James Watt ve Geleceğe Yön Veren 6 Buluşu

Endüstriyel uygulamalarda yaygın olarak kullanılan motorların ve asıl modern buhar motorunun babası olarak bilinen James Watt’ ı hepimiz duymuş ve merak etmişizdir. Bu yazımızda ise James Watt’ ın kısa öz geçmişini ve geleceğe yön veren 6 buluşunu inceleyeceğiz. Gelin, birlikte bu buluşların detaylarına bir göz atalım.

A- A+

15.10.2019 tarihli yazı 20595 kez okunmuştur.

James Watt Watt Motor Buhar Motoru Bilim Bilim İnsanı İcat Fotokopi Makinesi Beygir Gücü Devir Sayacı Mikrometre Döner Motor

James Watt, endüstriyel uygulamaları ilerletmeye yardımcı olan önemli bir mucit ve aynı zamanda tarihteki en önemli mühendis ve bilim insanlarından biriydi. 19 Ocak 1736'da İskoçya Greenock' da, James Watt Sr. ve Agnes Muirhead'in ilk ve tek çocuğu olarak dünyaya gelen Watt, annesi tarafından evde eğitim verilerek büyütüldü. Annesi James Watt’ a nasıl okumasını öğretirken, babası ona aritmetik ve yazı dersleri verirdi. Bunlardan sonra Latince, Yunanca ve matematik öğrendiği bir gramer okuluna giderdi. Fakat Latince ve Yunanca gibi konular onu çok fazla ilgilendirmedi. James Watt’ ın ilgi odağı, genellikle mühendislik ve matematik konuları oldu. Çocukluk döneminde bazı alet ve cihazlara yakından ilgi duyarak onların küçük modellerini yapmaya başladı. 17 yaşlarında ise asıl ilgi odağının matematiksel araç ve gereçler olduğu kararını verdi. Böylelikle, bu konularla ilgili bir üniversiteye giderek ilgili olduğu matematik derslerini aldı.

Matematiksel araç ve gereçler üzerindeki mükemmel çalışmaları nedeni ile 3 profesör Watt’ a üniversite içinde küçük bir atölye kurma fırsatı sundu. 1754’ te James Watt buhar motorlarının teknolojisi ile ilgilenmeye başladı. Bu zamanlarda, İngiltere Glasgow'da, pusula ve ölçek gibi matematiksel araçlar yaparak sattığı ilk mağazasını açtı. Fakat açtığı bu ilk mağazası başarısız oldu. 1764'te ise kuzeniyle evlendi ve altı çocukları oldu. James Watt, hayatı boyunca modern makinelere çok katkıda bulunan büyük bir mucit olmuştur. Watt, 19 Ağustos 1819’da 83 yaşında öldü. Şimdi ise hayatının bazı dönemlerinde, araştırarak geliştirdiği, geleceğe yön veren 6 buluşunu daha yakından inceleyelim.

1- Buhar Motoru

James Watt’ın bugüne kadar yaptığı, en iyi bilinen buluş, buhar motoru olmuştur. James Watt, günümüzde ise modern buhar motorunun babası olarak biliniyor. Watt buhar makinesini tamamen icat etmedi ancak pratik, etkili ve endüstride kullanımına izin veren bir versiyonunu geliştirdi. Geliştirilen bu buhar motoru, sadece endüstriyel alanlar ile sınırlı kalmayarak farklı taşıma yöntemlerinin oluşturulmasına yol açtı. Buhar motorları, uçaklar, arabalar ve otobüsler gibi daha iyi ulaşım araçlarıyla sonuçlanan buharlı trenlerin ortaya çıkmasını sağladı.

►İlginizi Çekebilir: Buharlı Makineler | 1.Bölüm

1781'de ise James Watt, gelişmiş bir buhar motoru patentini alarak insanlık tarihinin en önemli teknolojik atılımlarından birini yaptı. Daha sonra, buhar motorunun temel prensibi, içten yanmalı motorlar ve jet türbinleri gibi yeniliklere sahne oldu. Böylelikle 20. yüzyılda otomobil ve uçakların yükselişine yol açılmış oldu. Geliştirilen motor, dünyayı değiştirmeye devam ederek bugün ise toplumu hala etkisi altında tutuyor.

2- Fotokopi Makinesi

James Watt' ın büyük icatlarından bir diğeri ise ilk fotokopi makinesiydi. Watt, 1780'lerde, çizimleri veya yazıları elle takip etmek zorunda kalmadan kopyalarını çıkarmanın bir yolunu geliştirdi. James Watt, hem orijinal kağıdın önünde olan mürekkebi diğer kağıdın arkasına kopyalamanın yolunu buldu hem de kopyalamayı etkileyici bir şekilde yapabilmek için bir baskı geliştirdi. Onun bu buluşu, fotokopi makinelerinin gelişiminde bir dönüm noktası olmuştur.

►İlginizi Çekebilir: Fotokopi Makinesi Nasıl Çalışır?

3- Beygir Gücü

James Watt’ ın geliştirdiği buhar motoru birçok alanda yenilik yaratırken ünlü mucit, bilim ve diğer sektörlere de önemli katkılarda bulundu. Bunlardan bir diğeri ise yine ünlü mucit James Watt tarafından bulunan beygir gücü olmuştur. Beygir gücü, genellikle otomobil ve elektrik motorlarının güçlerinin belirlenmesi için kullanılan güç birimi olarak bilinir. Terim anlamı ise James Watt tarafından buhar makinelerinin üretilmeye başlandığı yıllarda, bu makinelerin güçlerinin, alıcılar tarafından kolayca anlaşılabilmesi için kullanılmıştır. Günümüzde de bu yaygın kullanımı aynı şekilde devamlılığını sürdürmektedir.

Watt, beygir gücü terimini, buhar motorlarının çıkışını doğru bir şekilde temsil etmek için bir çalışma ölçüsü olarak da kullandı. Temel olarak, buhar motorlarının güç çıkışını o zamanlarda kullanılan taslak atların güç çıkışlarıyla karşılaştırdı. Böylelikle, bu gücün, birim saniyede 746 watt'a eşit olduğunu gördü. Daha sonra ise Uluslararası Ölçüm Sistemi’ne gücün birimi ‘beygir gücü’ terimiyle yerleşmiş oldu.

►İlginizi Çekebilir: Trenler Hakkında Bilinmeyen 8 Gerçek

4- Devir Sayacı

James Watt, 1800'lerde, ilk devir sayacını diğer adıyla takometreyi icat etti. Takometre, devir saati ya da RPM saati, motorlu cihazlarda motorun birim zamandaki devir sayısını gösteren motor saati olarak bilinir. Genellikle 1 dakikadaki devir adedini gösteren analog bir saattir. Ancak günümüzde dijital göstergeler de yaygınlaşmaktadır. Buhar motorlarındaki şaftın dönüş hızını ölçmek için geliştirilen ve daha sonra çeşitli buharlı lokomotiflere uygulanan bu sayaçtan başarılı sonuçlar alındı.

►İlginizi Çekebilir: Motor Sürücü Uygulamalarında Kullanılan Mekanik Terimler

5- Mikrometre

James Watt, 1770’ lerde, bir mikrometre tasarladı. Kumpastan daha hassas ölçümler yapabilmek için kullanılan mikrometreler, 0,01mm hassasiyette ölçüm yapabilirler. Bunların isimleri, makanik mikrometrelerdir. Elektronik mikrometreler ise daha hassas ölçüm yapabilmektedir. Modern mikrometreler, genellikle işleme veya metal işlemede kullanılan inanılmaz küçük mesafeleri ölçer. Böylelikle, Watt’ın mikrometresi, arazi ölçümündeki mesafeleri ölçmek için bir uzaklıkölçer gibi işlev görmüştür.

Watt’ın mikrometresi, teleskoptan uyarlanarak ve mercek içinde istenildiği gibi ayarlanabilen çapraz kıllar içeriyor. Geliştirilen bu mikrometre ile tepeler veya kanallar arasındaki mesafeleri ölçüldü. Mikrometreler, metrik ve inç ölçüm birimli, mekanik veya elektronik olarak çeşitlere ayrılmıştır. Kullanım amacına göre birçok çeşit mikrometre vardır.

6- Döner Motor

James Watt, dünyayı değiştiren buhar motoru tasarımından sonra başka motorlar da geliştirmeye çalıştı. Özellikle, piston hareketi aşağı yukarı hareketli olan döner motorla çalıştı. Bu motorlarda, diğer içten yanmalı motorlardan farklı olarak, kenarları genişletilmiş üçgen biçiminde döner pistonlar kullanılmaktadır. Watt tarafından tasarlanan döner motor, sanayi devrinde kullanılan tezgahlar, körükler ve diğer mekanik araçlar için büyük fayda sağlamış oldu.

Oval bir gövde içerisine yataklanmış olan döner bir piston ile bilinen içten yanmalı motorların görevini kolaylıkla ve fazlalıkla yapabilmektedir. İstenilen güce bağlı olarak dönen rotor sayısı 2-3-4 olabilmektedir. Watt, geliştirdiği bu motora ek olarak, buharın pistonun her iki tarafında da yoğunlaşmasına izin veren "çift etkili motor" adı verilen bir motor daha geliştirdi.