Akaryakıt şirketlerine ciddi uyarı geliyor

Kurul Başkanı Prof. Dr. Nurettin Kaldırımcı, "Akaryakıt sektöründe nihai satış noktaları itibarıyla sürdürülemez bir görüntü var. Farklı dağıtıcılara ait farklı markalar bir şehirde aynı gün aynı fiyata satılabilmekte. Hatta bu fiyat kuruşuna kadar aynı olabilmekte. Bu görüntü normal bir görüntü değil." ikazında bulundu. Sektörle ilgili verecekleri kararın ciddi bir uyarı anlamına geleceğini vurgulayan Kaldırımcı, sektörün kendine çekidüzen vermesi gerektiğini belirtti.

Kuruşuna kadar aynı fiyat normal değil akaryakıtçılara ciddi uyarılarımız olacak. Akaryakıt fiyatları son birkaç yılda hızla tırmanırken, buna gerekçe olarak spekülatörlerin körüklemesiyle 120-140 dolar bandına yerleşen petrolün varil fiyatı gösteriliyordu. Ancak Zaman, 28 Nisan'da gündeme taşıdığı haberde fiyatlardaki artışta, neredeyse ikiye katlanan şirketlerin kâr marjlarının da büyük etkisi olduğunu ortaya koydu.

Ardından devreye giren tüketici dernekleri konuyu mahkemeye taşırken, Enerji Üst Kurulu, Rekabet Kurulu'ndan konuyu incelemesini istedi. Dosyayı incelemeyi sürdüren Kurul'un başkanı Kaldırımcı, karar verirken rekabetçi açıdan önemli gördükleri detaylara dikkat edeceklerini söyledi.

Bununla birlikte sektörün bilmesi ve uyması gereken kuralların bulunduğuna işaret ederken, "Hukukun yanında sosyal sorumluluk hassasiyeti de önemlidir. İhmal edilen hususlar yüzünden sektör de itibar kaybedebilir. Sektörün kendine çekidüzen vermesi gerekiyor. Mevcut yapı ve işleyiş düzeni sancısız ve sürdürülebilir değil. Sektöre yönelik ciddi uyarımız olacak." dedi.

Akaryakıtta mevcut yapının rekabetçi olmadığını kaydeden Kaldırımcı, bu konuda hem bir ön araştırma hem de sektör araştırması yaptıklarını anlattı. Prof. Kaldırımcı, konuyu vergi, kâr politikası, promosyon gibi çok farklı açılardan incelediklerini aktarırken, şunları söyledi:

Ciddi bir uyarı yapacağız. Israr edilirse kendimize düşen görevleri yapmaktan kaçınmayacağız. Sektörün saygınlığı açısından, itibarları açısından görüntünün düzeltilmesi şart. Ortadaki durumun makul ve meşru bir gerekçeye bağlanması, bağlanamıyorsa gerekli tedbirlerin alınması gerekiyor."

KOBİ'lerin pazara girişi daha da kolaylaşacak

Düzenleme, pazar payı yüzde 40'ın üzerindeki firmalara sadece kendi ürünlerinin satılmasını şart koşması, indirim, bedelsiz ürün, kota getirmek gibi uygulamalara gitmesini yasaklıyor. Perakende satış noktaları isterlerse diğer markalara ait ürünleri de satabilecek. Karar özellikle gazlı içecekler, içkiler, dondurma, hazır cips pazarlarında ve beyaz eşya alanında faaliyet gösteren firmaları etkileyecek. Rekabet gücü zayıf küçük ve orta ölçekli teşebbüslerin piyasaya girmesi kolaylaşacak.

Piyasada hakim durumda olan bir markanın, pazara girişi engelleyecek bir güç anlamına geldiğine dikkat çeken Başkan Kaldırımcı, düzenlemeyle bunun önleneceğini kaydetti. "Pazara hakim markanın sahibi teşebbüs, piyasa şartlarını belirleyip, fiyatları çok düşük ya da yüksek tutabilir. Aldığımız kararla daha önce rafta bulunmayan, bazı satış noktalarında satışa arz edilmeyen ürünlerin piyasaya girişi kolaylaşacak." değerlendirmesini yaptı.

Kurum, kararın uygulanıp uygulanmadığını yakından takip ediyor. Yeni uygulamayı çok önemseyen Kaldırımcı, ihlal durumlarında derhal kendilerinin bilgilendirilmesini istedi:

"Zarar gören teşebbüslerin, piyasaya girişte zorluklar yaşayan firmaların bize şikayetçi olması lazım. Gerekirse re'sen, şikayete bağlı olmaksızın da soruşturmalar açabiliriz. Bu konuda tüketiciler de şikayette bulunabilir. Bir satış noktasında ısrarla tek bir marka satılıyorsa, bu durum hakim durumdaki teşebbüsün gücünü kullanması sonucu ortaya çıkmışsa, üreticiler de tüketiciler de bize başvurabilir. Uygulama, gerçekten böyle ise, gönüllülük ya da karşılıklı rıza yok, hakim durumdaki teşebbüs tarafından bir şekilde ikna edici, baskı ya da teşvik edici yöntemlerle, durum, münhasırlık uygulamasına dönüşmüş ise biz müdâhil oluruz."

Kaynak: Zaman