayarlanır ve teste başlanır. Sistem 1 dakikalık test süresinden sonra cihazın üzerinde bir direnç değeri gösterilir.
► Yüksek potansiyel modunda test yapılırken devre voltajı sıfır volt okunmalıdır.
► Tüm fazlar ve topraklama için test prosedürü tekrar edilir.
► Tüm testler tamamlandıktan sonra elektrik kesilir. Sistem eski konumuna geri getirilir.
► Sistemin testi geçmesi için 1 dakika boyunca ön kararlı gerilime maruz kalması gereklidir. Toplam alanı 0,1 m²olan kabloların izolasyon direnci 400 MΩ’den az olmamalıdır. 0.1 m²’den büyük alanlar için 40 MΩ’den az olmamalıdır.

Hipot Testi İçin Güvenlik Önlemleri

► Toplam şarj yükü 45 uC olmalıdır.
► Toplam enerji 350 mJ geçmemelidir.
► Toplam akım 3,5 mA’i geçmemelidir.
► Kısa devre akımı 10 ms’den fazla sistemde dolaşmamalıdır.
► Testler için yukarıda ki gereksinimler tam sağlanmamış ise kablolara temas edilmemelidir.

Kablolar için;
► Yanlış bağlantı için güvenlik devrelerinin çalıştığından emin olunmalıdır.
► Test sırasında kablolara dokunulmamalıdır.
► Test bitiminden sonra kablolar doğru bir şekilde çıkarılmalıdır.
► İzolasyonlu eldiven giyilmelidir.
► Test sırasında elektronik ekipmanların parazit yapması engellenmelidir.