Geleceğin mesleği yeşil danışmanlık

Dünyada sayıları yüz binlere ulaşıyor... Saatine 100 dolar alanı da var, ayda 15-20 bin dolar kazananı da... Kimi ise iki üç ay sürecek projeler için 100 bin dolar bile kazanabiliyor. Binalarda yüzde 40 su, yüzde 30 enerji tasarrufu sağlayan yeşil danışmanlar geleceğin meslekleri arasında yerini aldı. Küresel ısınma tehdidi ile son yıllarda dünya çapında popülaritesi artan yeşil danışmanlar, Türkiye'de de yeni bir iş kolu olarak kendine yer bulmaya başladı.

Türkiye'de sayıları henüz 20 olsa da sinyaller önümüzdeki günlerde bu sayının artacağı yönünde. Yeşil danışmanlık sektörünün Türkiye'de de gelecek vaat ettiğini belirten uzmanlara göre, şu anda 15 olan yeşil bina sayısının önümüzdeki dönemde hızla artacağı söyleniyor. Bu da yeşil danışmanlara olan ihtiyacı katlayacak.

Yeşil danışmanlık sektörünün dünyada ulaştığı hacim 130 milyar dolar. Yaklaşık 150 bin kişi sertifikalı yeşil danışman olarak görev yapıyor.

Yeşil danışmanlar şu ana kadar dünya çapında 150 binin üzerinde binayı sertifikaladı. Bunun yanı sıra 700-800 bin civarında bina da yine bu uzmanların danışmanlığı altında yeşil sertifika almak için başvuruda bulunmuş durumda. ABD Yeşil Binalar Konseyi'ne göre yeni inşa edilen ve yenilenenler dâhil olmak üzere sektörün hacmi 300 milyar dolara ulaşacak.

Binaları, çevresel etki ve etkin enerji kullanımı açısından değerlendiren sertifikalandırma programlarını uygulamaya yetkili ve bu konuda proje üretebilen kişiler olarak tanımlanan yeşil danışmanların ilgi alanına giren dünya çapında 10 sertifika bulunuyor. Ancak Dünya Yeşil Bina Konseyi'ne (WGBC) üye birçok ülke, daha çok BREEAM, LEED, Green Star ve CASBEE olarak sıralanan dört sertifika sistemi uyguluyor. Bu sertifikaları alan kişiler yeşil danışman olabiliyor.

Öte yandan sertifikalı olmak, danışmanlık yapmak için yeterli değil. Asıl olan bu sertifikaları binaların bulunduğu çevresel özelliklere göre doğru bir şekilde uygulayabilmek. Konfor, enerji verimliliği, çevre düzenlemesi, atık yönetimi, karbon ayak izini önleme gibi sorunlar da yeşil danışman tarafından çözüme kavuşturulması beklenen problemler.

Tüm bu donanıma sahip kişiler uzman profesyonel olarak piyasada isim yapıyor. Yeşil danışmanlık sertifikalarından LEED'in sahibi olan Alan Mimarlık ve Proje Yönetimi mimarı Beyza Kasapoğlu, "Yeşil danışmanlığın büyük bir geleceği olduğuna inanıyoruz. Yatırımcıların öncelikle uzun vadeli geri dönüşlere hazır olması ve ön yargıları geride bırakması gerekiyor" diyor.

Dünya Yeşil Bina Konseyi'ne (WGBC) üye birçok ülke BREEAM, LEED, Green Star ve CASBEE olarak sıralanan dört sertifika sistemi uyguluyor. Türkiye'de ise şu anda İngiliz BREEAM ve LEED sertifikalarına uygun projeler üreten yeşil danışmanlar bulunuyor. Sayıları henüz 20 civarında. Türkiye'deki uzmanların gerçekleştirdikleri proje sayısı henüz 15 civarında. Ancak birkaç yıl içinde Türkiye'de yeşil bina projelerinin sayısında patlama umduklarını anlatan Beyza Kasapoğlu, "Bunda küresel ısınma, iklim değişikliği gibi artık sıkça konuşulan konuların etkisi büyük. Yeşil danışmanlığın büyük bir geleceği olduğunu düşünüyorum. Yatırımcıların öncelikle uzun vadeli geri dönüşlere hazır olması gerekiyor" diyor. Kasapoğlu hem yeşil binaların hem yeşil danışmanların sayısının artması için yasal olarak da bir şeyler yapılmasının önemli olduğuna dikkat çekerek, aynı şekilde inşaat standartlarının geliştirilmesinin gerekli olduğunu söylüyor. Yeşil danışmanlara göre bina sahipleri tasarrufun tadını aldıkça, kiracılar tasarrufun daha az maliyet getirdiği binaları tercih etmeye başladıkça meselenin ekonomik yanı da ağırlık kazanacak.

Yeşil binaların sadece çevreye katkı sağlamadığını yatırımcısına da büyük avantajlar kazandırdığını belirten Erke Tasarım'ın sahibi Özlem Dilda Yaman, "Yeşil olma özelliği gelecekte binalara artı değer kazandıracak. Çünkü yeşil bir bina gelecekte çok daha kolay pazarlanabilecek. Geleneksele oranla yüzde 20-50 arası enerji tasarrufu ve en az yüzde 50 su tasarrufu yapabilen bir binanın sahibi ya da kiracısı olmak önem kazanacak. Mesela ABD'de yeşil binaların normal binalara oranla satış bedelleri yüzde 60, kira bedelleri yüzde 30 daha yüksek olabiliyor" diyor. Yaman, bu gelişmeler ışığında bünyelerinde yeşil danışmanlık birimi kurduklarını anlatıyor.