Elektronik Tekstil
(E-Tekstil) Teknolojisi ve Geleceği

Elektronik tekstil konusundaki araştırmalar günümüzde çoğalsa da bu araştırmaları somut ürünlere dönüştürecek çalışmalar yeterince ilerlemiş değil. Güvenlik ve güvenilebilir güç kaynağı gibi sorunlarla karşılaşılan E-Tekstil endüstrisi nasıl ilerliyor? Detaylar yazımızın devamında.

A- A+

03.04.2021 tarihli yazı 6823 kez okunmuştur.

E-Tekstil Giyilebilir Teknoloji Elektronik Sağlık Enerji Akıllı Saat

E-Tekstil, giyilebilir olarak teknolojiler hayatımızın birçok alanına çoktan dahil olmuş durumda. Akıllı saatler ve bileklikler bu teknolojinin ürünlerinin sadece ufak bir kısmı. Araştırmacılar bu giyilebilir ürünlere sensörler ekleyerek bu ürünleri farklı alanlarda kullanmayı hedefliyorlar.

E-Tekstil ve Giyilebilir Ürünler

E-tekstil ve giyilebilir teknolojiler ifadeleri, içine elektronikler dokunmuş kıyafetler anlamına geliyor. Kıyafetler ve elektronikleri birleştirmenin birçok yolu olduğu için de giyilebilir teknolojiler gibi genel bir tanım kullanılıyor. Bu giyilebilir ürünlerin, içlerine sensörlerin de eklenmesi ile, sağlık sektöründe yoğunlukla kullanılması hedefleniyor. Bu ürünler halihazırda giyen kişinin kalp ritmi, kanındaki oksijen miktarı gibi hayati verilerini ölçebiliyorlar. Araştırmacılar bu ürünlere daha fazla sensör ekleyerek bu giyilebilir ürünlerin kullanıcılarının kronik hastalıklar gibi durumlarını sürekli olarak kontrol etmesini amaçlıyor. Bu sayede kliniğe dahi gidilmeden doktorların hastanın durumundan haberdar olmaları sağlanabilir ve acil bir durum oluştuğunda bu sensörler sayesinde hastaya çok daha erken müdahale sağlanabilir. Şu anda Apple, Adidas AG, Fujitsu Limited gibi şirketler de dahil olmak üzere birçok şirket giyilebilir teknolojiler üzerindeki çalışmalarını sürdürmekte. Bu çalışmalarda karşılaşılan zorluklar ise daha esnek elektronik malzemelerin üretilmesi, iletken liflerin iyileştirilmesi, karşılaşılan parazit durumları ve bu malzemelerin üretim teknikleri olarak karşımıza çıkıyor. Aynı zamanda bu ürünlerde kullanılacak elektroniklerin geliştirilmesi de elektrik ve elektronik mühendisleri için daha zor olabilir. Çünkü bu ürünler alışıldığı gibi rijit devre kartları, devre elemanları içermiyor.

Şekil 1: Elektroniklerin Kumaş Yapısına İşleniş Şekli

► İlginizi çekebilir: Tekstilde Akıllı Malzemeler ve Giyilebilir Teknoloji

Güvenlik ve Kullanılabilirlik

Giyilebilir teknoloji ürünlerinde kullanılan elektroniklerin güvenli, sağlam ve uzun ömürlü olmaları gerekiyor. Ürünlerin yağmur, kar veya yüksek nem gibi elektronikler için sorun oluşturabilecek şartlar altında hem çalışabilir hem de kullanan kişi için güvenli olması gerekiyor. Kullanılabilirlikte karşılaşılan bir diğer problem ise güç kaynağı. Ürünlerde kullanılacak güç kaynağının güvenli ve kullanıcıyı yarı yolda bırakmayacak olması gerekiyor. Araştırmacıların bu problem için ele aldığı ilk çözüm enerji geri kazanımlı sistemler. Bu çözümün yanında daha yüksek yoğunluklu batarya sistemleri ve kolay şarj yöntemleri gibi çözümler üzerinde de çalışılmakta.

► İlginizi çekebilir: Giyilebilir Enerji Depolama Sistemi Geliştirildi

Yıkanabilen E-Tekstil

Giyilebilir teknolojileri geliştirmek ne kadar zor olsa da bir grup araştırmacı sağlık alanında dikkate değer bir ürün ortaya çıkarmayı başardı. Araştırmacıların ortaya çıkardıkları ürün haberleşebiliyor, algılayabiliyor ve üzerinde bulunan teknoloji sayesinde de istenilenleri yansıtabiliyor. Araştırmacılar ürettikleri bu ürünün fotovoltaik modüller kullanarak ürettiği elektriği, enerji depolayabilen liflerde sakladığını ve ihtiyaç duyduğu elektriği bu şekilde karşıladığını söylüyorlar. Fotoanot iplikciklerini gümüş kaplı iletken iplikciklerle ören araştırmacılar bu sayede güneş enerjisini toplamayı başarmış. Katot ucunu MnO₂ kaplı karbon nanotüplerle, anot ucunu ise ZnSO₄ jel elektroliti ile kaplı çinko telden üreten araştırmacılar bu iplikciklerde hem güç üretimi hem de güç depolaması yapabiliyorlar. Aynı zamanda ürettikleri bu ürünün yıkanabilir de olduğunu öne süren araştırmacılar bu sayede giyilebilir teknolojilerini yaygınlaşmasının önünün açılacağını düşünüyorlar.

Şekil 2: Giyen Kişinin Ruh Halini Tespit Edebilen Bir E-Tekstil Ürünü

E-Tekstilin Geleceği

E-tekstil ürünlerinin yaygınlığı ve kullanılabilirliği şu anda sınırlı olsa da giyilebilir teknolojiler gelecek vadediyor. Büyük markaların bu teknolojiye yatırım yapması ve gelecekte askeri kullanım imkanlarının da olması ile giyilebilir teknolojilerin gelecekte yaygınlaşması çok olası. Üretimin yaygınlaştırılıp seri üretime geçilebilmesi için iyi bir tedarik zinciri ve iyi bir geliştirme ekibi gerektiğinden giyilebilir teknolojilerin gelişimi şu anda yavaş ilerliyor olsa da bu giyilebilir teknolojileri özellikle sağlık alanında yakın gelecekte görebiliriz.

Kaynak:

► allaboutcircuits.com