Ultrason ; insan kulağının duyamayacağı kadar yüksek tizlikteki ses dalgalarına verilen addır. İnsan kulağı yaklaşık olarak 20 bin Hertzden (saniyede 20 bin titreşim) fazla tizlikteki sesleri duyamaz. Bu nedenle insan ultrason cihazının gönderdiği sinyalleri işitemez. Bu aralıktaki yüksek tizlikteki sesleri işitebilen canlılarda vardır. Bunlardan birisi olan yarasalar , karanlık mağaralarda çıkarttıkları seslerin duvarlara çarpıp geri yansımasıyla çevresindeki cisimleri farkedebilmektedirler.

               

Yarasaların yolarını bu şekilde bulduğunu 1794 yılında Lazzaro Spallanzani adlı İtalyan biyolog keşfetmiştir. Bu farkındalığa rağmen 1880 yılına kadar hiçbir şekilde ultrason dalgası üretilememiştir. 1880 yılında Fransa’da Pierre ve Jacques Curie kardeşlerin piezoelektrik kristallere belirli bir elektrik voltajı uygulaması sonucu çok yüksek frekansta titreşim elde edildiğini farketmeleri üzerine ultrason dalgalarının üretimi mümkün hale gelmiştir.

               

İkinci Dünya Savaşı sırasında ultrason dalgalarının deniz altlarının yerini bulmak için kullanılmasıyla ilk olarak ses dalgaları aktif olarak kullanılmıştır. Bunun ardından benzer teknoloji tıp alanında kullanılmaya başlanmış ve 1942 yılında tıbbi ultrason Thedore Dussik tarafından tanımlanmıştır.

Günümüz teknolojisiyle ultrason cihazı ses dalgalarının değişik yoğunlukta dokular içinde farklı hızlarda ilerlemesi ve yansıması prensibiyle çalışır. Bu çalışma mantığında temel olarak yansıma,kırılma ve absorbsiyon temelleriyle çalışır. Gönderilen sesin geri gelme yoğunluğuna bakılarak görüntü oluşturulur.

 

İlk olarak vücuda ses dalgaları gönderilir ve bu işlem proplar vasıtasıyla yapılır. Dalgalar yansıyarak tekrar proplar vasıtasıyla geri alınır ve CPU'ya gönderilir. CPU bu noktada dalgayı yansıtan oluşumun proba göre uzaklığını hesaplar ve yapılan bu işlemler çok kısa sürede gerçekleştirilir. CPU bu süreçten sonra uzaklık ve yakınlığı ayarlayarak monitöre 2 boyutlu bir şekilde aktarır ve görüntü oluşumunu sağlar. 
 

►İlginizi Çekebilir: Doppler Etkisi Nedir ?

 

Ultrason Cihazlarının Bölümleri

Ultrasonun Kullanılma Alanları