Isı Pay Ölçerler Hakkında Bilinmesi Gerekenler

2007 yılında yürürlüğe giren Enerji Verimliliği Kanunu ile birlikte isimleri telaffuz edilmeye başlanan ısı pay ölçer cihazlar ve termostatik vanalar birlikte ve doğru kullanıldığında yüksek miktarda tasarruf elde edilmesinin yolunu açıyor. Bu içeriğimizde, Isı Pay Ölçer hakkında bilinmesi gereken ve merak edilen 29 sorunun cevaplarını bulabilirsiniz.

A- A+

25.01.2016 tarihli yazı 223720 kez okunmuştur.

Siemens Isı Pay Ölçer Enerji Verimliliği HVAC Sayaç Termostatik Vana Akıllı Bina

1. Isı Pay Ölçer Nedir?

Isı Pay Ölçer, merkezi ısıtma sistemli binalarda radyatör üzerine takılarak tüketilen ısı enerjisini paylaştırmaya yarayan cihazdır. Çok kolonlu, borulu/ dikey ısıtma Sistemlerindeki kullanımı için tasarlanmıştır. Radyatör üzerinden ölçüm yaparak, dairenin bireysel ısı enerjisi tüketimini hesaplanmasını ve tüm apartmanda gider paylaşımı yapılmasını sağlayan ısı sayacıdır.

2. Isı Pay Ölçer üzerindeki rakamlar ne anlama geliyor?

Ekran üzerinde sayaç sistem bilgileri, güncel değerler, okuma tarihi ve hata mesajları belirli aralıklarla belirir. Cihazların üzerindeki değerler, faturalandırma firmasının uygulama tekniğine bağlı olarak güncel tüketim değerlerini göstermeyebilir.

3. Termostatik vana nedir, nasıl çalışır?

Termostatik vana; oda sıcaklığını vana üzerindeki skala yardımıyla ayarlanmasını sağlayan vana gövdesi ve sensör kısmından oluşur. Oda sıcaklığı ayarlanan değere geldiğinde, başlık içindeki sıcaklığa duyarlı sensör sayesinde, radyatör vanası otomatik olarak kapanır, radyatörün gereksiz çalışması önlenir. Böylelikle tesisat suyu ısısını kaybetmeden ısı kaynağına geri döner, hem konfor hem enerji tasarrufu sağlanır. Ayrıca odanın içi, güneş ışığı, ütü vb elektrikli cihazlar, insan, ocak vb diğer dış etkilerle ısındığında da termostatik vana oda sıcaklığını algılayarak, vanayı kapatır ve ısı dalgalanmalarının önüne geçer. Termostatik vana kullanımı ile ısı tüketiminizde %25'e varan bir tasarruf elde etmeniz mümkündür.

4.Termostatik vana üzerindeki rakamlar ne anlama geliyor?

Termostatik vana üzerindeki her bir rakam ayarlamak istediğiniz oda sıcaklığına denk gelir. Örneğin oda sıcaklığınızı 20°C'ye getirmek isterseniz termostatik vananızı 3 konumuna getirmelisiniz.

Siemens Termostatik vanalarda;
1 Kademesi 12°C
2 Kademesi 16°C,
3 Kademesi 20°C,
4 Kademesi 24°C,
5 Kademesi 28°C'ye denk gelmektedir.

5. Sistem Nasıl çalışır?

Siemens tarafından geliştirilen ısı pay ölçer cihazları, merkezi sistemli binalardaki radyatörlere monte edilerek ısı tüketimini ölçer. Böylece her daire ne kadar ısı tüketirse o kadar yakıt parası öder. Daire sakinleri, evde olmadıkları veya ihtiyaç duymadıkları zaman termostatik vanalarını düşük sıcaklığa ayarlayarak boşuna ısı tüketmez. Radyatörlerdeki termostatik vanalar oda sıcaklığını takip eder ve daire sakinlerinin ayarladığı sıcaklığa yaklaştığında otomatik olarak kısılır, hatta ayar sıcaklığına geldiğinde kapatır ve evin içi gereksiz yere ısıtılmamış olur. Isı pay ölçerler ne kadar ısı tüketildiğini ölçer ve daire sakini kullanmadığı ısının parasını ödemez. Böylece % 25'e varan tasarruf sağlar. Evlerde gereksiz ısıtma enerjisi harcanmadığı için radyatör suyu kazana daha yüksek sıcaklıkla döner. Kazan otomasyonu sistemde ısı talebi olmadığını anlayarak kazanı kısar. Kazana giren yakıt miktarı düştüğü için tüm apartman toplam yakıt harcamasında da tasarruf elde eder.

6. Kazan otomasyonu nedir?

Kazan kontrol panelleri, uygulanacak sistemin yapısına göre seçilebilen modüler yapıya sahip kontrol cihazlarıdır. Kazan kontrol paneli, dış havaya göre kazan suyu çıkış sıcaklığını sağlar, 3 yollu vanayı ve pompaları kumanda eder. Daireler ısı ihtiyaçları azaldığında termostatik vanalarını kısarlar. Isı talebi azaldığında dönüş suyu yüksek sıcaklıkla döner. Dönüş suyunun yüksek sıcaklıkta gelmesini anlayan kazan otomasyon sistemi brülörü kısarak sisteme daha az yakıt girmesini sağlar. Ayrıca dış hava sensörü ile yüksek veya düşük hava sıcaklıkları algılanarak brülörün ayarlanması ve ihtiyaç kadar yakıt tüketilmesi sağlanmaktadır. Tüm bu özelliklerinin yanı sıra, kullanım suyu sıcaklığını veya pompalarında düzgün çalıştırılması veya haftalık zaman programı gibi birçok ek özellik barındırır.

7. Frekans konvertörlü pompa nedir, ne işe yarar?

Daire sakinleri, ısı taleplerine göre termostatik vanalarını kısar veya açarlar. Bu durumda tesisattaki su basıncı değişir. Basıncın değişmesi ile pompalara düşen basınç da değişecektir. Frekans konvertörü tesisata su basan pompaları hattaki basınca göre sürerek düzgün çalışmasını sağlar. Böylece hatta aşırı basınç yükselmesi veya düşüşü yaşanmayacağı gibi, pompanın gereksiz çalışması da önlenmiş olur. Termostatik vana gibi sıcaklık kontrol ekipmanlarının basınçtan etkilenmeden çalışmasını sağlar. Tesisatta oluşabilecek ses, gürültü, basınç gibi problemlerin önüne geçilmiş olur.

8. Balans vanası nedir?

Daire sakinlerinin ısı taleplerine göre termostatik vanaları kısmaları veya açmaları durumunda sistemde basınç dalgalanmaları olur. Dinamik veya statik olarak seçilebilen balans vanaları hattaki su basıncını dengeleyerek sistemdeki basınç dalgalanmalarını önler. Tesisatın zarar görmesin önler ve ses problemlerinin önüne geçer. Termostatik vana gibi sıcaklık kontrol ekipmanlarının basınçtan etkilenmeden çalışmasını sağlar. Tesisatta oluşabilecek ses, gürültü, basınç gibi problemlerin önüne geçilmiş olur.

9. Radyatörlerimin yarısı sıcak yarısı soğuk olması durumunda ne yapılmalıdır?

Böyle durumlarda öncelikle radyatörün hangi yarısının ısınmadığını tespit edilmesi gerekir. Eğer radyatörünüzün üst tarafı ısınıp alt tarafı ısınmıyorsa, tesisatta dolaşım yetersizliği var demektir. Tesisatta dolaşım yetersizliği, tesisattaki pislik tutucuların dolu olmasından veya tesisatta dolaşan suyun debisinden kaynaklanabilir. Eğer radyatörünüzün sağ veya sol yarısı ısınmıyorsa radyatörünüzde hava var demektir. Tesisatçınız veya bina yönetiminiz ile görüşüp, radyatörün üst kısmında ve vana olan tarafın tam karşısında yer alan purjör tapası, purjör anahtarı ile hafifçe gevşetilmesini sağlayabilirsiniz. Radyatörün içindeki hava çıkınca, hafifçe su gelmeye başlayacaktır, bu anda purjör tapası geri sıkılmalıdır.

10. Radyatör vanaları su damlatıyor, ne yapılmalıdır?

Böyle durumlarda öncelikle termostatik vana en düşük konuma getirilmeli, dairenizde kollektör grubu veya ana kesme vanası var ise bu vanalar kapalı konuma alınmalıdır. Ardından apartman yönetimine haber verilmeli ve en kısa sürede dairenizdeki termostatik radyatör vana montajını yapan uzman ekiple irtibata geçilmelidir.

11. Radyatör soğuk, sistemde hata mı var?

Radyatörlerinizin soğuk olması sistemde hata olduğu anlamına gelmez. Aksine termostatik radyatör vanalarınızın çalıştığına işarettir. Ortam sıcaklığı, termostatik radyatör vanasında ayarladığınız konfor sıcaklığına ulaştığı zaman vana kendini kapatır radyatör soğur, böylece kullanıcı konforundan ödün vermeden tasarruf yapar. Bunlar dışındaki durumlarda, dönüş vananızı ve ısı merkezinizi kontrol etmeniz önerilir.

12. Termostatik vana kullanılırken nelere dikkat etmeliyim?

Termostatik vanalar, üzerilerindeki hassas termostat grubu ile radyatörden geçen suyun debisini ayarlayarak, mahalin istenilen sıcaklıkta tutulmasını sağlayan cihazlardır. Oda içinde oluşabilecek ısı artışlarında (televizyon, bilgisayar, güneş ışınları, ocak, fırın, insan sayısı vs.) termostatik vanalar otomatik olarak kısılarak, hem gereksiz tüketimin önüne geçilir, hem de kazanın fazladan çalışması önlenerek enerji tasarrufu sağlamış olur. Bir mahalin sıcaklığını 10C değiştirmenin o mahalin yakıt tüketimine yaklaşık %6 etkisi vardır. Konfor sıcaklığının her bir mahal için ayrı ayrı seçilebilmesi ve sabit bir değerde tutulabilmesi, sistemin tüm mahaller için sürekli çalışmasını engellediğinden, yakıttan tasarruf sağlar. Termostatik radyatör vanası kullanırken vana üzerindeki sıcaklık skalalarını her bir oda için ayrı ayrı ayarlamak önemlidir. Çünkü ısı kazancının fazla olduğu mahallerde vananın sıcaklık skalası düşük tutulacağından tasarruf sağlanmış olacaktır. Ayrıca dairenizi her havalandırışınızda vananın üzerindeki sıcaklık skalasını en düşük değere getirmeniz önemle tavsiye edilir. Aksi durumda termostatik vana ortamdaki ani sıcaklık değişimini fark edecek ve sistemde boş yere sıcak su dolaştıracaktır.

13. Hangi oda kaç dereceye ayarlanmalıdır?

Oda konfor sıcaklıklarınız, daire sakinin kullanım alışkanlıklarına göre değişebilir. Gün içerisinde ısıtmada sıcaklık maksimum 21 °C'ye ayarlanmalıdır. Her bir derece sıcaklık artışı ısınma maliyetinizi %6 oranında arttıracaktır. Isınma maliyetlerinizden %20 - %25 oranında tasarruf etmek için odanın sıcaklığını 24°C'den 20°C'ye düşürün.

Uyurken camlarınızı açık bırakıyorsanız termostatik vananızın konumunu 15°C'ye getirmenizi öneririz. Bulunduğunuz yerden uzun süreliğine ayrılacaksanız termostatik vanalarınızı yasa ve yönetmeliklerin müsaade ettiği sınırlar içerisinde kalacak şekilde kısmanız tasarruf yapmanızı sağlayacaktır. Konfor ihtiyacınıza göre, bu değerleri daha düşük tutarak daha fazla tasarruf elde edebilirsiniz.

14. Faturamı nasıl düşürebilirim?

Tasarruflu kullanıma dikkat edilmesi demek ısınmamak anlamına gelmemektedir. Daha iyi ısınıp daha az bedel ödemek mümkündür. Dikkat edeceğiniz hususlar nedeniyle, sıcaklık konforunuzdan ödün vermeden daha az bir ücretle daha iyi ısınma sağlayabilirsiniz. Bunun için ilk olarak yapmanız gereken termostatik radyatör vanalarınızı her bir mahal için uygun sıcaklık skalasına getirmenizdir. Dairenizdeki termostatik radyatör vanalarını, tatile gittiğinizde ya da dairenizin uzun süre boş kalacağı durumlarda 15 derecenin altına gelmeyecek şekilde kısarak, enerji bedelinden tasarruf edebilme imkânınız olacaktır. Kullanım alanlarınızı 4 saatten uzun süreli olarak kullanmadığınız durumlarda konfor sıcaklığını düşürerek enerji faturalarınızda ciddi tasarruf edebilirsiniz. (Not: Ortam Sıcaklığını min 15°C Altına Düşürmeden) Ortam sıcaklığını 1°C düşürerek yaklaşık olarak %6 ile %8 oranında enerji tasarrufu sağlarsınız.

15. Isı pay ölçerlerin gönderdiği radyo frekansı sağlık açısından zararlı mı?

Radyo frekanslı iletişimin gücü 1 Miliwatın altındadır. Günümüzde Cep telefonları (UMTS) yaklaşık 250 Miliwatt güç ile çalışmaktadır. Bu durumda, cep telefonları Isı pay ölçer ürünlerinden yaklaşık 200 kat daha fazla yayım yapmaktadır. Radyasyon Koruma Komisyonu'nun belirlediğini minimum mesafe 500 Miliwat üzerine tanımlanmıştır. Bununla birlikte cihazlar tüketim değerlerini 100 milisaniyeden düşük bir sürede göndeririler. Ayrıca Walkby sistemler, aylık veya yıllık kullanım seçimlerine, ayda 4 gün veya yılda 48 gün tüketim bilgisi göndermektedir. Data telegramları 0.06 saniye (60 Milisaniye) her iki dakika boyunca aralıklarla (maksimum 10 saat, ayda 4 gün, yılda toplam 48 gün)

16. Isı pay ölçer sistemleri kurulum aşamaları nelerdir ve ne kadar sürer?

Her apartmandaki ihtiyaçlar ve uygulamalar farklılık gösterebilir. Genellikle; a) Apartmanda keşif çalışması: montaj yapılacak radyatörlerin ısı pay ölçer montajı için ihtiyaç duyulan aparatların belirlenmesi, termostatik vananın bağlantı çapının ve yönünün tespit edilmesi, ısı pay ölçerin montajını engelleyici eşyaların belirlenmesi, ( 1 -2 saat ) b-)Isı pay ölçer montaj parçalarının montajı( kaynak veya aparat ile ) ve radyatör ölçülerinin kayıt edilmesi ( daire başı 15-20 dakika ) c-) Isı pay ölçer cihazlarının tarih ayarlaması ve okuma tarihi öteleme işlemleri (montaja başlamadan önce ofiste yapılmaktadır) d-) Isı pay ölçerlerin takılması ve seri numaralarının daire ve oda bilgisine göre kayıt edilmesi ( daire başı 15-20 dakika) e-) Tüm montajlar bitirildikten sonra deneme okumasının yapılması ( Apartman başı 2 saat )

17. Isı pay ölçer cihazlarının pil ömürleri ne kadardır?

Siemens ısı pay ölçerlerin ömrü yaklaşık 10+ 1,5 yıldır. Ayrıca pil ömrünün azaldığı uyarı ibaresi de cihaz üzerinde gözükmektedir.

18. Isı pay ölçerler manipüle edilebilir mi?

Isı pay ölçer cihazları, ısı tüketimini ölçen ve yapılan her işlemi kaydeden cihazlardır. Ürünler yerlerinden söküldüğünde, aşırı ısıtıldığında veya soğutulduğunda sistemden bu işlemleri görmek mümkündür. Ürünler üzerinde yapılan her türlü uygunsuz uygulama sistemden takip edilebilmektedir.

19. Radyatörlerin kapatılması yasal olarak sakıncalı mı?

Radyatörlerdeki termostatik vanalar, minimum 15°ye getirilmelidir. Evde olunmadığı zamanlarda veya daire boşaltıldığında radyatörlerin tamamen kapatılmaması yasada bağımsız bölümlerin 15 derecenin altına soğutulmaması şartı ile belirtilmiştir.

20. Isı pay ölçer cihazımın arızasından bilgim olmazsa ne olur?

Cihazlar, arızalanırsa, okuma esnasında arızalı cihazlar hata kodu gösterir ve faturalandırma firması tarafından apartman yönetimine bilgi verilir. Arızalı radyatördeki tüketim değeri, eşlenik bir radyatörün tüketim verileri alınarak faturalandırma işlemi gerçekleştirilir.

21. Ortak kullanım alanları için para ödemek zorunda mıyım?

Merkezi Isıtma ve Sıhhi Sıcak su sistemlerinde Isınma ve Sıhhi Sıcak Su Giderlerinin Paylaştırılmasına İlişkin Yönetmelik'de ortak giderlerin oranı %30 olarak belirlenmiştir. Apartmanın veya binanın toplam tüketiminin ısıtma kısmı ayrıldıktan sonra bu tutarın %30'luk kısmı dairenizin iç kullanım m² si oranında faturanıza pay edilmektedir. " Merkezî ısıtma sistemlerinde toplam ısıtma giderlerinin % 70'i bağımsız bölümlerin ölçülen ısı tüketimlerine göre paylaştırılır. Toplam ısıtma giderlerinin % 30'u ortak kullanım mahalleri, sistem kayıpları, asgari ısınma ve işletme giderlerinden kaynaklı ısı giderleri olarak bağımsız bölümlerin kullanım alanlarına göre paylaştırılır"

► İlginizi Çekebilir: Desigo DXR2 | Siemens Bina Teknolojileri

22. Sistemde sıcak su sayacı varsa paylaşımım nasıl olacak?

Sistemde sıcak su sayacı varsa, 2 Mayıs 2007 tarihli 5627 sayılı kanunun 7. Maddesinin c bendine göre hazırlanan 14 Nisan 2008 tarihli 26847 mükerrer sayılı resmi gazetede yayınlanan; "Merkezi Isıtma ve Sıhhi Sıcak su sistemlerinde Isınma ve Sıhhi Sıcak Su Giderlerinin Paylaştırılmasına İlişkin Yönetmelik" in 3. bölüm 8. maddesinin 5. bendine göre hesaplanır. Özetle, toplam yakıt bedelinin ilgili yönetmelik gereği ısıtma ve sıhhi sıcak su olarak ayrılır. Sonrasında sıhhi sıcak su hazırlama için kullanılan yakıt bedelinin dairelerin süzme sıhhi sıcak su sayaç endeksleri oranında dağıtılır.

23. By pass vanası nedir?

By-pass vanası sistemdeki pompa basıncının, sistemde oluşan direncin üstünde olması durumunda, fazla debinin sistem dönüşüne gönderilmesini sağlayan vanadır. Termostatik radyatör vanalarının kapatması ile sistemde oluşan fazla basınçtan dolayı termostatik radyatör vanalarının ses yapmasını önler. Sistemde sadece By-Pass vanasının kullanılmasının yeterli olmayabileceği, uygulamaların tesisatın tipine göre değişiklik gösterebileceği ve sistem ürünlerinin kullanılması ile birlikte doğru tasarruf gerçekleştirilebileceği unutulmamalıdır.

24. Doğalgaz faturamın pay ölçerleri okuduğunuz zaman aralığı içerisinde gelmemesinin bir sakıncası var mıdır?

Hiçbir sakıncası yoktur. Isı pay ölçerlerinizi fatura tarihleriniz içerisinde okunamadığı durumlarda binanızın doğalgaz mekanik sayaç endeksini alarak ilgili döneme ilişkin faturalama yapılabilir (bu gibi durumlarda faturalama yapılabilmesi için doğal gaz mekanik sayaç endekslerinin önceki veya en azından bir önceki dönem değerlerinin alınmış olması gereklidir ki ilgili dönemde ne kadar gaz tüketildiği hesaplanabilsin.).İşlemin yapılabilmesi için bina doğalgaz mekanik sayacının başlangıç endeksinin alınmış olması ve fatura ödeme tarihi, daire sakinlerinden yapılacak tahsilat tarihinden önceki bir tarihe denk geliyorsa dairelerden yakıt avansı alınması gerekebilir. Bazı apartmanlar, ısıtma sezonu bitiminde mahsuplama işlemi de gerçekleştirmektedir.

25. Isı paylaşım sistemlerinin eski sistemime göre yaptıracağı tasarruf oranı nedir?

Isı paylaşım sistemleri kullanılan binalarda yapılan ölçümlemeler sonrasında yakıt giderlerinde %25' e varan tasarruf edildiği kayıt edilmiştir. İzolasyon ve kullanıma bağlı olarak çok daha yüksek tasarruflar sağlamak da mümkündür. Tasarruf miktarının, binanızın bulunduğu iklim şartları, binanızın yalıtım durumu, binanızın ısıtma sistemi verimi, kazan kontrol ekipmanları, frekans kontrollü sirkülasyon pompaları, balanslama ve en önemlisi kullanıcı alışkanlıklarına ve ürünlerin kalitesine bağlı olduğu unutulmamalıdır.

► İlginizi Çekebilir: Isı Pay Ölçerler ile %25'e Varan Tasarruf Elde Etmek Mümkün

26. Sistem kendini ne sürede geri ödemektedir?

Isı Paylaşım sistemleri, kurulduğu binaların mimari ve mekanik yapıları, bina sakinlerinin kullanım alışkanlıklarına bağlı olarak yaklaşık 1,5 - 3 Isıtma sezonu içerisinde yatırım maliyetlerini geri ödemektedir

27. Isı pay ölçerim kırıldı veya cihazların üzerine ERR kodu görüyorum ne yapmalıyım?

Isı paylaşım ekipmanlarınız ile ilgili yaşayacağınız kırılma, bozulma, cihazların ekranlarında ERR kodu görüntülenmesi veya normalin dışında bir durumun olduğunun anlaşılması sonrasında en kısa sürede bina yönetiminiz ile irtibata geçmeli ve oluşan aksaklığın bir an önce ilgili ölçüm firmasına iletilmesini sağlamalısınız.

28. Temizlik yaparken nelere dikkat etmeliyim?

Radyatörü üzerinden su dökerek yıkayabilir miyim? Dairelerinizde havalandırma ve temizlik gibi işlerin yapıldığı sürelerde termostatik vanalarınızın ayarlarının en düşük konum olan 15° veya 2 kademesine alındığından emin olunuz. Temizlik ve havalandırma işlemleri bitip, camlarınızı kapattığınızda termostatik vanalarınızı eski konumlarına getirebilirsiniz. Termostatik vanaların kullanımında bu konulara dikkat etmeniz yakıt giderlerinden tasarruf etmenizi sağlayacaktır. Isı pay ölçerler elektronik cihazlar olduğu için radyatörlerinize montajı yapılan cihazları kesinlikle yıkamayınız, ıslak bez ile tozunu almayınız. Aksi uygulamalar sonucunda ısı pay ölçerleriniz arızalanacak ve arızalanan pay ölçere yapılacak tüketim ataması nedeni ile ısıtma giderleriniz normalden daha fazla hesaplanabilecektir. Dairenizde yapılması olası boya, badana işlemleri öncesinde ısı pay ölçerlerinizi yapılacak işlemden zara görmemeleri için koruma altına almalı veya ilgili tadilatları yapacak ekibe bu önlemleri aldırmalısınız. Bu gibi tadilatlar öncesinde talep etmeniz durumunda yetkili servis tarafından montajı yapılmış olan pay ölçerleriniz radyatörlerinizden demonte edilir ve işlemlerin bitimi sonrasında tekrar montajlanabilir.

29. Daireme gelen ısınma gider bildirimini nereye ödemeliyim?

Bina veya sitenize ait banka hesaplarına ödeme yapmalısınız. Ödemeye ilişkin bilgilerin bireysel gider bildiriminizde yer almaması durumunda, yönetiminizden ödeme için banka hesap bilgilerini almalısınız.

Kaynak: