Spor Salonu Aydınlatması Tasarım Kriterleri

► Yatay Aydınlık Seviyesi
► Düşey Aydınlık Seviyesi
►Aydınlatma Seviyesi Düzgünlüğü
► Kamaşmanın Sınırlanması
►Işık Rengi Sıcaklığı
►Biçim ve dokuyu ortaya çıkarmak ve gölge

Ayrıntılı bilgi için Shunttech.com' a başvuralabilirsiniz...

Spor Salonlarının Aydınlatılması

Yılın büyük bir bölümünün geçirildiği spor salonlarında yapılacak tüm sporların aydınlatma ihtiyaçları karşılanmalıdır ki bu ihtiyaç yapılan aktivitelerin seviyesine( rekreasyon, amatör ve profesyonel) ve spor salonundan TV yayını yapılıp yapılmamasına bağlı olarak değişiklik gösterir. TV yayını yapılmayacak olan salonlara ilişkin aydınlık seviyesi, düzgünlük ve renk özelliklerine ilişkin değerler aşağıda verilmiştir.



U1: Emin/Emax; U2: Emin/Eort

Çubuk flüoresan halinde Ra≥85 olan lâmbalar tavsiye edilir. 

Spor salonlarında kamaşma önlenmesi çok önemlidir. Bunun için armatürler veya projektörler oyun sahasının üstünde olmamalıdır. Ayrıca armatürlerin ve projektörlerin konstrüksiyonu top darbelerine dayanacak sağlamlıkta olmalıdır.

Spor salonları aydınlatma bakımından alçak ( H≤5.5 m), yüksek (H≈7-8m) ve çok yüksek (H>8) olarak sınıflandırılabilirler. Aydınlatma ihtiyacının karşılanması ve kamaşmanın önlenmesi için salon tipleri de göz önüne alınmalıdır.

1-    Alçak Salonlar: Masa tenisi, jimnastik, güreş gibi sporlar yapılan bu tip salonlarda çubuk flüoresan lâmbalar en uygun olanlardır. Boyuna montajlı simetrik ışık dağılımlı armatürlerle tavandan, dar salonlarda asimetrik ışık dağılımlı boyuna montajlı armatürlerle iki yandan aydınlatma yapılabilir.
 
2-    Yüksek Salonlar: Basketbol, voleybol gibi sporlar yapılır. Tavana montajlı armatürler halinde kamaşma riski az olduğundan çubuk flüoresan lâmbalar en uygun olanıdır. Uzun kenarlara paralel duvara monte edilmiş metal halojen lambalı projektörlerle yandan aydınlatma da yapılabilir.
 
3-    Çok Yüksek Salonlar: Bu tür salonlarda uzun kenarlara paralel tespit edilmiş metal halojen lâmbalı projektörlerle yandan aydınlatma en uygun çözümdür.

Saha İçi Aydınlık Düzeyleri
 
           
       
Şekil 1’de iki farklı aydınlatma sonucu oluşan aydınlatmayı görüyoruz. Soldaki eski tip HID projektörler için aydınlatmayı gösterirken sağdaki ise yeni nesil T5 flouresan ile aydınlatmayı göstermektedir. Dikkat edilirse soldaki şekilde aydınlatma daha homojen ve özellikle saha içinin  daha düzgün aydınlatıldığı görülebilir. Buda hem oyuncular ve hakemler için hem de Tv yayını için daha iyi bir aydınlatma sağlar. Dahası kamaşmayı minimize eder.

SPOR SALONLARINDA KULLANILAN YÜKSEK TAVAN ARMATÜRÜ


Şekil2: Pelsan Oriza Yüksek Tavan Fiberglas Armatürü 

Pelsan Oriza Yüksek Tavan Fiberglas Armatürü birazdan bahsedeceğimiz  özellikleri sayesinde bir spor salonun tüm aydınlatma kriterlerini karşılar.

1-Dim Edilebilme Özelliği

Bu özellik sayesinde yüksek tavan armatürlerinin ışık şiddeti düzenli olarak artırılabilir. Böylece spor salonlarında her zaman maksimum aydınlığa ihtiyaç duyulmadığından tasarruf edilir.(Yüksek basınçlı deşarj lambaları hariç)

2-Gün Işığı Sensörü

Elektronik balastlarla kullanılan bu sistem sayesinde anahtarlamaya gerek kalmadan gün ışığına göre ışık çıkışı ayarlanır. Ciddi tasarruf edilir.


Şekil 3: Görüldüğü gibi gün ışığı sensörü sayesinde gereksiz aydınlatma yapmamış olursunuz.

 3-Renksel Geri Verim

Özellikle Tv yayınları için önemli olanrenksel geri verim R_a  Oriza Yüksek Tavan Fiberglas Armatürü için 85 mertebesinde olup 1B kademesindedir. Eğer istenirse 1A kademesinde de üretim yapılmaktadır.



4-Işıksal Kalite

HID sistemlerinde görülen stroboskobik yüksek tavan armatürlerinde görülmez. Bu sistemlerde şebeke dalgalanmalarından etkilenir ve ışıksal bozulmalar yaşanır. Yüksek tavan armatürü ise gerilimi regüle ederek bozulmaları engeller.

5- Enerji Tasarrufu

Yüksek tavan armatürleri aynı zamanda ciddi tasarruf sağlarlar. Bu armatürler HID sistemle olan maliyet farkını 2 yıl amorti eder. Yani 2 yıl sonra bu armatür sayesinde kazanç elde etmeye başlarsınız.


Kaynaklar
 
►http://www.emo.org.tr/ekler/7e838ae15635462_ek.pdf
►http://www.pelsan.com.tr/kategori/yuksek-tavan-armaturleri
►“Aydınlatma Tekniği”, Prof.Dr. Muzaffer Özkaya, Prof.Dr. Turgut Tüfekçi, Birsen Yayınevi