İHA İncelemesi |
Bulutların Altındaki Teknoloji 3. Bölüm

İnsansız hava aracı incelememizin önceki yazılarında, İHA’ların kanat yapısına göre sabit ve döner olmak üzere 2 gruba ayrıldıklarını belirtmiştik. Döner kanat grubu İHA’lar, sabit pozisyonlarda kalmayı gerektiren durumlar için, sabit kanat İHA’lar ise yüksek hızlarda ve uzun mesafe kat edilmesi gereken durumlarda tercih edilmektedir. Bu yazımızda genelde askeri alanlarda gördüğümüz Karşı İHA (Anti UAV) teknolojisinden bahsedeceğiz.

A- A+

16.02.2021 tarihli yazı 5902 kez okunmuştur.

Karşı İHA Sistemleri Nedir?

Karşı İHA sistemleri, istenmeyen insansız hava araçlarını tespit etmek veya engellemek için kullanılır. Bu anlamda genelde askeri ve siyasi alanda kullanım daha fazladır. Düşük maliyetli İHA’ların çoğalması, art niyetli kullanımları tetiklemiştir. Karşı İHA teknolojisi; havaalanları, kritik altyapı, büyük kamusal alanlar ve askeri tesisler gibi alanları koruma amaçlı da kullanılabilir.

► İlginizi çekebilir: Havacılıkta Radyo Frekans Teknolojisi Uygulamaları

Sahte bir insansız hava aracı tespit edildiğinde, karşı İHA sistemi onu etkisiz hale getirme seçeneği sunar. İstenmeyen bir insansız hava aracının varlığı farklı yöntemler ile tespit edilebilir. İHA’ya özgü frekanslardaki RF iletimlerinin taranması veya marka taraması, komut protokolleri öncü yöntemlerdendir. Otonom olarak programlanan İHA’lar, bir pilot veya baz istasyonundan RF aktarımları gönderip alamayacağından, RF taraması tüm İHA’ları algılayamayacaktır. Otonom kontrollü araçlar için, Elektro-optik(EO) ve kızılötesi(IR) sensörler, sırasıyla görsel ve ısı imzalarına göre İHA’ları tespit etmek için kullanılabilir. Bu sensörlerin, en uygun pozitif ve negatif yük eşleşmesini yakalamak için yapay zeka ve makine görüşü algoritmalarından faydalanılabilir.

İHA’ları tespit etmek için radar algılama da bir yöntemdir. Büyük İHA’ları tespit etmek amaçlı tasarlanmış geleneksel askeri ve havacılık radar sistemleri, daha küçük İHA’ları algılamakta veya onları kuş gibi diğer nesnelerden veya yavaş hareket eden, havada asılı duran İHA’lardan ayırmakta zorlanabilir.

Karşı İHA Silahlar

İHA karşıtı silahlar, hedef bir insansız hava aracını imha etmek veya etkisiz hale getirmek amacıyla tasarlanmıştır. Geleneksel silahlara benzer bir görüntüleri olsa da, büyük topçu ölçekli araçlara hatta akıllı füzelere karşın etki gösterebilirler. Tabiki öncelikli amaç, kötü niyetli faaliyetler veya güvenlik unsurlarını ihlal eden araçlara müdahaledir.

Karşı İHA sistemleri ve silahları, öncelikle aracın tahrip olmasına veya kontrolsüz bir şekilde hızla inişine neden olmayacak şekilde kullanılmalıdır. Bu yüzden ilk olarak fiziki yöntemlere başvurulmaz. İHA’nın çalışması ve havada kalması için hayati önem taşıyan sinyaller, aracın çevresinde başka elektromanyetik sinyaller üreterek kesintiye uğratılabilir. RF, GPS gibi bağlantılar bu şekilde bozulabilir. Üretimlerine bağlı olarak bu şekilde sıkışan İHA’lar; havada yerinde kalabilir, güvenli bir şekilde iniş yapabilir veya belirlenen bir ev konumuna dönebilir. Bu gibi durumlarda fiziki etki yollarına başvurulabilir.

► İlginizi çekebilir: Pasif Kızılötesi Sensör

Bir fiziksel yöntem olarak; karşı İHA silah sistemleri, aracı düşürmek için bir hedefleme sistemi ile birlikte silahlar veya füzeler kullanır. Hedef aracı yok etmek için yüksek güçlü bir lazer veya mikrodalga kullanacak yeni askeri sistemlerde geliştirilmektedir. Bu yöntemlerin yerleşim yerleri veya sivil alanlarda kullanılması uygun değildir.

Başka bir fiziksel yöntem, elde tutulan bir cihazdan veya başka bir İHA tarafından hava veya itici gazla fırlatılabilen karşı İHA ağlarıdır. Ağlar, insansız hava aracını yakalamak ve tehdidi yok etmeden etkisiz hale getirmek için yerleşik paraşütlerle birlikte kullanılabilir.

Özetlemek gerekirse, Karşı İHA savunma sistemlerinde aşağıdaki yöntemler sıkça kullanılır.

► İHA’yı, füze gibi bir mermi kullanarak fiziksel olarak yok edebilir.
► İHA’ları doğrudan bozmak veya yok etmek için yüksel enerjili ışınlar kullanılabilir.
► GPS, R/C gibi kontrol sistemleri bozabilir.
► İlgili ağa ulaşarak aracı, uçuş esnasında fiziksel olarak yakalayabilir.

İHA İncelemesi | Bulutların Altındaki Teknoloji 1. Bölüm

İHA İncelemesi | Bulutların Altındaki Teknoloji 2. Bölüm

Kaynak:

► unmannedsystemstechnology.com
► interestingengineering.com