Elektrikte Gizli Zam Yargıya Taşındı

Elektrik Mühendisleri Odası (EMO) kamu toptan elektrik satış şirketi TETAŞ‘ın Ocak 2013‘ten itibaren geçerli olan yeni tarifesiyle elektrik satış fiyatında yaptığı yüzde 14.8‘lik indirimin dağıtım ve perakende satış şirketlerinin elektrik kullanıcılarına uyguladığı nihai tarifelere yansıtılmamasına itiraz etti. Türkiye‘de tüketilen elektriğin yaklaşık yarısının sağlayıcısı konumundaki TETAŞ‘ın fiyat indiriminin tüketicilere yansıtılmayarak dağıtım şirketlerinin, 2011 yılı verileri üzerinden yalnızca 3 ay için bile 575 milyon liralık fazladan tahsilat yapacağına dikkat çekildi.

EMO tarafından 27 Şubat 2013 tarihinde Danıştay‘a açılan davada, Ocak 2013 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere açıklanan dağıtım ve perakende elektrik satış tarifelerine ilişkin Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu‘nun (EPDK) kararının iptali ve yürütmesinin durdurulması talep edildi. Dava dilekçesinde, söz konusu kararın yayımlandığı gün Resmi Gazete‘de yer alan TETAŞ‘ın fiyat indirim kararına dikkat çekilerek, bu indirimin kullanıcı tarifelerine yansıtılmamasının hukuka aykırı olduğu anlatılırken, kullanıcılar aleyhine yapılan uygulamanın ekonomik boyutu da ortaya konuldu.

Dava dilekçesinde, "Tarifeyi belirleyen diğer unsurlarda herhangi bir artış olmadığı koşullarda, çıplak enerji bedelinde yaşanan düşüşün hiç olmamış gibi kabul edilerek, tüketicilerin faturalarına yansıtılmaması açıkça hukuka ve kamu yararına aykırılık oluşturmaktadır" vurgusu yapıldı. Dilekçede, özetle şöyle denildi:
"TETAŞ‘ın toptan elektrik enerjisi fiyatlarında yaşanan artış, maliyet bazlı fiyatlandırma mekanizması uyarınca elektrik enerjisi tarifelerinde bir artışa neden olurken, aynı fiyatlarda meydana gelen düşüşün tüketiciye sunulan enerji fiyatlarına yansıtılmaması açıkça hukuka aykırılık taşımaktadır. Bu durum, Yüksek Planlama Kurulu tarafından belirlenen maliyet esaslı fiyatlandırma esaslarının yalnızca maliyetlerin artışında uygulanması, düşüş olması halinde tüketiciye yansıtılmaması şeklinde bir uygulamayı doğurmakta ve ülkemizdeki elektrik enerjisi fiyatları sürekli olarak artış göstermektedir."

EMO‘nun EPDK‘nın kararlarının kullanıcılara yansımasına ilişkin yaptığı hesaplama da şöyle anlatıldı:
"TETAŞ‘ın geçen yılın ilk 3 ayındaki fiyatı 16.71 kuruşken; mesken aboneleri için kayıp-kaçak, dağıtım, iletim ve perakende hizmet bedelleri ile sayaç okuma bedeli dahil fiyatın 23.73 kuruş düzeyindedir. Bu fiyat ilişkisine göre TETAŞ‘ın fiyatlarında yılbaşından itibaren geçerli olan yüzde 14.76‘lık indirim, yılın ilk 3 ayı için örneğin meskenlerin tarifesine de yüzde 11.3‘lük indirim olarak yansıtılmalıydı.

Lisans sahibi dağıtım şirketleri, tüketime sundukları elektrik enerjisinin yaklaşık yüzde 50‘sini TETAŞ‘tan temin etmekte, diğer yarısını ise Elektrik Üretim A.Ş. ile piyasadan karşılamaktadırlar. Dava konusu Kurul Kararının geçerli olduğu dönem içerisinde, Elektrik Üretim A.Ş. tarafından arz edilen elektrik enerjisi fiyatları ile piyasada oluşan enerji fiyatlarında da herhangi bir artış meydana gelmemiş, tüketime sunulan enerji bedelinin yarısını oluşturan TETAŞ fiyatlarında yüzde 14,76 azalma olmuştur. TETAŞ‘ın 2011 yılı verileriyle yapılan hesaplamada 3.07 kuruşluk fiyat indiriminin karşılığı yıllık 2.3 milyar TL‘ye ulaşılmaktadır. Bu fiyat indiriminin yalnızca yılın ilk 3 ayı için geçerli olacağı dikkate alındığında ise 3 aylık dönem için 575 milyon liralık fazladan tahsilat yapılacağı anlaşılmaktadır. Dolayısıyla toptan enerji fiyatlarında oluşan bu miktardaki düşüşten tüketiciler yararlandırılmamakta, enerjiyi tüketicilere arz eden dağıtım şirketlerinin gelirlerine eklenmektedir.

♦ www.emo.org.tr