T129 Atak Taarruz ve Taktik Keşif Helikopteri

Atak Helikopteri, Kara Kuvvetleri Komutanlığı'nın ihtiyacını karşılamak üzere milletin desteği, yerli sanayinin gücüyle, her koşulda görev yapmak, her zorlu şartta başarmak için Türkiye'de üretilmiştir. Tasarımından silah sistemine, gövdesindeki her parçada Türk mühendislerinin bilgisi, Türk teknisyeninin becerisi olan T129 ATAK Helikopterini inceleyelim.

A- A+

01.05.2015 tarihli yazı 27388 kez okunmuştur.

T129 Atak Helikopteri Tai Atak Özellikleri Savunma Sanayi Mızrak Cirit Füzeleri Lazer Güdümlü Silah Silah Sistemleri Helikopter Yerli Helikopter Milli Helikopter

T-129 Atak için 1995 yılında Savunma Sanayi Müsteşarlığı tarafından çalışmalara başlanmıştır. 12 yıl sonra Nisan 2007 de TUSAŞ ana yüklenici firma olmuştur. 2008 yılında ise alt yüklenici firma olarak ASELSAN ve İtalyan şirket AgustaWestland projeye katılmışlardır.

T-129'un gövde tasarımı, AgustaWestland yapımı A129'un gövdesinden gelmektedir. T-129, Türk Silahlı Kuvvetleri'nin ihtiyacını karşılayacak şekilde; motor, transfer kısımları ve kuyruk komponentlerinin değiştirilmesine ek olarak milli aviyonik ve silah sistemleri ile teçhiz edilmesi sonucu ortaya çıkmıştır.

Projede Tai, Aselsan ve AgustaWesland'ın Görevleri

TAI'nin üstlendiği görevler; Üretim, montaj, uçuş testleri, entegre, lojistik destek ve eğitim görevlerini üstlenmiştir.

Aselsan'nın üstlendiği görevler; Aviyonik cihaz tasarımları, yazılım ve silah sistemlerinin üretimi ve tasarım görevlerini üstlenmiştir.

AgustaWestland; İtalyan bir şirkettir. Motor değişikliği, uçuş kontrol sistemi ve izleme birimi kısımlarını üstlenmiştir.

Atak T-129

Üzerindeki silah sistemleri, yazılımı, donanımı, elektronik ekipmanları, aviyonik kısımları, hedef tespit sistemleri ve kamerası tamamen Türk mühendislerin başarılı çalışmalarının sonucudur.

Atak, düşme dayanıklılığı bakımından sağlam üretilen bir helikopterdir. İki motora sahiptir ve motorları arasında koruyucu zırh mevcuttur. Yakıt tankları, her türlü tehlikeye imkan vermeyecek şekilde üretilmiştir. Rotor ve paller mermilere dayanıklı olarak üretilmiştir. Görev bilgisayarı, Tubitak ve Aselsan işbirliği ile üretilmiştir. Seyrüsefer, haberleşme, elektronik harp, hedef tespit ve silah yönetimi işlevlerini bir bütün olarak yönetebilme imkanı sağlamaktadır.

Aselsan üretimi komponentlere sahip olan Atak, gece gündüz görüşlü, termal kamera, hedefleme ve nişangah sistemleriyle donatılmıştır. Radar kilit ikazı, dost-düşman ayırımı ve birçok yerli üretimler bulunmaktadır.

Atak'ın kaliteli özelliklerinden birisi taktik sahada araziye iniş yaptığında helikopteri durdurmadan, sistemleri aktif haldeyken mühimmat ikmali imkanı mevcuttur.

Kanatlarının ucunda füze ikaz alıcıları vardır. Sistem ısı güdümlü füzelere karşı havada hareket halindeki ısıl tehditleri algılayabilmektedir. (Şekil 1 ve 3)

Şekil 1 - Füze İkaz Alıcıları

Kaska Entegre Kumanda Sistemi (AVCI) Projesi

Genel olarak taarruz helikopterleri ve uçaklarında çift pilot bulunur. Ön taraftaki pilot silah sistemlerini kumanda eder, arkadaki pilot ise helikopteri kullanır. Ama TAI, Türk Silahlı Kuvvetleri'nin isteği doğrultusunda her iki kokpittede aynı görevler icra edebilir halde tasarlamıştır.

Atak pilotlarının kaskları normal kasklardan tamamen farklıdır. Kasklar, helikopterin kamerasıyla ve silah sistemleri ile entegre edilmiştir. Yani pilot nereye bakıyorsa kameranın ve silah sistemlerinin yönüde o yöne bakmaktadır. Bu sistem ''Kaska Entegre Kumanda Sistemi (AVCI) Projesi'' olarak adlandırılmaktadır. Avcı Projesi 2007 yılında ASELSAN ile Savunma Sanayi Müsteşarlığı arasında imzalanan sözleşme ile Ar-Ge çalışamalarına başlamıştır. Şimdi ise Atak Helikopterimizde bu proje hayata geçirilmiştir.

►İlginizi Çekebilir: Elektronik Harp ve Radar Sistemleri

Atak Helikopterinin Silahları

Helikopterin ucunda top yer almaktadır. 20 mm 500 adet mermi kapasitelidir. Öndeki top silahıyla hemen hemen nokta atışı yapılabilen son derece tesirli bir silahtır. Sağa ve sola 90°olmak üzere yaklaşık 180°lik bir alanı aynı şekilde aşağı 50°ve yukarı 25°alanı kapsar. Top iki şekilde kumanda edilir. Birincisi pilotun kafasında olan avcı kaskı, ikincisi ise ASELSAN ürün hedef tespit ve görüntüleme sistemiyle kullanılır. Aynı zamanda 20 mm'lik topun üzerinde bir adet lazer pointeri vardır. Bu sistemin amacı diğer helikopterlere veya yer birliklerine hedef tarif etmektir.

Atak Helikopterinde Anti-Tank silah sistemide yer almaktadır. ROKETSAN tarafından yerli olarak üretilmekte olan UMTAS (Uzun Menzilli Tanksavar Sistemi) MIZRAK ve CİRİT füzeleri adı verilen silah sistemlerimiz kullanılmaktadır ve menzilleri 8 km'dir. Cirit silah sistemi 70 mm lazer güdümlüdür. Ayrıca T129, 8 adete kadar 160 mm Mızrak, 12 adete kadar Cirit ve 2 adete kadar Stinger Füzesi alma kapasitesine sahiptir.

Şekil 2 - Roketsan Üretimi UMTAS Atak Üzerinde

19'lu güdümsüz olarak kullanılan roket silah sistemi mevcuttur. Şekil 3 'de roket silah sistemini ve Füze İkaz sistemini yakından görebiliriz.

Şekil 3 - 19 Adet Güdümsüz Füze Sistemi ve Kanat Ucundaki Füze İkaz Alıcısı

►İlginizi Çekebilir: Tübitak'tan Savunma Sanayinde Bir İlk Daha

T-129 Teknik ve Aviyonik Özellikleri

► Atak T129, 12.50 m uzunluğunda, 3.40 m yüksekliğinde, 11.90 m rotor çapına sahip,

► Maksimum seyir hızı 145 knot (269 km/s),

► Azami servis irtifası 20.000 ft (6096 m),

► Görev yüklü irtifası 10.000 ft (3048 m),

► Maksimum havada kalma süresi 3 saat,

► Maksimum uçuş menzili 303 nm (561 km),

► Motor olarak 2 adet 1014 kW gücünde LHTEC-CTS800-400A kullanılmıştır.

► Atak Helikopteri aynı anda 6 hedefe kitlenebilme özelliğinede sahiptir.

► T-129 Manevra kabiliyeti yüksektir 90° takla atabilir durumdadır.

► Görüntüleme sistemi 360°dönebilmekte yaklaşık 20 km hedefleri tespit ve 10 km'ye kadar teşhis ve tanıma yapmaktadır.

Şekil 4 - Görüntüleme Sistemi

► Merkezi Kontrol Bilgisayarı

► Uçuş Kontrol Sistemi
► Bütünleşik Ataletsel Seyrüsefer ve GPS Sistemi
► Sayısal Uçuş Haritası
► Uçuş Veri Sistemi
► Radar Altimetresi
► VHF/UHF Alıcısı
► Yüksek Frekans Alıcısı
► Frekans Sektirici
► Pasif ve Aktif karşı önlemler ve DAP Sistemi
► Çok İşlevli Ekran
► Hava Taşıt Gösterim Sistemi
► IFF (Idenfication Friend or Foe) Transponder - Dost-Düşman Tanıma Sistemi
► Görüntü ve Veri Linki

Donanımlar

► Acil Durum Yer Belirleme Vericisi
► Bağlantı Kesici
► Buzlanma Algılayıcısı
► Kızılötesi Baskılayıcılar
► Görev Yönetim Sistemi
► Lazer Mesafe Bulucu ile Hedef istihbarat Toplama
► Gece Görüşü
► Silah Balistik Yörünge İşleme
► Harici Ek Yakıt Tankları

Kaynaklar:

►Vikipedi
►Aselsan
►Roketsan
►TAI