Türk Kablo Sanayisi Tarihçesi |
Özel Dosya

Bugün 150'den fazla ülkeye ihracat yapan, ülkemizin üretim sektörlerinin önemli aktörlerinden "Türk Kablo Sanayi"sinin iç pazardaki büyüklüğü 5 milyar doların üzerindedir. Peki, kablo sektörü ülkemizde nasıl bir seyir izlemiştir. Detaylar haberimizde...

A- A+

19.06.2015 tarihli yazı 20942 kez okunmuştur.

Osmanlı İmparatorluğu'nun Sanayi Devrimi'ni kaçırması, zaten gerilemekte olan devleti sanayi anlamında da çok geri götürmüştür. Özellikle ağır sanayiye geçisin bir türlü olmaması elektriğin de bu topraklara gelmesini oldukça geciktirdi. Nitekim 1869 yılında kurulan PTT Fabrikası Osmanlı'nın ilk sanayi hamlelerinden biri olarak kabul edilebilir. İlk elektrik santralimiz de Tarsus'ta bir Avustralyalı tarafından 1902 yılında kurulan basit bir hidroelektrik santraliydi. Elektriğin ve iletişimin neden bu kadar önemli olduğunu Osmanlı, Mudanya Ateşkes Anlaşması'nda görme şansı buldu: "Hükümet haberleşmesi dışında, telsiz, telgraf ve kabloların denetimi, İtilaf Devletlerine geçecektir."

Osmanlı'dan kalan miras yeni kurulan Türkiye Cumhuriyeti için pek açıcı değildi. Elektriğe ulaşım % 10'lar seviyesindeydi. Sigorta, transformator, şalter vb. elektrik dağıtımında olmazsa olmaz cihazlar üretilemiyordu. Sadece üretim yapmaya çalışan küçük atölyelere rastlamak mümkün idi. Bunlarda standartlardan oldukça uzakta olan yerlerdi. 1929 yılında kapitülasyonların tamamen kaldırılması ile ikinci beş yıllık kalkınma planını uygulama fırsatı doğdu. Bu dönemde ülkemizin askeri ihtiyaçları temin etmek üzere İstanbul Kauçuk ve Kablo Fabrikası kuruldu. Takvimler 1932 yılını gösteriyordu.

Şekil1: İhracat bakımından Kablo Sektör büyüklüğünün 2023 yılında 8 milyar dolar olması hedeflenmektedir

►İlginizi Çekebilir: 2M Kablo Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Dereli Röportajı

Daha sonraki dönemde özellikle Etibank ve İller Bankası'nın yardımıyla gerçekleştirilen köy ve kasabalara elektrik götürme projeleri firmaları yüreklendirdi. Nitekim İstinye'de Kavel Kablo Fabrikası kurulmuştur. Ancak bu fabrika sadece bina tipi düşük kesitli kabloların üretimini yapabiliyordu.

1970'lerle Birlikte Gelen Hammadde Sıkıntısı

1970 yılının başlarına kadar ülkemiz yapılan yatırımlarla ile ithal kablolarla baş edebilir hala gelmişti. Hem enerji kablolarında hem de ile iletişim kablolarında önemli üretimler yapılıyordu. Ancak bu dönemle gelen ekonomik sıkıntılar ve planlanmayan ham madde üretimi neticesinde görülen ham madde sıkıntısı sektörün gerilemesine sebep oldu.

Seksenler ve Gelen İhracaat Hamlesi

Yetmişli yılları pek parlak geçirmeyen sektör, seksenli yıllarda gelen piyasa ekonomisi ve onun getirdiği şartlar sektöre ciddi bir dinamizim kazandırdı. Bu dönemde gelen teşvik yatırımlarıyla da birlikte sektör en önemli hamlelerinden birini bu yıllarda yaptı. İlaveten teknolojinin bu yıllarda ivme kazanmasıyla birlikte özellikle iletişim sektörüne ait kablo üretiminde büyük atılım yaşandı.

Doksanlı Yıllar ve Fiber Optik Kablolar

Doksanlı yıllar artık tamamen teknolojiye dayalı bir ekonomi ve buna dayalı sektörlerden oluşuyordu. Nitekim kablo sektörüde bundan nasibini aldı. Fiber optik kabloların icadı ve teknolojide kullanılmasıyla birlikte sektör yeni bir kablo türü ile tanıştı.

Şekil2: Sektörün daha verimli büyümesi için firmaların, ürün ve hizmet odaklı satış stratejileri üretmesi gerekmektedir

Türk kablo sektörü, üretim kapasitesi açısından dünyanın 10. sırasında yer almaktadır. 2001 yılına kadar ülkemizde var olan kriz ve ekonomik durgunluk nedeniyle "Kablo Sektörü"nde firmalar kendi çabaları ile ihracat yapmak zorunda kalmıştır. Enerji ve iletişim sektöründeki büyümenin yavaşlaması ile Türk Kablo Sektörü mevcut kapasitesinin üzerine çıktı. Daha sonrasında ise 2004 - 2011 yılları arasında ülkemizde kablo sektörü büyümeye devam etti ve Türkiye bir kablo üretim üssü haline geldi. Bu yıllarda gelen krizlerle birlikte yeni bir arayış içine giren sektör, çareyi bir ihracat hamlesi gerçekleştirmekte buldu. Doğru pazarları bularak başarılı olan sektör 2008 yılında toplam satışının yarısını ihracattan elde eder hale gelmeye başladı. Yine 2009 yılındaki ekonomik krize rağmen bu dönemi de Türk Kablo Sektörü minimum hasarla atlatarak başarılı bir dönem geçirmiştir.

Her yıl bir önceki yıla göre üzerine ekleyerek büyümeye devam eden Kablo Sektörü'nde 2011 yılına göre 2012 yılında yaklaşık % 8’lik bir büyüme gerçekleşti. 2012 yılında bu sektörde yaklaşık 2.1 milyar dolarlık ihracat yapılmıştır. 2013 ve 2014 yıllarında ise ihracat payı ortalama her yıl % 3-4’lük bir büyüme gerçekleştirmiştir.

Günümüzde ise Türk Kablo Sektörü, dünya kablo sektöründen yaklaşık % 3.2 pay almaktadır. Sektörün iç pazardaki toplam büyüklüğü ise 5 milyar doların üzerindedir. Önceki yıllar gibi her yıl üzerine koyarak dünya kablo sektöründe daha büyük pay elde etme amacında olan Türk Kablo Sektörü ileriki yıllarda 8 milyar dolarlık ihracat hedeflemektedir.

Kaynak:

►