Sanayici elektriğini 'çamurdan' çıkartacak

Yılbaşından bu yana sanayi elektriğine gelen toplam yüzde 47'lik zam karşısında sanayici tasarruf alarmı verdi. Turizmciden tekstilciye, çimentocudan demir-çelik üreticisine kadar birçok sektörde tasarruf artırıcı çareler aranmaya başladı. Elektriğin pahalı olduğu saatte üretimi durdurmaktan makinelerin motor güçlerini değiştirmeye, öğle yemeği ve dinlenme arasında tüm ışıkların kapatılmasından vardiya saatlerinin değiştirilmesine kadar bir dizi tasarruf tedbirini hayata geçirmeye başlayan sanayici, atık yönetimi konusunda da profesyonel şirketlerin kapısını çalmaya başladı. Bacadan çıkan ısıyı bile değerlendirmeye hazırlanan şirketler, çamur, lastik, pet şişe hatta çöpü enerjiye dönüştürecek teknoloji kurmak için harekete geçti.

Nuh Çimento çamurdan enerji elde edecek "çamur kurutma sistemi"ni kasım ayından itibaren devreye almaya hazırlanırken, Sabancı Holding'in kısa bir süre önce yüzde 50.1 hissesini Akkardan'a sattığı Bossa Denim ise kendi elektriğini üretmek için bir kojenerasyon tesis kurulması yönünde karar aldı. Fazla elektrik çeken "tel çekme" ve "bükme" faaliyetlerini gece vardiyasına kaydıran İstikbal Mobilya da, fabrikadaki gereksiz aydınlatmaları iptal etti. Radisson SAS Airport Otel, kullanılan suyun bir kısmının kolektörlerle ısıtılmasının yanı sıra, enerji tasarruflu ampül uygulamasına geçti. 5 bine yakın üyesi bulunan Ege Bölgesi Sanayi Odası (EBSO) ise, üyelerine daha az elektrik harcayarak aynı verimi sağlayacak bir dizi uygulamayı benimsetmek amacıyla bir eğitim programı başlatıyor.

Bazı demir-çelik üreticileri de elektriğin pahalı olduğu 17.00-22.00 saatleri arasında üretimi tamamen durduruyor.





Alternatif enerji kaynaklarına yöneldi


Ocak ayında sanayiye yüzde 12 oranında yansıyan ilk zammın ardından, temmuzda yürürlüğe giren maliyet bazlı fiyatlandırma mekanizmasıyla kullandığı elektriğe yüzde 22 daha zam yiyen sanayici, böylece yılın ilk yarısında toplamda yüzde 36.6 oranında fiyat artışıyla karşılaştı. 1 Ekim'den itibaren geçerli olacağı açıklanan yüzde 9.27'lik son zamla birlikte elektrik fiyatında yüzde 47'yi bulacak artış, sanayiciyi harekete geçirdi. Elektrik maliyetlerini aşağı çekmek isteyen sanayici ise alternatif tedbir arayışına girdi.





Nuh Çimento Başkanı Atalay Şahinoğlu:


Çamurla 3 milyon dolar tasarruf sağlayacağız


Uygun tarifeli saatlerde çalışma gibi bir lüksümüz olmadığı için alternatif enerji kaynaklarına yöneldik. Kendimiz elektrik üretiyor, fazlasını da satıyoruz. Bacadan çıkan ısıyı bile değerlendireceğiz. Kasım ayında faaliyete geçecek bir "çamur kurutma sistemi" kuruyoruz. Fabrikanın baca ısısıyla çamuru kurutup enerji elde edeceğiz. 2-3 milyon dolar tasarruf sağlamayı planlıyoruz. Elektrikteki pahalılığı diğer alternatif enerji sistemlerini devreye alarak dengelemeye çalışıyoruz.





Bossa Denim Planlama ve Koordinasyon Grup Müdürü Ersen Alptekin:


Kendi enerjimizi üretmek için proje geliştirdik


Daha az enerji harcayacak bir teknoloji getirmek için çalışıyoruz. Yüksek elektrik harcayan teknolojiyi gözden geçirip, kaçakları önledik. Fabrikada ısı yalıtımına yönelik birtakım tedbirler aldık. 30 bin YTL'lik harcamayla aydınlatma sistemimizi tasarruflu ampule çevirdik. Kendi enerjimizi üretmek için bir proje geliştirdik. 2-2.5 milyon dolarlık bir yatırım gerektiriyor. Ancak son aşamada daha büyük çaplı bir kojeneresyon tesisi yapılması yönünde karar alındı.





Boydak Holding Başkanvekili Mustafa Boydak


Çok elektrik harcanan faaliyetleri geç saate kaydırdık


Çok elektrik çeken üretim faaliyetlerimizi gündüz çalıştırmamayı düşünüyoruz. Örneğin üretim bandımızdaki tel çekme makinelerini gündüz kapatıyoruz. Bükme makineleri de daha uzun işlem gerektirdiği için fazla elektrik harcıyor. Bu işleri gündüz yerine, daha geç saatlerde yapacağız. Yemek ve istirahat saatlerinde ışıkları kapatıyoruz. Gereksiz aydınlatmaları ya tamamen iptal ettik ya da çok azalttık. Motor güçlerimizi daha verimli ve hızlı kullanmak için de modernizasyona yeni yatırım yapacağız.





TUROB Başkanı Timur Bayındır


Oteller aydınlatmada photocell uygulamasına geçiyor


Otellerin birçoğu hem su hem de elektrikte tasarruflu ürünlere yönelmeye başladı. Koridor ışıklandırmalarında ise harekete duyarlı olan photocell uygulamasına geçiliyor. Turizm Teşvik Kanunu'nun 16'ncı maddesi, otellere enerji giderlerinin en ucuz tarifeden fiyatlandırılacağını söylüyor. Şu anda mahkeme kanalıyla ödediğimiz faturaların bir kısmını geri almaya çalışıyoruz.





Gülsan Gıda Başkanı Bekir Güldoğdu


Üretimi fiyatın ucuz olduğu saatlere taşıyoruz


Son elektrik zamları bizim gibi sanayiciler için büyük bir darbe oldu. Zaten çok yüksek olan maliyetlerimiz son zamlarla birlikte katlandı. Biz de bu konuda tedbir almak zorunda kaldık. Bu tedbirlerin başında özellikle üretimin yoğun olduğu meyve suyu tesislerinde gece vardiyasına geçmek var. Üretimi elektriğin daha ucuz olduğu saatlere kaydırıp maliyetleri azaltmazsak çok yıkıcı sonuçlarla karşılaşabiliriz.





Radisson Sas Conference&Airport Hotel Pazarlama Direktörü Eylem Fındık


Suyun bir bölümünü kolektörlerle ısıtıyoruz


Kapı kartlarından, alternatif ısı sistemlerine kadar birçok çalışma başlattık. Enerji tasarruflu ampul uygulamasına geçtik. Alternatif enerji tüketimi konusunda da ciddi çalışmalar yaptık. Suyun bir bölümünü kolektörlerle ısıtıyoruz. Uygulamalara çalışanlarımızı dahil etmeye çalışıyoruz. Su tasarrufu konusunda da tedbirlere yöneldik. Suyun gereksiz yere akmaması için sensörlü muslukladan, sifon içindeki su miktarına kadar ciddi çalışmalar yaptık.





Set Çimento Başkanı Adnan İğnebekçili


Verimsiz enerji için farklı sistemler deniyoruz


Maliyetlerimizin yüzde 50'sinden fazlasını elektrik ve yakıt giderleri oluşturuyor. Düşük tarifeden istifade etmeye çalışıyoruz. Elektriğe yoğun yüklenilen bölümlerde gece çalışma yaparak dengelemeye çalışıyoruz. Aktif-reaktif enerjilerin yarattığı verimsizliği ortadan kaldırmak için farklı sistemleri adapte ediyoruz. Sektörde atık ısı imkânı olan bazı fabrikalar, bu ısıyı elektriğe dönüştermek için proje çalışmaları başlattı.





Cierra Recycling Türkiye Genel Müdürü Turgut Abacıoğlu


Atıklardan enerji üretmek için çalışma yapıyoruz


Daha önce çevreye duyarlı şirketlerin yöneldiği atıklardan enerji üretilmesine yönelik projelere sanayicilerden artan bir ilgi var. Lağım çamurları ve lastikler başta olmak üzere atıkların özel prosesten geçirilerek elektrik üretilmesine yönelik teknoloji geliştiriyoruz. Birkaç çimento fabrikasıyla görüşüyoruz. Atıklardan enerji üretimine yönelik teknoloji yatırımının ortalama maliyeti 20-25 milyon euro. Bu yatırım taksitle yapılırsa 1-2 yıl içinde kâra geçiliyor.





EBSO Yönetim Kurulu Başkanı Tamer Taşkın


Üyelerimiz için eğitim programı başlatıyoruz


Üyelerimize elektrik tasarrufuna yönelik bir eğitim programı başlatıyoruz. Yüksek kayıplı trafo ve transformatörlerin yeni teknolojiyle değiştirilmesi, elektriği taşıyan kabloların kapasitelerinin yeniden ayarlanması, ısı yalıtımı gibi konularda uyaracağız. Uygun olmayan ekipman ve tesisat kullanılması nedeniyle sanayide yaşanan elektrik kayıplarının oranı yüzde 18'lerde.





SANAYİCİNİN ALDIĞI ÖNLEMLER


- Elektriğin pahalı olduğu saatlerde üretimin durdurulması.


- Daha az enerji harcayan teknolojilerin hayata geçirilmesi.


- Makinelerin motor güçlerinin değiştirilmesi.


- Ampullerin enerji tasarruflu olanlarla değiştirilmesi.


- Öğle yemeği ve dinlenme arasında ışıkların kapatılması.


- Vardiya saatlerinin değiştirilmesi.


- Bacalardan çıkan ısının değerlendirilmesi.


- Fabrikada ısı yalıtımı yapılması.


- Eğitim programlarıyla tasarruf bilincinin artırılması.

Kaynak: Referansgazetesi