Mühendislikte Ürün Maliyeti Faktörleri

Bir ürün mükemmel bir şekilde tasarlanıp üretilebilir. Ancak üzerinde durulması gereken tek nokta bu değildir. Öncelikli olarak üretici kurumun bu üründen kâr sağlaması gerekir. Bu da üretilecek parçanın uygun kriterlere göre farklı kombinasyonlarla denenmesi sonucunda ortaya çıkarılır. Bu yazıda da hangi kriterlere bakılarak en uygun üretimin ortaya nasıl çıkarılacağı incelenecektir. Detaylar yazımızda.

A- A+

06.10.2021 tarihli yazı 3630 kez okunmuştur.

En temelde bakacak olursak elbette kalite ve fiyat denkleminde şirketler arasında kâr oranı standart değildir. Bu yüzden üretim ve tasarım kriterleri kurumlar arasında her zaman genelgeçer kavramlar değildir. Ayrıca günümüzde ülkeler, ürünlerin çevresel ve toplumsal konularıyla ilgili birçok kanun ve kurallara sahiptir. Bu kanunlar ve kuralların da ürünün maliyeti üzerinde etkisi vardır.

►İlginizi Çekebilir: Esnek Üretim Nedir?

Ürün maliyetini üç önemli faktör belirler: Tasarlanan ürün, kullanılan malzemeler ve üretim teknikleri. Bu üç faktör de birbirini etkiler. Tasarlanan ürün kullanılacak malzemeyi, bu iki faktör de üretim tekniğini belirler.

Ürün Tasarımı

Ürünün tasarımında ana faktörler şekil, boyut ve yapıdır. Bu faktörler ürünün kullanım sırasındaki performansını belirler. Ayrıca parçanın mekanik özelliklerinin belirlenmesi, fiziksel ve kimyasal özelliklerden nelere dayanıklı olması gerektiğine karar verilmesi gerekir. Bu etmenlere bağlı olarak detaylı tasarımlar hazırlanıp gerekli analizler uygulanır. Belli kısıtlar nedeniyle en uygun ürün tasarımını yapmak her zaman mümkün olmayabilir. Bu yüzden tasarım süreci uzun ve farklı kombinasyonlardan oluşabilir.

►İlginizi Çekebilir: Y aklaşık Maliyet ve 4734 Sayılı Kamu İhale Kanunu

Malzeme Seçimi

Malzeme seçiminde ürünün sahip olması istenilen özelliklerine göre ucuz ve piyasada bulunanların arasından seçilir. Tasarım şartlarına uygun malzeme sınıfı seçildikten sonra parça başına maliyete göre karşılaştırmalar yapılır. Tasarımdaki boyut ve şekle göre ürünün hacmi, yapı yoğunluğuna göre de ürünün ağırlığı belirlenir.

Üretim Teknikleri

Üretim tekniğinin seçimi hem tasarım hem de malzeme seçimine bağlıdır. Üretim işlemleri iki aşamalıdır. Birinci aşama hammaddeyi tasarıma uygun şekillendirmeye dayanır. Plastik şekillendirme, döküm, kalıplama gibi örnekler verilebilir. İkinci aşama ise ürünün uygun kullanım şekline hazırlayıp bitmiş ürünün ortaya çıkması sağlanır. Isıl işlem, kaynak, boyama gibi işlemler bu aşamada uygulanır.

Üretim aşamalarında tezgah, iş gücü, tezgahta durma süresine bağlı olarak parça üretim hızı ve imalat sırasında arta kalan malzemeler maliyete yansıyan başlıca nedenlerdir. Eğer bitmiş ürün bir alt parçaysa montaj maliyetleri ve son olarak kalite kontrolü, paketleme ve lojistik gibi birimler de maliyete eklenir.

Kaynaklar:

►A Simple Cost Evaluator For Product Design | Machine Design

►Malzeme Bilgisi ve Mühendisliği, William D. Callister, David G. Rethwisch, Bölüm 22

►Material selection - Wikipedia

►Materials Selection for Great Products: Overview - Industrial Metallurgists (imetllc.com)