Güneş pillerinin fiyatlarını girdi maliyetleri farklılaştırıyor

Türk Silahlı Kuvvetleri'ne ne tür ürünler sağlıyorsunuz?

ASPİLSAN A.Ş. Türk Silahlı Kuvvetlerinin bünyesinde bulunan her türlü haberleşme ve telsiz cihazları, Silah sistemleri ve bunların eğitim Simulatörleri, Elektronik / optronik cihazlar ile Yer sistemlerindeki muhtelif teçhizat ve gemilerdeki aydınlatma araç / gereçleri için Şarj edilebilir tipte Nikel Kadmiyum, Nikel-Metal Hidrit ve Lityum pil bloğu ve batarya blokları ile primer tip pil bloğu ve batarya bloğu üretmektedir. Ayrıca Türk Silahlı Kuvvetlerinin envanterinde kayıtlı savaş, eğitim ve nakliye uçakları ile çeşitli helikopterler de kullanılan Nikel Kadmiyum uçak akü hücreleri ile komple akülerin ihtiyaçları da ASPİLSAN A.Ş. tarafından karşılanmaktadır.

Yakıt pilleri konusunda ne tür çalışmalarınız var?

ASPİLSAN A.Ş. dünyanın artan enerji ihtiyacına alternatif olarak çevre kirliliğine yol açmayan yakıt pillerini geleceğin teknolojisi olarak değerlendirmektedir. Bu sebeple yakıt pillerinin ASPİLSAN A.Ş. tesislerinde üretilebilmesi konusunda uzun yıllardan beri hem kendi bünyemizde hem de TUBİTAK ve bazı üniversitelerle birlikte muhtelif çalışmalar yapılmıştır. Kullanılan elektrolite göre türlerinin oluştuğu ve işletim sıcaklıklarına bağlı olarak yakıt pillerinin uygulama alanlarında önemli avantajlar sağladığı bilinmektedir. Buna mukabil yüksek yatırım ve ürün maliyetli olması, üretim ve tüketimde bazı güvenlik sorunları bulunması, ayrıca ticarileşme kaygıları ve bunun zaman alabileceği hususları yatırıma dönüşmenin önündeki engeller olarak ortaya çıkmaktadır. Önümüzdeki süreçte bu konuların aşılması sağlanırsa yakıt pillerinin yatırımı fizibil olabilecektir.

Basında Güneş enerji panelleri ve pilleri üretmeye yoğunlaştığınız haberleri yer aldı. Ne tür çalışmalar yapıyorsunuz?

Güneş pilleri, elektrik enerjisinin gerekli olduğu her uygulamada kullanılabilir. Güneş pili modülleri uygulamaya bağlı olarak, akümülatörler, invertörler, akü şarj denetim aygıtları ve çeşitli elektronik destek devreleri ile birlikte kullanılarak bir güneş pili sistemi PV (fotovoltaik sistem ) oluştururlar.

Bu sistemler, özellikle yerleşim yerlerinden uzak, elektrik şebekesi olmayan yörelerde, jeneratöre yakıt taşımanın zor ve pahalı olduğu durumlarda kullanılırlar. Bunun dışında dizel jeneratörler ya da başka güç sistemleri ile birlikte karma olarak kullanılmaları da mümkündür.

Güneş pilleri elektrik enerjisi gerektiren her yerde ve cihazda kullanılabilir.

ASPİLSAN A.Ş.'nce , öncelikli olarak, şehir şebeke elektriğinin bulunmadığı bölgelerde Türk Silahlı Kuvvetlerinin özellikle taşınabilir cihazlarının çalışabilmesi için gerekli enerjinin sağlanması ihtiyacından hareket ederek güneş pili üretimi için 2006 yılı başında etüt çalışmasına başlanmıştır.

İlk olarak, bu konuda ülkemizin akademik tek kurumu olan Ege Üniversitesi Güneş Enerji Enstitüsü ile temas kurulmuş ve adı geçen Kurumun isteği üzerine söz konusu üretimin birlikte gerçekleştirilmesi için bir süre birlikte çalışılmıştır.

Bu süre içerisinde mono kristal/poly kristal ile ince film güneş pillerinin üretimi hususu ayrı ayrı incelenmiştir.

Bu çalışmalara paralel olarak, Dye Solar Cell (DSC) güneş pili üretim teknolojisini geliştiren ve bu teknoloji ile üretim yapan Avustralya DYESOL Firması ile temas kurulmuştur. Adı geçen firma, müşterilerinin ihtiyaçlarına uygun prototip üretmekte buna göre de üretim tesisleri kurmaktadır.

DSC güneş pili teknolojisinin en önemli özelliği Silisyum Kristal (Si) yerine Titanyum Dioksit (TiO2 ) kullanılmasıdır.

Başta bilgisayarlar olmak üzere, bütün dünyada bünyesinde mikro işlemci kullanılan portatif elektronik cihaz kullanımının hızla artması sonucunda başlıca Si wafer üreticileri ürettikleri Si'un kalitesini mikroişlemcilerde kullanılmasına imkan sağlayan A sınıfına çıkarmış ve bunun neticesinde de güneş pillerinde kullanılan B sınıfı Si tedarikinde gerek fiyatı ve gerekse tedarik kaynağı çeşitliliği bakımından güçlükler yaşanmaya başlanmıştır.

Ayrıca, doğada bol miktarda bulunan Si'un diğer malzemelerden ayrıştırılarak saf hale getirilmesi için yüksek sıcaklıkta işleme tabi tutulduğu ve bu nedenle üretim maliyetinin petrol fiyatlarına çok bağlı olduğu görülmüştür.

Buna karşılık, gerek literatür taraması ve gerekse EGE Üniversitesi Güneş Enerjisi Enstitüsü ve DYESOL Firmalarından edinilen bilgiler çerçevesinde TiO2 esaslı güneş pillerinin Si esaslı güneş pillerine göre daha iyi elektrik ve mekanik  performansa sahip olduğu ayrıca gerekli hammaddelerin tedarikinin gerek maliyet ve gerekse tedarik kaynağı çeşitliliği bakımından daha kolay ve ucuz olduğu görülmektedir.

DYESOL Firmasından 2 adet numune panel göndermesi talep edilmiştir. Söz konusu panellerin alınmasını takiben prototip şarj cihazları üretilerek denenmesi için Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK)' ne gönderilmesi planlanmaktadır. TSK'nin şarj cihazlarını deneme sonuçlarına göre çalışmaların yönlendirilmesi düşünülmektedir. Konu üzerindeki çalışmalara fabrika  bünyesinde devam edilmektedir.

Şirket Yatırımlarından bahseder misiniz?

ASPİLSAN A.Ş.' nin en önemli yatırım projesi yukarıda da bahsedildiği üzere Güneş pillerinin (Fotovoltaik) üretimine yönelik yatırım projesidir. Ayrıca şarj edilebilir pil sistemlerine yönelik ülkemizin sivil ve askeri taleplerinin karşılanması ve ortaya çıkan yeni pil bloğu ve batarya bloğu sistemlerinin üretimin kazanılması için her yıl yeni yatırımlar zaten yapılmakta olup, bu işletmemizin rutin bir uygulamasıdır.   

AR-GE faaliyetleriniz nelerdir?

ASPİLSAN A.Ş., dünyada gelişen tüketim trendleri ve müşteri özel taleplerine göre üretim altyapısını yapılandırmakta ve üretim yeteneklerini de yürüttüğü ARGE çalışmaları ile geliştirmektedir. Bu kapsamda son yıllarda başta Türk Silahlı Kuvvetleri olmak üzere ASELSAN ve TÜBİTAK gibi birçok kurum ve kuruluşun Li-İyon batarya taleplerini tamamen kendi ARGE çalışmalarıyla geliştirerek yüksek kalite standartlarında ürettiği ürünlerle karşılamıştır.

Bugün ASPİLSAN A.Ş., dünyada yüksek kalite standartlarında Li-İyon bataryaları üreten sayılı üreticiler arasında yerini almıştır. Bahis konusu bataryaların bir kısmı nerdeyse NATO Standardı haline gelmiştir. Önümüzdeki yıllarda bu bataryalara ait yurt dışından siparişler alınacağı ümit edilmektedir.

Taşınabilir batarya üretiminin yanı sıra, dünyada popüleritesi son yıllarda çok artan ve fosil enerji kaynaklarına alternatif kaynak arayışlarında temiz ve yenilenebilir bir kaynak olarak ön plana çıkan ve son derece önem kazanan güneş pillerinin de üretimi için bir yatırım çalışması yürütülmektedir. 2009 yılı içerisinde başlangıç olarak yıllık 10MW ancak artırılabilir üretim kapasiteli bir tesisin inşasına başlanması kuvvetle muhtemeldir.