Akım Trafosu Test Prosedürü ve Trafoyu Devreye Alma

Akım trafosunun fiziksel durumu ve elektriksel özelliklerini doğrulamak için test ve kontroller yapılmalıdır. Trafo devreye alınmadan önce yapılması gereken testler ve donanımların neler olduğunu yazımızda inceleyebilirsiniz.

A- A+

10.11.2016 tarihli yazı 28618 kez okunmuştur.

Trafo Test Ölçüm Polarite İzolasyon Sargı Direnç

1) Mekanik Kontrol ve Görsel İnceleme

Teste başlamadan önce bazı teknik donanımlara gerek vardır. Bunlar;

► İzolasyon test cihazı
► Polarite testi
► Multimetre
► Trafo
► Akım enjeksiyon testi cihazı

Test işlemleri için aşağıdaki sıralı adımlar izlenmelidir.

► Yönerge ve şartnamelere uygun onaylı çizimler kullanılmalıdır.
► Fiziksel hasar ve kusurlar ile mekaniksel yetersizlikler kontrol edilir.
► Sistem gereksinimleri ile trafoların doğru bağlandığı kontrol edilir.
► Bağlanan kablo mesafeleri kontrol edilir.
► Cıvata ile bağlanan elektrik kablolarının bağlantı kısımları kontrol edilir.
► Gerekli tüm topraklama ve kısa devre bağlantıları kontrol edilir.
► Kısa devre blokları doğru konumda olmalıdır.
► Topraklama noktası akım trafosuna yakın konumda olmalıdır.

2) İzolasyon Direnci Testi

Direnç testi yapılırken voltaj bağlantı noktaları şu şekilde bağlanır;

► Primerden sekondere bağlantı
► Sekonderden primere bağlantı
► Sekonder çekirdeği içinde bağlantı

3) Polarite Testi

Polarite testi akım trafosunun primer ve sekonder kutuplarını kontrol için ve projeye uygunluğunu test etmek için kullanılır. Primer sargıya bağlanan güç kaynağı ile aç-kapa yapılarak yön tayini yapılır.

4) Sekonder Sargı Direnç Testi

Akım trafosu sekonder sargı direnç testi sargıların bağlantıları için kontrol gereklidir. Şekilde görüldüğü gibi bir ohmmetre ya da Multimetre yardımı ile direnç değerleri ölçülerek kaydedilir. Ortam sıcaklığının ölçümlere etkisinden dolayı hangi ortam sıcaklığında ölçüm yapıldıysa bu değerde kaydedilir. Sonuçlara göre yeniden ölçüm yapılası gerekebilir. Cihaz etiket değerleri de ölçümlerde göz önünde bulundurulmalıdır. DC ve AC altında ölçüm yapılarak değerler karşılaştırılır.

Ohmmetre bağlantısı yük olmadan ve yüklü halde yapılır

►İlginizi Çekebilir: Güç Trafosu Kurulumunda 7 Kural

5) Yük testi

Akım trafosunda yük bağlı iken, etiket değerleri ile karşılaştırma yapılır. Ölçümler sekonder sargılardan yapılır ve gerilim düşümü ile yük akımı ölçülür. Yük gücü aşağıdaki gibi hesaplanır.

V_A= gerilim düşümü (V) x akım trafosu akımı (I)

Hesaplanan yük gücü, akım trafosu gücünden az olmalıdır.

Ampermetre ile ölçüm yapılırken doğru kademe seçilmelidir ve yüksek empedans röleleri kısa devre edilmelidir.

6) Mıknatıslanma Eğrisi Testi

Bu testin amacı trafonun manyetik özelliklerinin etiket değerlerine göre karşılaştırılmasıdır. Mıknatıslanma testi dönüşüm oranı testinden önce, sekonder sargı testi ve polarite testinden sonra yapılır. Bu sıralama yapılan ölçümlerde hata olmaması adına düzenlenmiştir. Kullanılan cihazlarda voltajın etkin değerini ölçmesi gerekmektedir.

►İlginizi Çekebilir: Transformatör Yağı Nedir?

Teste başlamadan önce primer uçlar açık konuma getirilerek sekonder sargılarda ki küçük voltaj artışları, akım değerlerinde artmaya yol açacağı için sargıların demanyetize olması sağlanır. Oran tam sıfır olduğunda teste başlanır. Gerilim artırılır ve doyma noktasına ulaşana kadar trafo uyartım akımı ölçülür. Birkaç gerilim ve akım değeri kaydedilir. Grafik oluşturularak değerler incelenir.

7) Dönüşüm Oranı Testi

Bu testin amacı dönüşü oranlarını kontrol etmektir. Elde edilen değerler etiket değerleri ile aynı olmalıdır. Dönüşüm oranı testi için primer akımın %25’i kadarı primer sargılara verilerek ampermetre ile sekonder ve primer sargılar ölçülür.

8) Primer Enjeksiyon Testi

Bu test ile primer sargı çekirdeği bağlantıları kontrol edilir. Teste başlamadan tek noktadan topraklanarak güvenlik sağlanır. Primer akımın %25’i kadarı primer sargılara verilerek trafonun sekonder akımı ölçülür. Her faz için tekrarlanır.

Trafolar kullanım amacına göre farklı sayıda çekirdek kullanılarak imal edilirler. Çekirdekleri tespit etmek için bir tane çekirdek kısa devre edilerek primer testi ile tespit edilir. Bu test sırasında trafo yükte olmamalıdır. Aynı yöntem diğer çekirdeklere de uygulanır.

9) Yüksek Voltaj Testi

Yüksek gerilim testinin amacı ekipmanların uygunluğunu tespit etmek için yapılır. Kurulumdan sonra anormal çalışma durumları gözlemlenerek sistemin sağlıklı çalışıp çalışmadığı tespit edilir. Sistem HİPOT testine tabii tutularak AC ve DC altında kaçak akım ve aşırı yük koruması test edilir.