SQL Veri Tabanı |
Elektrikport Akademi

Bu yazımızda ; İlişkisel Veri tabanı Yönetim Sistemi SQL Server'ı inceliyoruz.

A- A+

14.01.2013 tarihli yazı 16352 kez okunmuştur.

sql server veri tabanı nesneler master model tampdb adventureworks transactionlog

İlişkisel Veri tabanı Yönetim Sistemi SQL Server

Nesneler
►Veri tabanının kendisi
►İndeksler
►Transactionlog
►CLR assemby’ler
►Tablolar
►Raporlar
►Filegroup’lar
►Full-textcatalogs
►Diagram’lar
►Kullanıcı-tanımlı veri tipleri
►View’lar
►Roller
►StoredProcedure’ler
►Kullanıcılar
►Kullanıcı-tanımlı fonksiyonlar

SQL Server’ı ilk yüklediğimiz zaman 4 sistem veritabını ile başlarız.

►master
►model
►msdb
►tempdb

Bazı örnek veri tabanları şunlardır ;

►AdventureWorks
►AdventureWorksDW

masterVeritabanı

Sistemin bütününü izlemeyi sağlayan sistem tabloları kümesini içine alır.

Örnek :Server üzerinde yeni bir veritabanı oluşturduğunuzda, girdiğiniz kayıt masterveritabanındakisysdatabases’de yer alır.Tüm extended ve systemstoredprocedure’ler , masterveritabanındasaklanır.Servere tanımlayan her şey saklandığından bu veritabanı kritik bir veri tabanıdır silinemez.

model Veritabanı

Kopyalama için referans alınabilecek model anlamındadır. Oluşturcağımız herhangi bir veritabanı için model veritabanı şablon oluşturur.Modelveritabanında değişiklik yaparak yeni veritabanının nasıl olacağını belirleriz.

Örnek :Oluşturduğumuz her veritabanının içeriğinde yer almasını istediğimiz bir denetim tabloları kümesi ekleyebiliriz. Ayrıca sistem üzerinde oluşturulan her yeni veritabanına kopyalanan birkaç kullanıcı grubu oluşturabiliriz. Model veritabanı diğer veritabanları için bir şablon olduğundan gerekli bir veritabanıdır ve sistemde kalmalıdır, silinemez.Oluşturduğunuz her veritabanı model veritabanı büyüklüğünde olmak zorunda.

Örnek : Model veritabanı 100 MB ise 100 MB dan küçük veritabanı oluşturamayız.

msdbVeritabanı

msdb, SQL Agent işlem sürecinin her hangi bir sistem görevini sağladığı yerdir.

Örnek : Veritabanında geceleri yedekleme işleminin çalışmasına dair bir görev oluşturduysak bununla ilgili kayıt msdb’de yer alır. Storedprocedure’un ilk çalışması (time execution) ile ilgili kayıt da, aynı şekilde msdb’de bulunur.

tempdbVeritabanı

temdbveritabanı, severımız için anahtar çalışma alanlarından biridir.

Örnek : Karmaşık veya geniş bir sorgulama yaptığımızda, SQL Server’ın geçici tablolar oluşturması gerekirse, bu işlemi tempbd yapar. Geçici tablolar tempdb’deoluştururlur. Geçici verilerde tempdb’de saklanır. SQL Server her başlatıldığında sıfırdan yeniden oluşur.tempdb’de nesne oluşturabiliriz.

AdventureWorks
Örnek veri tabanı. Çekirdek veritabanı.

AdventureWorksDW
Analysis Servisi örneğidir. (DW, veri deposu anlamına gelir, üzerinde bir çok Analysis Servis projelerinin oluşturulduğu bir tip veritabanıdır.
Transactionveritabanıyla analiz örneğini bağlayabilir.

TransactionLog

Değişiklikler transactionlog dosyasına yazılır.Veritabanı dosyanı rasgele düzenlenmiştir fakat log dosyası sırayla yazılmıştır. Veritabanı dosyasının rasgele yapısı,hızlı erişim imkanı,log sayısının sıralı yapısı ise değişiklikleri sırayla izleyebilme imkanı sağlar.

En basit veritabanınesnesi : Tablo
Veritabanı için gerçek veri tablolarda saklanır. Her tablo tanımı, tablodaki verinin yapısını tamamlayan metadata ( verihakkında tanımlayıcı bilgi içerir)
Indeksler
Sadece özel tablo ve view çatısı altında var olan bir nesnedir. Özel bir yöntemle sıralanmış bir arama değeri vardır.

►Clustered
Clustered indekse sahip bağlı olan tablo o indekse göre sıralanır.

►Non-clustered
Kelime dizini,her anahtar kelimenin karşısında o kelimeye ait sayfa numarası yazar o türdün bir mantık.

İndekslernmiş view’ler en azbirclustered indekse sahip olmak zorunda.

►Trigger’lar
Sadece tablo çatısı altında mevcut olan bir nesnedir. Ekleme güncelleme silmeyi otomatik olarak uygular. Verinin ilk girildiği gibi kopyalanması güncelleme kriterlerin kontrol edilmesini sağlar.

►Constraint’ler
Tablo sınırı içinde mevcut olan nesnedir. Tablonun belirli şartları sağlaması için kısıtlamalar getirir.

►Schema’lar
Veri tabanıyla veritabanındaki diğer nesneler arasındaki isimlendirmeyi sağlar. “dbo” veritabanısabiti. Her kullanıcı sahiptir.Kullanıcı varsayılan bir schema değilse <schema adı>.<nesne adı> isimlendirilir.

►Filegroup’lar
Varsayılan olarak, tüm tablolar ve veritabanı ile ilgili (log’lar haricinde) her şey tek bir dosyada saklanır. Primaryfilegroup birincil dosya. SQL Serverda 32.000 kadar ikincil dosyalar tanımlarız. 255 adet ikincik dosya grubu oluşturulur. İkincil dosya ; creatdatabase ya da alterdatabase.

►Diyagram’lar
Başlangıç olarak gereken her şeyi sağlar.

►View’ler
View sanal tablodur.
İndekslenen viewler;

►Birden fazla tabloyu referans gösteren view’lar, genellikle indekslenme yapıldığında, tablolar arasında birleşme önceden yapılandırılmış olacağından, daha fazla performans sağlar.
►View’da bir araya getirenler önceden hesaplanarak indekste saklanır. Bir araya getirilen toplulukların tek seferde işlem yapılmasıdırDoğrudan indeks olarak okunabilir.
►View üzerindeki indeks anlık olarak güncellendiği için, ekleme ve silme gibi işlemler server’a aşırı yük getirir, güncelleme işlemi de, eğer yapılan güncelleme indeksin anahtar sütununu etkiliyorsa, yine aşırı yük getirir.

►StoredProcedure’ler (sproc)
Değişkenler ve parametrelerin yanı sıra seçim ve döngü yapılandırılmasını sağlar.

►Kısa isimler gösterildiğinde, sproctaki kodlarda daha az trafik olur.
►Önceden iyiliştirilmiş (pre-optimized) ve önceden derlenmiş ( precompiled) olduğundan, spoc kodları her çalıştırıldığında zamandan bir miktar tasarruf edilir.
►Genellikler güvenlik sebepleriden ya da sadece veritabanının karmaşık yapısını gizlemek amacıyla işlem aşamalarını özetler.
►Diğer sproc’lar tarafından çağrılabilmeleri, sınırlı çerçeveden yeniden kullanılabilmelerini sağlar.
Kullanıcı tanımlı fonksiyonlar ( user-definedfunction)
►text, ntext, image, cursor, ve timestamp tipleri haricinde, SQL Server veri tiplernin bir çoğuna değer döndürür.
►“Yan etki” yapamazlar.fonksiyonun kapsamı dışında, taploların değişimi, eposta gönderimi ya da sistem, veritabanı değiştirilmesi gibi sonuçlar doğuracak herhangi bir şey yapamaz.
User’lar ve Role’ler
►User kavramı sisteme bağlanma kavramına eş değerdir.
►SQL serverdar doğrudan tek kullanıcı veya birden fazla kullanıcının bağlı olduğu role’ler verilebilir.

►Rule’lar

►Rule’lar ve constraint’ler , tablo içine nelerin girebileceğine dair sınırlama bilgisi sağlar.
►Kullanıcıyı kısıtlamak içinde rule kullanılabilir.

►Default’lar

►Kendisi nesne olan default
►Kendisi nesne olmayan default

►Kullanıcı Tanımlı veri tipleri (User- Defined Data Type)
Kullanıcı tanımlı veri tipleri, sistem tanımlı veri tiplerinin uzantısıdır.SQL Server 05 te assembly kodlarını kendi veri tipinde toplayabilme imkanına sahipsiniz.

►Full- TextCatalog’lar
Full-textcatalog özel metin bloklarında full-text arama izni verilmiş olan sütunlarda aranmasını hızlandırmak için yapılan veri işlemelerdir.
SQL Server Veri Tipleri

Kesin Sayısal Veri Tipleri (Exactnumerics): bigint, bit, decimal, int, money, numeric, smallint, smallmoney, tinyint
Yaklaşık Sayısal Veri Tipleri (ApproximateNumerics): float, real
Tarih ve Zaman Veri Tipleri (Dateand Time): date, datetime, datetime2, datetimeoffset, smalldatetime, time
Karakter Veri Tipleri (CharacterStrings): char, varchar, text
Unicode Karakter Veri Tipleri (Unicode CharacterStrings): nchar, nvarchar, ntext
Binary Veri Tipleri (BinaryStrings): binary, varbinary, image
Diğer Veri Tipleri (Other Data Types): cursor, hierarchyid, sql_variant, table, timestamp, uniqueidentifier, xml