Enerji Tasarrufu İçin Akıllı Sokak Lambaları

Pamukkale Üniversitesi (PAÜ) Mühendislik Fakültesi'nin geliştirdiği projenin uygulanması halinde sokak lambalarının erken yanıp geç sönmesinin önüne geçilerek her yıl 1 baraj maliyeti kadar tasarruf sağlanabilecek.

Projeyi geliştiren PAÜ Mühendislik Fakültesi Araştırma Görevlisi Dr. Sinan Kıvrak, Astronomik Zaman Rölesi ile sokak lambalarının erken yanıp geç sönmesinin önlenebileceğini, bu projeyle Denizli'de yılda 1 milyon 727 bin TL'lik, tüm Türkiye'de ise 150 milyon TL'lik enerji tasarrufu sağlanabileceğini söyledi. Dr. Kıvrak, bu rakamın her yıl bir baraj yapmayla eşdeğer olduğunu vurguladı.

PAÜ Mühendislik Fakültesi Elektrik ve Elektronik Mühendisliği Bölümü araştırma görevlisi Dr. Sinan Kıvrak, çeşitli illerde yaptıkları incelemelerde fotoselli kontrol lambalarının günlük 40-60 dakika fazla yandığını tespit ettiklerini anlattı. Koyu bulutlu günlerde öğle vakti sokak lambalarının yandığına tanık oldukların anlatan Dr. Kıvrak, dünya ile eş zamanlı ve şu an piyasaya yeni girmekte olan Astronomik Zaman Röleleri'ni geliştirdiklerini söyledi. Astronomik Zaman Röleleri'nin kullanılacağı yerin enlem, boylam saat ve tarih bilgilerini kullanarak o yer için güneşin ne zaman doğacağını ve ne zaman batacağını günlük olarak hesaplandığını ifade eden Kıvrak, 'Bu sayede lambaların erken ya da geç sönmesi gibi bir durum olmuyor. Yani lambalar her gün tam aydınlanma saatinde yanıp tam kararma saatinde sönüyor' diye konuştu.

Geliştirdikleri Astronomik Zaman Rölesi Sistemi'nin üretimini düşünen firmalara yazılım ve donanım desteğini ücretsiz sağlayabileceklerini vurgulayan Dr. Sinan Kıvrak, şöyle dedi:

Elektrik sayaçlarının ilk çıktığı zamanki fiyatı şu anki fiyatının dört katı idi. Astronomik Zaman Röleleri'nin fiyatı şu an pahalı. Fakat, bu fiyatın düşürülmesi için elimizden gelen teknik desteği üretici firmalara vermeye hazırız. Ayrıca kurmuş olduğumuz sistem il koduna göre çalışan rölelere oranla daha kararlı ve net çalışıyor.

MALYETİ 30 TL


Dr. Kıvrak, Denizli Aydem Elektrik Dağıtım Şirketi'nden aldıkları veriler ve kendi ölçümlerine göre sokak lambalarının fotoselli ya da zaman röleli sistemlere göre yılda Denizli'de 1 milyon 727 bin 37 TL'lik enerji tasarrufu sağlayacağını hesapladıklarını vurguladı. Dr. Sinan Kıvrak, şu an pahalı olmasına karşın piyasadan temin edilecek astronomik zaman röleleri ile kurulacak sistemin kendini 1 ay gibi kısa sürede amorti edeceğini savundu. Türkiye'nin yıllık aydınlatmaya harcadığı enerjinin ortalama 155.1 milyar kilovat/saat olduğunu bildiren Dr. Kıvrak, 'Bunun aydınlatmaya harcanan kısmı yüzde 3.5'tur. Önerdiğimiz sistem en az yüzde 10 tasarruf sağladığından yıllık 542 milyon kilovat/saat enerji tasarrufu sağlayacaktır. Kilovat/ saatini 0.24 TL olarak alırsak yıllık tasarruf edilecek olan değer yaklaşık 150 milyon TL olacaktır. Yazılım ve tasarımını gerçekleştirdiğimiz astronomik zaman rölesinin şu anki piyasa değeri çok pahalı olmasına karşın amorti süresi çok kısadır. Ülke menfaatlerini düşündüğümüzde bu sistemin bir an önce devreye girmesi israfı önleyecektir. Zaman rölelerini şu an piyasada 180 TL'ye kadar satıliyor. Biz bu roleyi 25-30 TL'ye mal ettik.'

Astronomik zaman röleleri nasıl çalışıyor?

DÜNYA üzerinde bulunulan herhangi bir noktanın enlem ve boylamına göre saat ve tarih bilgisini, üzerindeki saat entegresinden alan mikroişlemci anlık olarak güneşin nerede olduğunu karışık formülleri çözerek o noktaya göre anlık olarak buluyor. Bu sayede her gün için doğuş ve batış saatleri ayrı ayrı hesaplanıyor. Böylece Astronomik Zaman Rölesi her gün güneşin değişen doğuş ve batış saatlerine göre sokak lambalarını yakıp söndürerek tasarruf sağlıyor.

Kaynak: DHA