Nükleer Reaktörler ve Çevre Kirliliği |
1. Bölüm

Artan dünya nüfusu, her geçen gün enerji ihtiyacının artmasına neden oluyor. Karşılanması gereken bu enerji ihtiyacı ise insanoğlunu yeni arayışlara sürüklemeye devam ediyor. Özellikle yakın geçmişin ve şüphesiz geleceğin umudu olan nükleer enerjinin, hep temiz ve güvenilir enerji olduğu düşünülür. Peki bu enerjinin üretilmesinde ve dönüştürülmesinde görevli olan nükleer reaktörler, doğa için gerçekten temiz mi?

A- A+

15.12.2014 tarihli yazı 20100 kez okunmuştur.

Bundan yaklaşık 150 yıl öncesine kadar enerjinin sadece tüketimini düşünen insanoğlu, zamanla enerji ihtiyacının artmasıyla organize şekilde enerji üretmeye başlamıştır. Bu üretim çalışmalarının doğa üzerinde bıraktığı izler, dünya çapında çirkin seviyelere ulaşmıştır. Hatta doğaya verilen bu zararlara insanoğlu kendini avutarak, masumlaştırma çabası içinde ‘kirlilik’ adını vermiştir. Bu kirlilik adı altında yapılanların karşılığında doğa, kendinden alınanı bir şekilde geri almış ve almaya devam ediyor.

►İlginizi Çekebilir: Temiz Kömür Teknolojileri | 1. Bölüm

İnsanlar tarafından üretilen yapay enerji, dünyanın termodinamiğini bozma eğilimindedir. Giren enerji ile çıkan enerji arasındaki dengesizlik sonucu oluşan veya kaybedilen ısı, iklim değişiklikleri ile küresel ısınmaya neden olmaktadır. Güneş panelleri, rüzgar türbinleri, hidroelektrik santraller derken gerek yanlış planlama gerek yöneticelerin almadığı önlemler sonucunda sözde birçok temiz enerji kaynağımız olmuştur. Bunlardan en son moda olanı ise nükleer enerji. Nükleer enerji üretme çalışmaları sonucunda oluşan çevre kirliliğine, en baştan başlayarak gelin birlikte göz atalım.

Konuya daha ayrıntılı bir şekilde girmeden önce şunu söylemeliyiz ki; insanoğlu elbette organize bir şekilde enerji üretmek zorunda ancak bu enerjiyi üretirken doğaya verilen zarar en az seviyelerde olmalıdır.

►Nükleer Enerji ve Nükleer Reaktörler;

Nükleer enerji, en basit tanımıyla uranyum gibi ağır radyoaktif atomların bir nötronun çarpmasıyla çekirdeğinin parçalanması sonucunda ortaya çıkan enerji türüdür. Tabi bu çarpışmanın ve gerekli enerji dönüşümünün yapılabilmesi için bir sistem gerekli. O da nükleer reaktörler.

Nükleer enerjinin istenilen enerji formuna dönüşümü için kulanılan nükleer reaktörler, atom ve nötronun çarpışmasının başlatıldığı ve denetimli olarak sürdürüldüğü santrallerdir. Dünya üzerindeki nükleer reaktörlerin yaklaşık yarısı kadarı elektrik enerjisi üretimi amaçlı kullanılmaktadır.

►İlginizi Çekebilir: Termodinamik ve Termodinamik Yasaları

Dünya genelindeki enerji üretiminde yaklaşık %20’lik payı olan nükleer enerjijinin, gelecekte tüm dünya nüfusunun enerji ihtiyacını karşılaması bekleniyor. Genellikle temiz ve güvenilir olarak nitelendirilen nükleer enerjinin üretim yöntemi her ne kadar kulağa hoş gelse de işin içine nükleer reaktörler ve bunu kontrol eden yöneticiler girdiğinde doğanın kalbine zarar verme konusu başlıyor. Nükleer enerji konusunda doğaya verilen zararların nedenleri ise;

►Su soğutmalı reaktörler,
►Nükleer reaksiyon sırasında ortaya çıkan radyasyon,
►Üretim sonundaki radyoaktif atıkların yok edilemeyeşi olarak toparlanabilir.

Yazı serimizin bu bölümünde su soğutmalı reaktörlerin çevreye verdiği zararlardan ve nükleer radyasyonun getirilerinden bahsedeceğiz.

►Su Soğutmalı Reaktörler;

Nükleer kirliliğin asıl sorumlusu olarak su soğutmalı reaktörleri göstermek yanlış olmayacaktır. Yakıt olarak uranyum dioksit kullanan bu reaktörler, elektrik enerjisi üretimi için kullanılmaktadır.

Nükleer reaksiyonda açığa çıkan çok yüksek miktardaki ısı, soğtucu su tarafından soğuralarak çok yüksek basınçta buhar elde edilir. Bu buhar, türbinleri döndürür ve elektrik enerjisi elde edilir. Reaktörler bu çevrim için deniz veya göllerden su alır. Çevrim tamamlandığında arta kalan çok yüksek miktardaki sıcak su, soğutulmadan tekrar alınan bölgeye tahliye edilir.

Bu suyun soğutulmadan denizlere veya göllere tahliye edilmesi termodinamik eğriyi bozmaktadır ve ekosisteme zarar vermektedir. Sudaki bu sıcaklık değişimine ayak uyduramayan canlılar yok olmaktadır. Aslında önlem alması çok kolay olan bu yöntemden vazgeçilmemesi ekosisteme zarar vermeye devam etmektedir. Tabi reaktör için sağlanan yakıtın madenciliği ve arıtılma işlemindeki ortaya çıkan zararlar çok daha büyük boyutlardadır.

►Radyasyon;

Radyasyonun insan sağlığına zararları günümüzde halen tartışma konusuyken, nükleer reaksiyon sırasında ortaya çıkan radyasyonun insan sağlığına olumsuz etkileri kabul edilmiş durumdadır. Doğal olarak ortaya çıkan radyasyon, hava ve suya sızarak biyosferi kirletmekte ve böylelikle de insan sağlığına olumsuz etki etmektedir.

Radyasyonun artması ile genlerde hasarlar, doğum anormallikleri, kanser gibi vakalar ortaya çıkmaktadır. Şüphesiz bunun en iyi örneği ise Ukrayna'daki Çernobil felaketidir. Çernobil'de yaşanan kaza sonucunda sadece o bölgede değil, tüm dünyada kanser oranları hızla artmıştır.

Kaynak:

►NEI
►EPA
►TEİAŞ