Enerji sektöründe 2012 gündemi yoğun olacak

Deloitte Türkiye Enerji ve Doğal Kaynaklar Endüstrisi Sorumlu Ortağı Sibel Çetinkaya, bu yıl serbestleşmeye yönelik çabaların, elektrik ve doğalgaz sektörlerinin en önemli gündem maddelerini oluşturacağını belirtti.

Sektör geliştikçe ve büyüdükçe daha rekabetçi ve şeffaf bir piyasa yapısına hızla ulaşılması ihtiyacının ön plana çıktığını vurgulayan Çetinkaya, bu amaçla 2012 Hükümet Programında yer aldığı üzere Piyasa İşleticisinin ayrı bir tüzel kişilik olarak yapılandırılmasına ilişkin hazırlıkların tamamlanmasının da bu yıl takip edilen konulardan olacağını kaydetti.

Çetinkaya, Türkiye ile Rusya arasında anlaşması 2010 yılında imzalanmış olan Akkuyu Nükleer Santralinin gerekli izinleri alabilmesi ve inşaata başlama sürecinde de 2012 yılında gelişmeler beklenebileceğini ifade etti.

Büyük ölçekli elektrik üretim yatırımlarının da bu yıl devreye gireceğini dile getiren Çetinkaya, buradan hareketle, doğalgaz arzının normal seyrinde devam etmesi ve kuraklık olmaması durumunda bir arz sıkışıklığı beklenmediğini söyledi.

”Başkent Doğalgaz ve İGDAŞ özelleştirmesinde gelişme bekleniyor”

Doğalgaz sektöründe serbestleşme için 4646 Sayılı Doğal Gaz Piyasası Kanununun tadilinin bu yıl beklendiğini belirten Çetinkaya, doğalgaz ithalatında serbestleşmenin artması için kritik bir konu olan Batı Hattı kontratının özel sektörce devralınıp alınmayacağı hususunun netleşmesinin önemine işaret etti.

Sibel Çetinkaya, finansman sıkıntısının yaşanacağı bir yıl olsa da 2012′de Başkent Doğalgaz ve İGDAŞ özelleştirmelerinde gelişmeler yaşanmasının beklendiğini ifade etti.

Küresel ekonomideki sıkıntıların, 2012′de elektrik ve doğalgaz talebinin artışında yavaşlamaya neden olacağını belirten Çetinkaya, ”Elektrik sektöründe arz tarafında da bu yıl devreye girmesi beklenen toplamda 4.4 GW’a yaklaşan kapasitenin planlandığı gibi devreye girmesi beklenmektedir. Dolayısıyla 2012 için konuşursak arz tarafında da bir daralma öngörmüyoruz. Ancak henüz lisansını almamış ya da başlangıç aşamasında olan yatırımlar için önümüzdeki yıllar finansman ve fizibilite gibi konular nedeniyle aynı kolaylıkla geçmeyebilir” diye konuştu.

”Sektörün finansman ihtiyacının tamamının karşılanması kolay olmayabilir”

Finansman daralmasının yatırımlara olumsuz etkisine de değinen Çetinkaya, sözlerini şöyle sürdürdü:

”Artan talebi karşılamak üzere devreye girmesi gereken üretim kapasitesinin gerektirdiği 3 milyar dolardan fazla yatırım, özelleştirme süreci tamamlanmamış 9 adet elektrik dağıtım bölgesinin gerektirdiği finansman, Başkent Doğalgaz ve İGDAŞ’ın özelleştirilmesi için gereken kaynak üst üste konduğunda sektöre çok ciddi bir nakit girişi gerektiğini görüyoruz. Söz konusu finansman ihtiyacının tamamının karşılanabilmesi çok kolay olmayabilir.”

Çetinkaya, elektrik üretiminde yatırım kararı yeni alınacak santralleri görece zor bir sürecin beklediğine işaret ederek, burada fizibilite çalışmalarının öneminin bir kez daha ön plana çıkacağını; özellikle büyük doğalgaz santrali projesi geliştirmenin, rekabetçilik, karlılık ve uygun lokasyon bulabilmek anlamında geçmişe kıyasla çok daha zor olacağını; küçük doğalgaz santralleri için durumun bu kadar zor olmayabileceğini anlattı.

”2012′de 300 megavat, 2013′te en az 1.000 megavatlık inşa halinde rüzgar santrali bekliyoruz”

Türkiye Rüzgar Enerjisi Birliği (TÜREB) Başkanı Mustafa Serdar Ataseven de, Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu (EPDK) tarafından 1 Kasım 2011 öncesinde 3 bin 180 megavat rüzgar lisansı verildiğini ve bunlardan 1.677 megavatının işletmeye alındığını belirterek, şu bilgileri paylaştı:

”Yaklaşık 600 megavatının inşası devam etmekte. Başvurulardan sonra geçen süreçte 5 bin 500 megavat için 13 grup proje lisans almaya hak kazandı. 2012 sonunda inşa halinde olan 600 megavatın kapasitenin hayata geçmesiyle toplamda 2 bin 300 megavat kapasitede rüzgar santralinin işletmede olması bekleniyor. 2012′de çok fazla inşa haline dönüşecek yatırım beklemiyoruz. 300 megavat civarında beklentimiz var. Ama 2013 yılında en az 1.000 megavat inşa halinde olan rüzgar santrali beklentimiz var. Eğer 2012 yılında yerli katkının önündeki engeller aşılırsa bu beklentimiz ikiye katlanacaktır.”

2011 yılında yenilenebilir enerji kaynaklarının elektrik üretimi amaçlı kullanımına ilişkin kanunda yapılan değişiklikle birlikte sektörün hız kazandığına işaret eden Ataseven, ”2012′de inşa halinde olanların tamamlanması ile 720 milyon avro, yeni inşaata başlanacak olanlarda da 360 milyon avro yatırım beklentimiz var” dedi.