Rüzgarda teşvik tam gaz güneşte yetersiz

Elektrik İşleri Etüt İdaresi Genel Müdür Yardımcısı Erdal Çalıkoğlu rüzgar enerjisi santral yatırımları konusunda gelen yoğun taleplerin değerlendirileceğini söylerken güneş enerjisi konusunda bildirilen tarife desteğinin yetersiz olduğunu belirtti.

A- A+

17.11.2008 tarihli yazı 5313 kez okunmuştur.

EnVer (Enerji Verimliliği) ile ilgili ne tür çalışmalarınız var?

Özellikle çocukların bilinçlenmesi için çalışmalarımız oluyor. Ankara'daki bazı pilot okullarda eğitim seminerleri veriyoruz. Çocuklar evde nasıl Enerji Yöneticisi olunur bunu görüyor. Bu eğitimlerin özellikle çocuklar üzerinde etkili olduğunu düşünüyorum. Eğitimler sırasında çocuklara kılavuz niteliğinde çizgi film tarzında kitapçıklar dağıtılıyor. Bu çizgi filmler Milli Eğitim Bakanlığı işbirliği ile diğer okullara da ulaştırılacak. Bu kitaplar sayesinde genç beyinlere enerji verimliliği bilincini, çevre bilincini aşılayacağız.

Enerji Tasarrufu Eğitim Fabrikası ve Ulusal Enerji Tasarrufu Merkezi hakkında bilgi verir misiniz?

Bizim eğitim faaliyetlerimiz 1995 yılından beri devam ediyor. Ağırlıklı olarak son üç yıldır Sanayi Sektörüne yönelik. Bilindiği gibi yıllık enerji tüketimi daha önce 2000 ton eşdeğer petrol ve üzeri olan işletmeler, sanayi kuruluşları enerji yöneticisi görevlendirmek zorundaydılar. Şimdi bu rakam 1000'e çekildi. Öte yandan binalar, meskenler hariç kamu kuruluşları, alışveriş merkezleri, hastaneler enerji tüketimleri yüksekse enerji yöneticisi görevlendirmek zorundalar. Eğitim fabrikamızda ve uygulama tesisimizde hem bina sektörüÂ hem sanayi sektöründeki kişilerin sertifikalandırılmasına yönelik eğitimler yapılıyor. Eğitimlere en az lisans eğitimi almış mühendisler katılıyor. Bu eğitimlerde başarılı olanlar Enerji Yöneticisi sertifikası alıyorlar. Bahsettiğim binalarda, işletmelerde ya da sanayi kuruluşlarında mevzuat gereği görevlendirilmesi gereken kadrolarda ve unvanlarda görev alabiliyorlar. Önümüzdeki yıllarda başlayacak olan eğitim uygulamasına göreÂ firmaların enerji verimliliği ile ilgiliÂ ihtiyaç duyduğu etüt, eğitim ve danışmanlık hizmetleri özel şirketler tarafından da yapılabilecek. Ama bu şirketlerin bir eğitim süreci sonrasında yetkilendirilmeleri gerekiyor. Biz 2009'dan itibaren bu kişilerin yetkilendirilmesine dair çalışmalarımızı başlatacağız.

Fabrikalarımızda eğitimler uygulamalı yapılıyor. Bu fabrikalarda belli başlı enerji tüketen donanımların prototipleri var. Eğitimci arkadaşlar katılımcılara uygulamalı olarak sistemi gösteriyorlar. Verimsiz kullanma şekli de gösteriliyor. Anında ölçüm sistemlerini, yakıtın nasıl etkilendiğini görsel olarak görebiliyorlar. Görerek öğrenmek daha kalıcı oluyor.

Binalarda ısı yalıtımı konusu sizce yeterince biliniyor mu? Bu konuda çalışmalarınız var mı?

Binaların asgari ne düzeyde yalıtılması gerektiği ile ilgili bir standart belirlenmişti. Bununla birlikte 1985 yılından beri yürürlükte olan Bayındırlık Bakanlığı'nın ısı yalıtımı yönetmeliği var. Zaman zaman revize ediliyor. Önümüzdeki dönemlerde enerji performans yönetmeliği çıkarılacak. Bu yönetmelik sadece ısı yalıtımı ile ilgili değil binalarda yenilenebilir enerji kullanımı, tesisat sistemleri, aydınlatma, mekanik tesisat gibi pek çok konuyu da içerecek. Ama ısı yalıtımı binalarda hala en önemli enerji tasarrufu tedbirlerinden biri. Özellikle binanın yapım aşamasında uygulanırsa oldukça ekonomik. Kısa sürede kendi kendini amorti eden bir yatırım.

Türkiye'nin potansiyel rüzgar ve güneş haritası tam olarak biliniyor mu?

Bugünkü teknolojik imkanlar doğrultusunda rüzgar ve güneş potansiyeli belirlenmiş durumda. Atlasları hazırlandı. Daha yüksek yerlere panel kuma imkanı doğarsa bu potansiyelde ufakÂ farklılıklar olabilir. Ancak bugün itibariyle belirlenmiş durumda.

Türkiye'de güneş enerjisinden daha fazla yararlanılabilmesi için ileride yatırım teşviği verilecek mi?

2005 yılında elektrik enerjisi üretimi için yenilenebilir enerji kaynaklarının desteklenmesine ilişkin bir kanun yürürlüğe konuldu. Bu kanun aslında güneş enerjisi yatırımlarını da kapsıyor. Yenilenebilir kaynaklardan üretilen elektrik enerjisi için alım yükümlülükleri var. Güneş, kesintili enerji olduğu için satışta sorunlar vardı. Belirli bir periyod için alım yükümlülüğü garantisi sağlandı. Fiyat noktasında tarife desteği bildirildi. Fakat güneş enerjisi için bildirilen tarife desteğinin yeterli olmadığı, güneş enerjisi alanındaki yatırımları tetikleyici düzeyde olmadığı konusunda aşağı yukarı görüş birliği var. Dolayısıyla güneş enerjisine dayalı elektrik üretimine yönelik desteklerin Almanya'nın gerisinde olduğu doğrudur. Bu konuda çalışmalar yürütülüyor.

Rüzgar enerjisi santral yatırımları ile ilgili lisans başvuruları Türkiye'deki rüzgar potansiyelinin üzerinde mi?

Rüzgar enerjisi santral yatırımları ile ilgili çok sayıda lisans başvuruları yapıldı. Burada Rüzgar enerjisi potansiyeli atlasına göre Türkiye'nin ekonomik olabilecek belli bir potansiyeli var. Fakat başvurular bu potansiyelin çok üstünde. Aynı yere birden fazla firma tesis kurmak istiyor. Burada en uygun firmaya kişiye lisans verilmesi noktasında değerlendirmeler yapılacak. Bununla ilgili bir yönetmelik 9 Kasım 2008 tarihi itibarıyla resmi gazetede yayınlandı. Genel Müdürlüğümüz bu projedeki tekliflerin değerlendirilmesi konusunda rol alacak. EPDK burada bir eleme yaparak ülkemizin kaynaklarının en verimli şekilde değerlendirilmesi için en uygun firmaları belirlemeye çalışacak. Bizim verimlilikteki amacımız sadece nihai kullanımda enerji verimliliğinin arttırılması değil aynı zamanda enerji kaynaklarının kullanımında da verimliliğin arttırılması olacak.

TÜBİTAK'la ortaklaşa yürüttüğünüz çalışmalar var mı?

Yenilenebilir enerji ve enerji verimliliği Türkiye'de çok yeni konular. Aynı zamanda yerli kaynaklar. Biz bu yerli kaynakların kullanımlarını teşvik ederken paralelinde bu kaynakların kullanımında kullanılacak makina, teçhizat ve ekipmanın Â yurtiçi imalatını da teşvik etmek arzusundayız. Mevzuatımızda bir yandan mikro kojenerasyon diğer yandan yenilenebilir kaynakların kullanımını yaygınlaştırılmasına yönelik hükümler yer alıyor. Ayrıca bunların Türkiye'de imal edilmesi ile ilgili olarak TÜBİTAK'la ortak projeler yürütüyoruz. Bunlardan biri mikro kojenerasyon diğeri termik santrallerin atık ısılarının değerlendirilmesi konusu. Bir de yenilenebilir kaynaklar ile ilgili yürütülen çalışmalarımız var.

Rüzgar, güneş enerjisi dışında Türkiye'de bilinmeyen ancak var olan başka enerji kaynakları var mı?

Türkiye'de ekili alanları düşündüğünüzde bio yakıtlar konusunda ciddi bir potansiyelimiz bulunuyor. Türkiye'de bu ulaşım sektöründe kullanılan yakıtlarda değerlendirilebilir.

Ne tür yayınlarınız var?

Genel Müdürlüğümüzün çıkardığı yayınların bir kısmı ücretsiz. Ücretsiz olanları internet üzerinden kişilerin bilgisine sunuyoruz. Bunlar kısa bir iki sayfalık bilgiler şeklinde. Sanayicilere, inşaat sektöründe, hizmet sektöründe çalışan mühendis, teknisyenlere yönelik, verimlilik konularında çıkardığımız yayınlarımız var. Öte yandan eğitim programlarında kullandığımız yayınlar var.Â

Türkiye'de yenilenebilir enerji kaynakları nasıl değerlendirilebilir?

Yenilenebilir enerji ve enerji verimliliği konularında Türkiye'de önemli bir potansiyel var. Bu yerli kaynaklar ekonomimize kazandırılacak potansiyele sahip. Verimliliği arttırarak, daha az yakıt kullanarak ucuz, temiz, çevreci bir kaynak elde etmiş olacağız. Tasarrufla elde edeceğimiz bu kaynağı elde etmek için belki birkaç misli yatırım yapmamız gerekecek. Ülkemizin ekonomik şartlarında har vurup harman savuracak durumda değiliz. Gelişmiş ülkeler de bunu yapmıyor. Gelişmişliğin bir göstergesi kaynakları verimli kullanmak. Örneğin enerji verimliliği açısından göstergeleriniÂ karşılaştırdığımızda Japonya bize göre enerjiyi dört misli verimli kullanıyor. Tabi bize göre daha zengin bir ülke. Bu konuda toplumu bilinçlendirmek için medya kuruluşlarına, sivil toplum kuruluşlarına büyük görev düşüyor.

Elektrikport