Bu konuya farklı bir açıdan konuya yaklaşacağım; Batarya teknolojilerinde çok hızlı bir gelişim söz konusu, dünya devi batarya üreticileri peş peşe daha yüksek enerji yoğunluğu, güç yoğunluğu olan ürünlerini duyuruyor. Araçların tam dolu batarya ile 1.000 km menzil yapabilmesi ilk etapta en gerçekçi ve ulaşılabilir hedef olarak gözükmektedir. Kaldı ki bazı firmalar 1.000 km menzil ile ürünler piyasaya sürmek üzere. Bu durumda aklıma ilk gelen soru; bu kadar enerji depolayabilen bir elektrikli arabam varsa neden dışarıda şarj edeyim?
 

Geçtiğimiz aylarda T.C Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın açıkladığı ve 15 Haziran 2022’ye kadar devam eden başvurular ile özellikle hızlı şarj kapasitemizin tüm ülke çapında arttırılması ile ilgili teşvik programı yoğun ilgi gördü. “Toplam bütçesi 300 milyon TL olan hibe desteği ile 81 ilde bin 560 noktada hızlı şarj istasyonu kurulumu sağlanacak. Yatırımcılar, programdan istasyon başına 250 bin liraya kadar destek alabilecek” şeklinde yayınlanan bu programa Sanayi Bakanlığımızın sayfasında açık bir şekilde görülebilen, destek almaya hak kazanan yatırımcı firma sayısı 46 olarak görünmektedir.( https://sarjdestek.sanayi.gov.tr/ )




Amaç nedir?

Bu destek programı ile birlikte;

► 1 yılda 1 Milyar TL’ye yakın şarj istasyonu yatırımı
► 81 ilde 1500’den fazla yüksek hızlı şarj istasyonu (minimum 90 kW ve üstü)
► 180 MW’dan fazla kurulu güç ile

hızlı şarj kapasitesini en hızlı arttıran ülkelerden biri olmak hedeflenmektedir.

Bence burada en güzel koşullardan birisi Nisan 2023’e kadar yatırımın gerçekleştirilmesinin istenmesidir. Böylece “şarj istasyonları yok veya yetersiz” gibi konuşmalar yine olacak olsada, genel anlamda iyileştirme yapıldığını söyleyebiliriz.



 

Güneş enerjisinden elektrik üretimi diğer hiçbir yenilenebilir enerji kaynağına benzemeyen ve herkesin kolay ulaşabileceği ve günlük hayatında faydalanabileceği bir kaynaktır. Bir ev düşünün çatısında güneş enerjisi var ve kendi elektriğini üretebiliyor ya da bir ticarethane veya sanayi tesisi...

Kendi evimin çatısındaki sistemden örnek vereceğim; sadece 30-40 metrekare gibi bir alanda 6 kWe kapasiteli sistem Mayıs 2022’de 1000kWh elektrik üretimi gerçekleştirmiştir. Detayları alttaki videodan inceleyebilirsiniz.



Biz üretim fazlasını dağıtım şirketine satabiliyoruz ve Mayıs’ta elde ettiğimiz gelir 1000TL’ydi. Başka bir açıdan bakarsak; ürettiğimiz 1000 kWh enerji 50 kWh depolama kapasitesi olan bir aracı 20 kez doldurabilir. Kullanım şekline bağlı olarak değişebilmekle birlikte 6000km yol yapmak gayet mümkün diyebiliriz.

Kendi ürettiğim temiz enerji ile elektrikli aracımın bataryasını tamamen doldurup 1000 km yol gidebileceksem, neden şarj istasyonuna gideyim? Üstelik bataryayı evde şarj etmek çok daha ucuzken?

Bir düşünelim araçlarımız ile günde kaç km yol yapıyoruz? Ne kadar aktif çalışır durumda ve ne kadar park halinde? Şirket araçlarımız içinde aynı durumu sorgulayalım...

Elektrik şebeke altyapımızın değişeceği ve daha verimli bir hale geleceğini düşünürsek, (merkeziyetçi bir sistemden dağıtık şebeke sistemine geçiş) artık evlerin iş yerlerinin veya sanayi tesislerinin sadece tüketici değil, hem üretici hem tüketici (prosumer) olması, aslında her evin bir şarj istasyonu her işyerinin şarj istasyonu olması anlamına da gelecektir.

Toplantı için gittiğiniz bir şirkette, aracınızı şarja takıp 30-45 dakika içerisinde hatrı sayılır bir şarj gayet mümkün...




Büyük araba üreticilerinden birisinin söylediği gibi “bir gün elektrikli araba şarj etmek ücretsiz olacak”
 

Her zaman söylediğim bir söz var; benzin ve dizel zamlarına kızıp evimin önüne kuyu kazacağım kendi benzinimi kendim üreteceğim diyemiyoruz ama elektrikli arabamı kendi ürettiğim elektrik ile dolduracağım kesinlikle diyebiliriz.

 

Bugün ortalama bir elektrikli aracın 750 bin TL ve üstü olduğunu düşünürsek, 100-150 bin TL'lik güneş enerjisi yatırımı ile hem tüm evimizin ihtiyacını karşılayabilir ve elektrikli aracımızı şarj edebiliriz. Bunu kimseye bağlı kalmadan istediğiniz zaman yapabilirsiniz.


Çevre açısından bakılmalı

Bu konu sadece ticari açıdan bakılmayacak kadar önemli, iklim değişikli küresel ısınma derken fosil yakıtlardan çıkmamız gerektiği her fırsatta anlatılıyor. Güneş potansiyeli yüksek ülkemizde bunu değerlendirmek stratejik açıdan da oldukça zaruridir. Enerjiyi üretirken çevreye zarar vermeden bunu yapabilmek ayrıca bir keyif vermektedir. Örneğin 6 kWe kapasiteli güneş enerji santralimde ürettiğim enerji ile karbon ayak izimizi azalttım hatta 250 ağaç dikmeye eşdeğer karbon salımında azaltım gerçekleştirdiğimi söyleyebilirim. Detayları ve güneş enerjisi hakkında herşeyi youtube kanalımız https://www.youtube.com/c/technicall_tr bulabilirsiniz.


Makalenin tüm odağı “1000km mezil” mümkün mü?

Biraz batarya konusundan bahsedelim; Dünya’daki büyük batarya üreticileri peş peşe yatırım kararlarını açıklarken, seri üretime geçecekleri ürünler hakkında lansmanlarda yapmaktadır. Burada bence en ilginç nokta; açıklanan ürünlerin kapasite değerlerinin çok hızlı artmasıdır. Örneğin CATL firması geçen yıl sodyum iyon teknolojisi ile 200Wh/kg gibi bir değer açıklarken, geçtiğimiz hafta yaptığı lansman ile CTP 3.0 teknolojisi ile Tesla bataryasından daha verimli ve güç yoğunluğu fazla olan (255Wh/kg) ürününün 2023'te seri üretimine başlanacağını duyurdu.



Bugün güneş enerji sistemlerinde kullandığımız Lityum Demir Fosfat (LiFePO4) bataryaların ortalama 110 Wh/kg civarında olduğunu düşünürsek, 255 gerçekten iyi bir değer ve hızlıca artacağı potansiyeli yukarıdaki örnekten anlaşılabilir.

Enerji yoğunluğu nedir güç yoğunluğu nedir? konulu videomuzu altta izleyebilirsiniz.



Tüm bu bilgilerin ışığında, 1000km menzil sadece prototip araçlarda kalmayacak ve günlük hayatımızda göreceğiz. Bu tezi destekleyen bir başka konu; solar hücre teknolojisinin gelişmesi ile araçların üzerine yapılan uygulamalarla araç menziline katkı sağlamakta mümkündür.

Özetlemek gerekirse;

Kendi enerjimizi üretip, depolayıp, elektrikli aracımızı şarj ederek bağımsız bir yapıyı yasal bir şekilde kurmamız mümkündür. Bugün bile bir çok elektrikli aracın çok rahatlıkla 300-400 km menzile sahip olduklarını düşünürsek, düzgün bir hesaplama ile şarj istasyonuna gitmeden konuyu çözebiliriz. İstisnai durumlar her zaman olacaktır ama bu söylediğim birçoğumuzun senaryosuna uygundur.

Her evin, işyerinin, sanayi tesisinin aynı zamanda elektrik üreticisi olduğunu düşünün, gittiğiniz her yerde şarj imkanı olacak ve dolu batarya ile 1000km yol gidebiliyor olacaksınız. Üstelik güneş hücreli araçlarla kendi kendine şarj imkanı sunan araçlarda çok uzak değil ve sorumuzu tekrar soralım;

Şarj istasyonlarında kim aracını şarj edecek?


Webinar I Güneş Enerjisi ile Ev veya Fabrikanın Elektrik Enerjisi Talebi Karşılanabilir mi?