Lityum Kullanımının Hızlı Artışı ve Beraberinde Getirdikleri

Günlük hayatımıza kısa bir ara verip etrafımıza baktığımızda iş yerlerimizde birçok elektronik cihaz, evlerimizin içinde birden fazla elektronik eşya, hatta avuç içlerimizde ve dizlerimizin üstünde durmadan taşıdığımız cep telefonları ve bilgisayarlara rastlamamak imkansız gibi görünüyor. Hayatımızın hemen hemen her yerine girmiş bu elektronik cihazların çalışmasını sağlayan pilleri mevcuttur. Bu pillere örnek verecek olursak, günümüzde geçmiş yıllardaki kullanım oranına göre hızlı artışı ile tüm dikkatleri üzerinde toplayan lityum-iyon pili söyleyebiliriz. Peki bu artış nasıl gerçekleşti ve üretici ve tüketicilere neleri beraberinde getirecek? Detaylar haberimizde.

A- A+

28.01.2020 tarihli yazı 13015 kez okunmuştur.

Lityum, yenilenebilir enerjiyi mümkün kılan özelliği sayesinde günümüzde pillerin depolanmasında oldukça yaygın bir şekilde kullanılan bir elementtir. Günümüz öncesinde ise yenilenebilir enerjiyi mümkün kılan özelliği fark edilmiş fakat maliyetinin yüksek olması sebebiyle yaygın olarak kullanılamamıştır. Lityum-iyon pil, geçmiş yıllarda maliyetinden dolayı zorlu birkaç yıl geçirmiş fakat şimdi fiyatının düşmesiyle oldukça yaygın bir kullanım alanına sahip bir hale geliyor. Bazı uzmanlar ise 2020 yılının ikinci yarısından itibaren lityumun fiyatında kademeli bir artış beklediklerini söylüyorlar. Bunun nedeninin ise lityumun bu yaygın kullanımına karşılık üreticilerin yeterli rezervlerinin olmadığını öne sürüyorlar. Dünyada bulunan lityum rezervlerinin % 50'sinden daha fazlası Güney Amerika'daki "lityum üçgeninde" bulunuyor. Lityum üçgeninde ise Arjantin, Bolivya ve Şili yer alıyor.

► İlginizi Çekebilir: Lityum-İyon Pil Kapasitesini Artıracak 'Nanochain' Geliştirildi

Uzun zamandır hayatımızda olan ve yaşamımızın birden çok yönünü kolaylaştıran elektrikli araçlara alternatif olarak pillerle çalışan elektrikli araçlar üretiliyor. Hem bu araçlarda hem çoğu elektronik cihazda kullanılan pil genellikle lityum-iyon pildir. Lityum iyon pillerin ve lityum bazlı pillerin, maliyeti düşünüldüğünde diğer tüm pil tekniklerinden çok daha verimli, sürdürülebilir ve büyük bir enerji yoğunluğuna sahip olduğu biliniyor. Uzmanlar tarafından ise elektrikli araç satışları ve enerji depolama sistemlerinin büyük bir hızda artmasıyla önümüzdeki 10 yılın lityum ve diğer akü metallerinin yılı olacağı düşünülüyor.

80 kilowatt saatlik elektrikli otomobil için gereken pil 15000 cep telefonu pili eşdeğeri büyük bir pildir. Fakat elektrikli otomobil için gerekli olan pili bu şekilde oluşturmanın hem çok zor hem de kullanımının birçok açıdan uygun olmadığı düşünülerek bu türde elektrikli cihazlar için aküler tercih ediliyor. Böylelikle lityum iyon piller, dolaylı bir şekilde çok sayıda araca güç sağlamış oluyor. Bu nedenle 1 yılda milyonlarca araba aküsü oluşturmak için hammadde girişlerini artırmak gerekiyor. Ancak dünyadaki birçok pil minerali ve lityum başta olmak üzere petrol gibi yer kabuğunda bulunduğu için petrolle aynı sıkıntıya düşüyor. Ayrıca büyük miktarlarda lityum-iyon pil tedarik edilirken yaşanılan bir diğer sorun ise lityumu yer kabuğundan çıkartma aşamasında çevreye oldukça zarar veriliyor.

Lityum minerallerini yer kabuğundan çıkarmak için önce toprağa bir delik açılarak tuzlu suyla deliğe pompa yapılıyor ve daha sonra yüzeye çıkan tuzlu su yüzeyde dinlendiriliyor. Tuzlu su dinlenirken, sıvı buharlaşarak yoğun bir mineral toplanması bekleniyor. Mineraller belirli bir bölgede toplanmadan önce tüm sıvının buharlaşması yaklaşık 12-18 ay gibi bir süre sürüyor. Böylelikle lityum mineralinin çıkarıldığı bölgelerde çok yoğun bir su kaybı yaşanmış oluyor. Bu duruma Şili'de lityum madenciliği nedeniyle tüm bölgenin suyunun % 65'inin tüketildiği örnek gösteriliyor.

Uzmanlar ise lityum pil üretiminin geleceğinin parlak göründüğünü fakat lityum ve benzeri minerallerin tedarik aşamasındaki madenciliğin alt yapısı kontrol altına alınmazsa gelecekte çevresel daha büyük sorunlara yol açacağını düşünüyor.

KAYNAK:

► interestingengineering