Türkiye'de pek çok arazi parsellendi

ALENERJİ hakkında bilgi verir misiniz?

ALENERJİ 2004 yılında proje geliştirme şirketi olarak kuruldu. 2008 senesinin ilk yarısından sonra güneş enerjisi ile ilgilenmeye başladık. Yurtdışında fuarlara katıldık. Tedarikçilerle tanıştık. İspanya'da Eastech'le distribütörlük anlaşması imzaladık. Böylece güneş enerjisinden elektrik üretimi işine girmiş olduk.

Projelerinizden bahseder misiniz?

150 MW'lık hidroelektrik projemiz var. İşlemleri devam ediyor. Rüzgar enerjisi ile ilgili 9 tane projemiz var. Yerli bir ortakla beraber proje geliştiriyoruz. 330 MW'lık toplam portföy var. İsviçre'li partnerimizle beraber emisyon azaltımı ile ilgili alım satım işleri ile uğraşıyoruz. Güneşi ciddi bir şekilde takip ediyoruz. 2009 yılında da devam edeceğiz. Hidrolik projelerinden birinin finansmanı ile uğraşıyoruz. Hidroliğin pek çok bürokrasisi var. Fizibilitenin sürekli güncellenmesi, bunların finans kurumlarına sunulması gibi. Jeotermal hariç bütün yenilenebilir enerji sistemleri ile ilgileniyoruz. Rüzgarda ve hidrolikte lisanslama süreci, bağlantı ile ilgili görüşmeler devam ediyor. Emisyon azaltımlarında South Pole'le birlikte dünyanın en büyük projelerinden birine katıldık. Çalışmaları devam ediyor.

Güneş enerjisinden elektrik üretimi yapmak isteyen firmaların beklentisi nedir?

Güneş enerjisinde teşviğe ihtiyacımız var. Şuanda mevcut elektrik fiyatıyla gidilirse tesislerin kendini ödemesi 20-25 yıl alıyor. Böyle bir yapıda bu işi finanse etmek mümkün değil. Finanse etmenin yolu neredeyse her ülkenin uyguladığı gibi elektrik üretimine destek vermek. Devletin ya da toptan ve perakende satışla uğraşan şirketlerin elektriği en az üç katı fiyattan satın almayı taahhüt etmesi gerekiyor. Toptan ve perakende satış yapan firmalar özelleşecek. Dolayısıyla bu şirketler bu tip alımları yapmaya zorunlu kılınacak. Elektrik alım fiyatının 25-28 Euro Cent arası düşünüldüğünü duyuyoruz. Bu miktar biraz daha yukarı çekilirse projeler yapılabilir hale gelecek.

Güneş enerjisinden elektrik üretimi ile ilgili ülkemizde yaşanan en büyük sıkıntı pazarın küçük olması. O da teşvik mekanizması ile aşılır. Bizim açımızdan bu bir yatırım. Çok büyük gelirler elde ettiğimiz bir iş değil. Bizim yapmak istediğimiz piyasa yeni oluşurken bu alanda kendimize bir yer edinmek.

Yenilenebilir enerjiye yatırım yapmak isteyen firmalar en çok hangi alana yöneliyorlar?

Geçtiğimiz yıllarda hidroelektrik, rüzgar ve jeotermale çok ciddi başvurular yapıldı. Hidroelektrikte o kadar çok başvuru oldu ki başvuru yapılabilecek yer neredeyse kalmadı. Rüzgar ve jeotermalde de aynı şey söz konusu. Bunlara belli bir süre başvuru almayı düşünmüyorlar. Yenilenebilir olarak yönelebilinecek tek kaynak güneş. Güneşin diğer kaynaklardan farkı her yere uygulanabiliyor olması. Rüzgar panellerini sadece rüzgar olan bir yere, hidroliği dere olan bir yere kurabilirsiniz. Oysa ki  güneş enerjisi sistemlerini bulunduğunuz binanın çatısına dahi kurabilirsiniz. Özellikle çatı uygulamalarını desteklemek çok önemli. Çünkü bunlar sistem üzerindeki yükü de alacak. Sisteme yapılacak alt yapı yatırımlarını da azaltacak.

Kamu binaları için hiç talep aldınız mı?

Şuana kadar böyle bir talep almadık.  Destek mekanizması olmadan ne devlet ne de başka bir kurum bu işi yapmayacaktır. Kuruluşların kendi bütçesi var. Bu işi finanse etmesi gerek.

Yenilenebilir enerji sistemlerinin istihdam sağlayacağına inanıyor musunuz?

Türk yatırımcı çok hızlı bir öğrenim eğrisine sahip. Bütün pazarı araştırıyorlar. İrili ufaklı pek çok yatırımcı güneş enerjisi ile ilgili ekipmanları üretmek üzere yatırımlara giriyor. Bunun dışında araştırma ve teknoloji seçimi üzerinde çalışanlar var. Bu alan ileride mutlaka istihdam yaratacaktır. Güneş paneli üretimi için nitelikli çalışan gerekecektir. Bu işin bir de uygulama kısmı var. Güneş enerjisi uygulamaları çatı tipi uygulamalara kayarsa çok fazla uygulayıcıya ihtiyaç olacak. Burada verilecek destek, çıkarılacak yönetmelik çok önemli. Bir evde iki ayrı sayaç olmalı. Bu sayaçlardan biri güneş enerjisinden üretilen elektriği hesaplamalı ve onu şebekeye vermeli. Kişi o elektriğin tamamını şebekeye satmalı. Mahsuplaşma gibi yöntemler de düşünülüyor. Bu sefer sadece fazlası satılmış olacak. O zaman sistemleri finanse etmek hala kişiler için büyük bir yük olmaya devam edecek.

Büyük uygulamalarda ölçek ekonomisi işin içine giriyor. Biz şirket olarak 1 kw lık bir sistemle 50 kw lık bir sistem için aynı fiyatı vermiyoruz. Dolayısıyla sistemler büyüdükçe maliyetleri değişecektir. Ona göre de bir tarife sistemi oluşturulacaktır. Bu kolay değil. Çok ciddi bir çalışma gerektiriyor.

Güneş enerjisinden elektrik üretim sisteminin çeşitleri var mı?

Mono kristalin, poli kristalin, amorf kristal slikon. Üçü de çok iyi teknolojiler. Bu teknolojiler hep Amerika'da gelişiyor. Amerika'da yeni teknolojiler için girişim sermayesi ve krediler veriliyor.  Ancak bu tip pilot tesisler yapılarak gerçekten atılım yapılabiliyor. Bizde yeni kurulan bir yapı. Şirketler işe öncelikle mevcut olgun teknolojilerle başlıyor. Sonrasında AR-GE çalışmalarına yöneliyorlar. Bir başka faktörde hammadde. Hammadde silikon. Maliyetin büyük bir kısmını oluşturuyor. Türkiye'de hammadde tedariğinin nasıl gelilşeceği şimdiden düşünülmeli. Talep sürekli ve çok hızlı bir şekilde artıyor. Yeni tesislerin devreye gireceği öngörülüyor. Bu tesisler yeterli miktarda olursa hammaddede bir ucuzlama görülebilir. O zaman geniş kitlelere yayılma şansı artar. Bu da göz önünde tutulması gereken bir konu.

Güneş ve rüzgar panelleri sizce ülkemizde üretilebilecek mi?

Türkiye'de panel üretimi mutlaka yapılacak. Üretip ülkemizde satmamız gerekmiyor. Talebin olduğu yere satabiliriz. Bir çok büyük Çin'li firma var. Hepsinin İspanya'da Amerika'da ayakları var. Oralara satış yapıyorlar. Sadece kendi pazarlarıyla kalmıyorlar.