Plastik, Mikrodalga ile Hidrojene Dönüştürülüyor

Günlük hayatımızda her alanda plastik malzemeler kullanmamız daha önce dikkatinizi çekmiş miydi? Plastiğin doğaya ve insanlığa olan etkilerini hiç merak ettiniz mi? Günlük yaşantımızda her alanda kullandığımız yüzyılın malzemesi denilen plastiğin geri dönüşümü yeterli düzeylerde mi? Gelin tüm bu soruların cevaplarını birlikte daha yakından inceleyelim.

A- A+

15.11.2020 tarihli yazı 9270 kez okunmuştur.

Plastik Mikrodalga Hidrojen

Plastik Nedir?

Plastik, petrokimya sanayisinde petrol ve petrol türevlerinin hammadde olarak kullanılmasıyla türetilen bir malzemedir.

Plastik Hangi Sektörlerde Neden Tercih Edilir?

Plastik dayanıklıdır ve pratiktir. Taşıması hafiftir, temizliği kolaydır. Ayrıca esnek bir malzemedir. Sektörde rakibi olan cam gibi malzemelere nazaran ucuza mal olmaktadır. Örneğin fildişinden yapılan bir ürün olan bilardo topları, bir süre sonra fildişi temininin zorlaşmasıyla plastikten yapılmaya başlanmıştır. Bu sayede hem hammadde kaynağı bulmak kolay bir hale gelirken hem de bilardo topu üreticileri plastiğin daha ucuza mal olması sayesinde kar oranlarını arttırmıştır.

►İlginizi Çekebilir: Plastik Motorlar ile Daha Hafif Elektrikli Araçlar Üretilebilir

İcadından sonra dahil olduğu diğer bir sektör müziktir. Plastiğin icadından önce bireyler müziği sadece canlı olarak dinleyebiliyorlardı. Ancak plastiğin icadı sayesinde müzikler kayıt altına alınabildi. Böylece halk arasında müzik yaygınlaştı. Zamanla sinema sektöründe de kullanılmaya başlanmıştır. Film bobinleri selüloid sayesinde daha dayanıklı hale gelmiştir. Bu sayede filmler dünyaya daha kolay dağıtılabilmiştir.

Hijyenik ve esnek olması sayesinde hastanelerde serum şişelerinde, şırıngalarda, ilaç tüplerinde cam yerine kullanılmaya başlanmıştır.

Plastik Kullanımı Bugünkü Seviyeye Taşıyan Olaylar

Bunlardan ilki sanayi devrimidir. Sanayi devrimiyle üretimin hızlanması ve maliyetlerin düşük tutulması isteğiyle plastik ürünlere yönelim artmıştır. İkincisi ise İkinci Dünya Savaşıdır. Bu dönemde polimerlerin üretilmesiyle kimya sanayisi gelişmiştir. Böylece 1940’lı yıllarda plastik tercih edilen bir ürün olmuştur.

Plastik Kirliliği Nedir?

Doğaya bırakılan plastik atıkların birikmesidir. Plastik kirliliği en fazla denizlerde, okyanuslarda dolayısıyla deniz canlılarında görülmektedir. Büyük Pasifik Okyanusu bugün dünyanın en büyük plastik çöp alanı olarak bilinmektedir. Bu okyanusta deniz canlılarının 180 katı kadar plastik çeşidi bulunmaktadır.

Plastik Kirliliğin Çevreye Zararları Nelerdir?

Plastiklerin hammaddesi fosil maddelerdir. Plastiğe olan talebin artmasıyla fosil maddelere olan talep artar. Böylece fosil maddeler daha çok işlenir, doğaya daha çok zehirli gaz ve atık bırakırlar. Plastiğin, üretilirken çevreyi kirletmesinin yanı sıra yok edilmek amacıyla kullanım ömrünü tamamlayan plastiklerin yakılmasıyla çevreyi kirletmesi de söz konusudur. Bugün plastiklerin %12’si yakılarak imha edilmektedir. %8’i geri dönüştürülürken %80’i doğada plastik atık olarak bırakılmaktadır.

Doğada uzun yıllar boyunca çözünemeyen plastikler bir süre sonra toprağa, suya karışmakta ve besin zincirine dahil olmaktadır. Plastiklerin sebep olduğu zararlı atıklar güneşle temasa geçtiklerinde kanserojen özelliklere sahip olmaktadır. Okyanuslarda biriken plastikler kimyasal aşınmayla ciddi çevresel sorunlara sebep olmaktadır.

Denizlerde ve okyanuslarda biriken plastik atıklar deniz canlıları tarafından besin sanılarak tüketilmektedir. Bu da canlıların organizmalarını bozmakta ve sağlık sorunlarına sebep olmaktadır. Ekosistemde bazı hayvanların besin kaynağı, plastikleri yiyen bu deniz canlılarıdır. Bu sebeple ekosistemdeki her canlı için plastikler tehdit oluşturmaktadır. 2013 yılında karaya vuran ölü bir balinanın otopsi sonuçlarında midesinden 20 metre uzunluğunda plastik poşet çıkarılmıştır.

Plastiğin Hidrojene Dönüştürülmesi

Sağlıklı bir dünyada olabilmek amacıyla dünya üzerindeki plastiklerin geri dönüşümü sağlanmalıdır. Bu amaçla İngiltere’de Oxford Üniversitesi’nde yapılan çalışmalarda plastik atıkları temiz bir hidrojen kaynağına dönüştürmenin yolu bulundu.

Bulunan tek adımlı yeni yönteme göre plastik harmanlanarak küçük parçalara ayrıştırılıyor. Kırılan parçalar demir oksit ve alüminyum oksit katalizörleriyle karıştırılıyor. Karışım mikrodalgaya yerleştirilip ısıtıldığında katalizörler sayesinde plastiklerden temiz hidrojen salınmış oluyor. Bu işlem sadece birkaç saniye sürüyor ve gazın %97’si plastikten kurtarılıyor.

Yeni yöntem var olan yöntemlere göre hem daha hızlı hem de daha az enerji gerektiriyor. Kurtarılan hidrojen daha sonra temiz bir yakıt kaynağı sağlamış oluyor. Küçük elektrikli uçaklarda, arabalarda plastikten elde edilen bu temiz yakıt kaynağının kullanıldığını görebiliriz. Böylece iklim değişikliğiyle olan mücadeleye katkı da sağlamış oluruz.

Bunları Biliyor muydunuz?

► Plastik ambalaj ve atıkların geri dönüşümünden elyaf içeren tekstil ürünleri, atık su boruları ve marley gibi malzemeler üretilebiir.

► Eko verimli bir hareketle geri dönüşüm yapılırsa yılda 9 milyon ton daha az CO2 emisyonu gerçekleşebilir ve iklimin korunması adına büyük bir katkı sağlanabilir.
► Plastikler olmasaydı ambalajların ağırlıkları 4 katına, ambalajların üretimi için harcanan enerji 2 katına, hacimleri ise 2.5 katına çıkardı.

Kaynak:

► interestingengineering
► BBC