BOTAŞ'ın başı petrol 'fare'leri ile dertte

Hırsızlar, Boru Hatları ile Petrol Taşıma AŞ (BOTAŞ)'ye ait 5,4 milyon dolarlık ham petrolü çaldı. Şirket, hatlarda yapılan tahribatı onarmak için 10 milyon lira (yaklaşık 7 milyon dolar) masraf yaptı.

BOTAŞ'ın 'GİZLİ' ibareli resmî raporlarına göre, en fazla petrol hırsızlığı Batman-Dörtyol petrol boru hattında yaşanıyor. Hırsızlık olaylarının önüne geçmek için şirket, boru hattına yakın benzin istasyonlarıyla hatların arasına beton duvarlar inşa etmeye başladı. Ayrıca, bazı hat güzergahlarına termal kameralar yerleştiriliyor. Uygulamadan başarı elde edilmesi halinde diğer hatlara da benzer sistemler kurulacak. Şirket yetkilileri, çalınan petrolün sigorta kapsamında olduğunu söyledi. Yetkililer, taşınan petrolün şirketin malı olmamakla beraber, görevlerinin petrolü güvenli bir şekilde taşıyıp teslim etmek olduğunu, bunun için gerekli bütün tedbirleri aldıklarını kaydetti.

BOTAŞ tarafından ham petrol boru hatlarıyla ilgili yapılan çalışma, ilginç ayrıntıları ortaya çıkardı. Asayiş ve güvenliğin Jandarma Genel Komutanlığı tarafından sağlandığı bilgisine yer verilen çalışmaya göre, boru hatlarında 2000 yılından bu yana toplam 482 hırsızlık olayı yaşandı. Bu olaylarda hattan 5 milyon 458 bin dolar değerinde 141 bin 866 varil petrol çalındı. Çalınan ham petrol ve onarım masraflarının bir bölümü sigorta tarafından karşılandı. Şirket, hırsızlık olaylarının önüne geçmek için önemli bir çalışma yaptı. Boru hattı güzergahında basınç düşmelerinin hissedilmediği 'kör noktalar' tespit edilerek güvenlik önlemleri artırıldı.

BOTAŞ ve ülke ekonomisine büyük zarar veren ham petrol hırsızlığı Batman-Dörtyol, Irak-Türkiye ve Ceyhan-Kırıkkale ham petrol boru hatları üzerinden yapılıyor. Raporlara göre hırsızlar, en fazla petrol çaldığı boru hattına en az zararı vermiş. Son 7 yılda 116 bin varille en çok petrolün çalındığı Batman-Dörtyol boru hattına verilen zarar 1 milyon lira oldu. Buna karşılık hırsızlar, Ceyhan-Kırıkkale petrol boru hattında 5,2 milyon dolar, Irak-Türkiye hattında ise 2,2 milyon dolarlık tahribat yaptı. Hırsızlık olaylarında petrol fiyatlarının yükseldiği son yıllarda artış gözleniyor.

Terör kapsamına alınınca hırsızlık azaldı


Boru hatlarından petrol çalınmasının 2006 ve 2007'de 'akaryakıt kaçakçılığı' ve 'terörle mücadele' kapsamına alınması, hırsızlık olaylarını önemli oranda düşürdü. BOTAŞ ayrıca kurduğu Merkezi Hukuk Birimi'yle de hırsızlık olaylarına karşı hukuk mücadelesi başlattı. Hukuki takip sonucunda bugüne kadar hırsızlık yaptığı tespit edilen 284 sanığa toplam bin 272 yıl hapis cezası verildi. Hırsızlığın yanı sıra boru hatlarının karşı karşıya olduğu bir diğer tehdit de sabotajlar. En fazla sabotaj 1993-1997 döneminde Şırnak-Mardin il sınırları içinde Irak-Türkiye ham petrol boru hattında yapıldı. Bu dönemde hattın onarımı için 2,5 milyon dolar harcandı. Ayrıca, 2005-2007 döneminde Doğu Anadolu Doğalgaz Ana İletim Hattı'na yapılan sabotajlar sonucu 26,1 milyon metreküp doğalgaz kaybı yaşandı.

Kaynak: Zaman