Geçmişe Işık Tutan Yapay Zeka:
Ithaca

Google DeepMind ekibi Ithaca adı verilen bir yapay zeka sistemi geliştirdi. Ithaca, antik anıtlardaki eksik kelimeleri, harfleri tahmin ederek anlaşılması güç kalıntılara ışık tutacak. Detaylar yazımızın devamında.

A- A+

14.03.2022 tarihli yazı 4804 kez okunmuştur.

Google DeepMind Ithaca Yapay Zeka Antik Eser Makine Öğrenimi Beşeri Bilimler

Geçmiş, geleceği inşa etmede başvurabilecek bir el kitabı görevi görmektedir. Bunun için de geçmişe dair bütün belgeler, eşyalar iyi bir kaynak niteliğindedir. Ancak doğa ve çeşitli etmenler bu belgelere ve eşyalara zarar verebilmektedir. Korumayı başardığımız kalıntılardan çok şey öğrendiğimiz bir gerçek. Fakat elimizde olan ancak çevre şartlarından dolayı zarar görmüş kalıntıları anlamak oldukça zor. Örneğin; antik yazıtlarda kelime ve harf eksiği oldukça fazla. Google DeepMind, bu sorunu ortadan kaldırmak için çalışmalara başladı. Eski metinlerdeki eksik kısımlar DeepMind ile analiz edilebilir hale geliyor. Geçmişteki projelerde DeepMind birçok farklı alanda kendini kanıtlayarak modern bilimin gelişmesine yardımıcı olmuştu. Bunlar arasında 50 yıllık protein katlama probleminin çözümü ve nükleer füzyon için plazmanın sınırlandırılması da bulunuyordu.

►İlginizi Çekebilir: Dünyaya Yön Veren 5 Algoritma

Google DeepMind geliştiricileri antik yazıtların eksik kısımlarını tahmin etmenin yanı sıra yazıların hangi tarihte oluşturulduklarını da saptayabileceklerini açıkladı. Yapılan testlerde eksik metinlerin geri yüklenmesinde %62, metinlerin orijinal konumlarının belirlenmesinde ise %71 doğruluk payı ile oldukça başarılı değerlere ulaştı. Bütün bunlara ek olarak 30 yıl içinde metinlerin doğru olarak tarihlenebileceği tespit edildi. Böylece antik metinler yüksek doğruluk payı ile restore edilebilecek. Bahsi geçen işlemlerin tamamını yapan yapay zeka modeline ise Ithaca deniliyor. Bu isim aynı zamanda Homeros'un eseri Odyssey'de bir Yunan adasının adı.

►İlginizi Çekebilir: İlk Mühendisler Kimlerdir?

Yapay zeka Ithaca'nın eğitilmesi için Yunanca yazıtların bulunduğu büyük bir dijital veri kümesi kullanıldı. Eğitimde hem sözcükler hem de bireysel karakterler girdi olarak Ithaca'ya işlendi. Bu iki girdinin eş zamanlı değerlendirilmesinde öz-dikkat (self-attention) mekanizması kullanıldı. Bu sayede yazıtlardaki boşlukların doldurulması ve olması gerektiği şekilde değerlendirilmesi mümkün kılındı.

Ithaca’nın kullanımı ile beraber makine öğrenimi ve beşeri bilimler arasında bir köprü kuruldu. Şu anda sadece bir başlangıç olsa da bu gelişmenin ileride çok büyük bir potansiyele sahip olduğu ortada. DeepMind ekibi yapmış olduğu açıklamada; Ithaca sayesinde, Antik Yunanistan ve Akdeniz dünyasının anlaşılmasında önemli bir yol kat edileceğini düşünüyor. Ancak dünyanın büyüklüğü ve tarihi dikkate alındığında bu gelişme çok güçük bir adım. Hala keşfedilmeyi, çözülmeyi bekleyen binlerce tarihi kalıntı var.

Kaynak:

► newatlas.com
► techeblog.com