Network Topolojileri ve Çalışma Şekilleri |
2. Bölüm

Ağ sistemleri arasında veri alışverişini sağlayan topolojileri anlattığımız yazı dizimizin ilk bölümünde yerel alan ağlarında bilgi iletim şekillerini incelemiştik. Bu bölümümüzde ise network topoloji çeşitlerini ve özelliklerini inceleyeceğiz. Ayrıntılar yazımızda...

A- A+

26.04.2015 tarihli yazı 17721 kez okunmuştur.

Topolojileri Fiziksel (Gerçek) ve Mantıksal (Sanal) olarak iki kısma ayırmıştık:

Fiziksel Topolojiler; Doğrusal (Bus) Topoloji, Halka (Ring) Topoloji, Yıldız (Star) Topoloji, Ağaç (Tree) Topoloji, Karmaşık (Mesh) Topoloji ve Genişletilmiş Yıldız Topoloji olarak altı ayrı kısımda incelendiğini söylemiştik.

Şekil 1 - Fiziksel Topolojiler

Doğrusal (Bus) Topoloji : Ortak yol topolojisinde tüm iş istasyonlarının üzerinde olduğu bir hat mevcuttur. Bu hat omurga olarak adlandırılır. Tek bir omurga segmente bütün bilgisayarlar bağlanır ve bağlantının tek bir yerinde meydana gelen kesinti bütün ağı etkiler. Ağ içinde çok miktarda çarpışma meydana gelir. İki ucunda da sonlandırıcı bulunması gerekir. Ağ performansı en düşük olan topoloji çeşididir. Sadece tek bir bilgisayar bilgi gönderebilir. Diğerlerine oranla daha az uzunlukta kablo kullanılması ve ağa herhangi bir bilgisayaı bağlamak kolay olması açısından avantajlıdır. En büyük dezavantajı ise omurga kabloda oluşacak bir hasarın bütün sistemi çökertecek olmasıdır.

Şekil 2 - Bus Topoloji

Şekil 3 - Bus Topolojinin Bir Diğer Görünümü

Halka (Ring) Topoloji : Temel olarak bir daire şeklinde tüm düğümlerin birbirine bağlanmasıdır. Halkadaki bilgi akışı tek yönlüdür. Halkaya dahil olan bilgisayarlar gelen bilgiyi iletmekle görevlidir. Herhangi bir sonlandırıcıya gerek yoktur. En yaygın kullanılan çeşidi IBM tarafından oluşturulan token ring topolojidir. Token ring yapıda bir paket, halkanın çevresindeki tüm bilgisayarları dolaşarak hedef adrese ulaşır.

Halka topolojilerde fiber optik kablolama kullanılır. Performansı yüksektir ve ağda hiçbir çarpışma meydana gelmez. Halka içinde bir bilgisayar bozulduğu takdirde ise tüm ağ bağlantısı kesilir. Tüm istasyonların eşit erişim hakkına sahip olması yönüyle avantajlıdır. Bilinen en pahalı topoloji olması ve karmaşık bir yapıya sahip olması sebebiyle de dezavantajlı olduğu bilinmektedir.

Şekil 4 - Halka Topoloji

Şekil 5 - Halka Topolojinin Bir Diğer Görünümü

►İlginizi Çekebilir : Binalarda Otomasyon Uygulamaları ve KNX

Yıldız (Star) Topoloji : Tüm düğümlerin ortak bir merkeze bağlanmasıdır. Genelde merkezde hub veya switch olarak adlandırılan cihazlar bulunmaktadır. Bu merkezi birim ağ trafiğini düzenleme yeteneğine sahiptir. En yaygın kullanılan topoloji çeşididir. Performans açısından bus topolojiden üstündür. Kurulumunda STP, UTP kablo çeşitleri kullanılır. En büyük avantajı bir kabloda oluşan hasarın sadece o kabloya bağlı olan bilgisayarı etkilemesidir. Diğer topolojilere göre daha fazla kabloya ihtiyaç duyması yönünden dezavantıjlıdır.

Şekil 6 - Yıldız Topoloji

Şekil 7 - Yıldız Topoloji Hub Sistemi

►İlginizi Çekebilir : TCP/IP Nasıl Çalışır?

Ağaç (Tree) Topoloji : Yol topolojisi ile yıldız topolojisinin karakteristik özelliklerinin birleşmesi sonucu ortaya çıkmış topoloji şeklidir. Ağlar büyütülebilir. Bir ağacın dalları farklı topolojilerdeki ağları temsil eder, ağacın gövdesi ile de bunlar birbirine bağlanabilir. Herhangi bi merkez düğüme ihtiyaç duymaz. Avantajlı yönlerine; her bir segmente ulaşılmasının kolay olması ve birçok çalışma grubunun bu sayede biraraya getirilebilmesi örnek verilebilir. Dezavantajı yönü ise omurga kablosu bozulduğunda bölümlerdeki ağ trafiğinin de etkilenmesidir. Kurulumu ve düzenlenmesi daha zordur.

Şekil 8 - Ağaç Topoloji

Şekil 9 - Ağaç Topoloji

Karmaşık (Mesh) Topoloji : Ağdaki bütün uçların birbirine bağlandıkları ve ağ üzerindeki hiçbir ucun arasında fiziksel bağlantının kopuk olmadığı topolojidir. Bu yapıdaki ağlarda her zaman iletişim vardır. İletişimin kopmasının büyük risk olduğu durumlarda kullanılır. Daha çok WAN'da kullanılır. LAN'da kullanıldığında tüm düğümlerin birbirine mutlaka bağlı olması gerekmez. Bu yapının önemli avantajları ve dezavantajları vardır. En önemli avantajı her istasyonun kendi başına diğerleri ile uçtan uca bağlantı kurmasından dolayı, çoklu bağlantı oluşmakta ve böylece herhangi bir bağlantının kopması durumunda, sinyalin hedefine ulaşabilmesi için diğer bağlantıları kullanmasıdır.

En önemli dezavantajı ise ağ üzerinde az sayıda düğümün bulunduğu durumlarda ve ortam boyutunun küçük olması halinde ortaya çıkan bağlantı miktarının çok fazla gözükmesi ve bu durumda ağ hızının yavaşlamasıdır.

Şekil 10 - Mesh Topoloji

Şekil 11 - Mesh Topoloji

Genişletilmiş Yıldız Topoloji : Bu topoloji, birden fazla birbirine bağlı olan yıldız topolojilerinin yine bir merkezi düğüm çevresinde oluşturdukları yıldız topolojisi olarak tanımlanır. Bu yapıda kullanılan kablolama mesafesinin kısa oluşu ise bir avantaj olarak görülür. Günümüzde telefon şebekelerinin yapıları bu topolojiye örnek gösterilebilir.

Şekil 12 - Genişletilmiş Yıldız Topoloji

Yazımızın başında da belirttiğimiz gibi günümüzde kablosuz çözümler hayatımızda aktif yer edinmeye başlasa da hala kompleks sistemlerde kablolu sistem kullanılıyor. Bu yüzden işin özünü anlamak için network topolojilerini incelemek faydalı olacaktır.

Kaynak :
►Wikipedia
►EMO