Tahsilat sorunu yaşayan TEDAŞ zarar rekoru kırdı
Fortune 500 listesinin üst sıralarında yer alan kamunun enerji şirketleri ciddi finansal sıkıntı içinde.
BOTAŞ, 21 milyar 82 milyon TL'lik cirosuyla bu yıl listeye girerek ikinci sıraya yerleşirken, sattığı doğalgazın bedelini tahsil edemiyor. 1 milyar lirayı aşkın zararla 500 şirketin içinde en fazla zarar eden şirket ünvanını elde eden TEDAŞ da tahsilatta ciddi sıkıntılar çekiyor.
Geçen yılın listesinde yer almayan BOTAŞ, bu yıl ilk 500 şirket arasında cirosuyla en büyük ikinci şirket oldu. Ancak BOTAŞ, hala birçok mali sıkıntı ile boğuşuyor. Sadece ortalama 5 milyar TL düzeyinde ana para alacağı olan BOTAŞ'ın ortalama 10 milyar TL'lik alacağı bulunuyor. Bu nedenle ticari banka kredisine başvuran BOTAŞ'ın mali borçlarında da artış yaşanıyor. Yılda 38-40 milyar metreküplük gaz ithalatı yapan BOTAŞ'ın yurtdışından temin ettiği bu gazın parasını geciktirme lüksü ise bulunmuyor. Rusya ile Ukrayna arasında yaşanan ve günlerde gündemi meşgul eden "fatura krizi" ile karşılaşmak istemeyen BOTAŞ'ın bu nedenle mali tablosunda da dengesizlik yaşanıyor. Bu sorunun temelinde belediye borçlarının yanı sıra kamunun elektrik üretim şirketi EÜAŞ'ın da ödeme yapamaması bulunuyor. EÜAŞ BOTAŞ'dan temin ettiği doğalgazın parasını ödemekte zorlanırken, yap-işlet (Yİ) ve yap-işlet-devret (YİD) santrallerinin ise sattıkları elektriğin parasını kamudan alamadıkları gerekçesiyle BOTAŞ'a ödeme yapmakta zorlandıkları dönemler oluyor.
Krizde satışlar düştü
Bazı bölgeleri özelleştirilmeye başlanan TEDAŞ da tahsilat sorunu yaşayan şirketler arasında bulunuyor. Enerjideki bu borç sarmalı şirketlerin karlılıklarını olumsuz etkilerken, bu durum artık özel sektöre de yansımaya başladı. Kamuya elektrik satan özel sektör elektrik üreticileri, enerji KİT'leri arasındaki borç sarmalı nedeniyle kendi paralarını tahsil edemez duruma geldi. 1.5 milyar TL'lik alacakları bulunan özel sektör şirketleri bu konuda hükümetten çözüm bekliyor. 2008 yılı verileriyle oluşturulan son Fortune 500 listesinde gelecek sene enerji şirketlerinin yine yer alması beklenirken, yaşanan ekonomik krizin etkisinin ise daha fazla hissedileceği belirtildi. Ekonomik kriz nedeniyle sanayi tüketimi düşünce BOTAŞ'ın doğalgaz satışı, TEDAŞ'ın ise elektrik satışları geriledi. 2009 yılındaki bu durumun bu şirketlerin sene sonu cirolarına 2008 yılına göre daha fazla yansıması bekleniyor.
Kaynak: Referans