Yağ Dolum Transformatörü Ekipmanları

Şalt sahasındaki cihaz ve ekipmanların bakımları ve kontrolleri güvenlik verimlilik için oldukça önemlidir. Bu yazımızda yağ dolum transformatörlerinin kontrolü ve güvenliğini sağlayan ekipmanları inceleyeceğiz.

A- A+

01.11.2017 tarihli yazı 8384 kez okunmuştur.

1) Sıvı Seviye Göstergesi

Sıvı seviyesi göstergesi yük altındaki transformatörün sistematik olarak incelenmesine yardımcı olmak için kullanılır. Tankın içinde bulunan bir şamandıra kolu, işaretçi ve bu ikisi arasında sıvı geçirmez bir ayraç boyunca manyetik bir birleştirme aparatı bulunur. Gösterge, düşük sıvı seviyesinin uzaktan bildirilmesini sağlamak için SPDT (Tek Kutuplu Çift Atış) alarm kontakları ile donatılabilir.

2) Sıvı Sıcaklık Göstergesi

Sıcaklık göstergesi, trafodaki sıvı sıcaklığını santigrat derece cinsinden gösterecek şekilde tasarlanmıştır. Isıya duyarlı cihaz, yağ seviyesini düşürmeden termometrenin çıkarılmasına olanak tanıyan, sızdırmaz bir kuyuya monte edilir. Cihaz, son sıfırlamadan sonra elde edilen en yüksek sıcaklığı göstermek için ek bir kırmızı işaretçiyi de içerisinde barındırmaktadır. Maksimum göstergeyi sıfırlamak için düğmenin orta kısmındaki düğme çevrilmelidir. Yüksek ve düşük sıcaklık durumları için sıvı seviye göstergesinde olduğu gibi iki adet SPDT bağlanabilir.

► İlginizi Çekebilir: İzolasyon Trafosu Nedir?

3) Basınç-Vakum Göstergesi

Basınç-vakum göstergesi, trafo tankındaki gaz alanının pozitif veya negatif basınç altında olup olmadığını gösterir. Basınç, transformatör sıcaklığına bağlı olarak değişir. Trafonun enerjisi kesilirse veya hafif yük altında çalışıyorsa, göstergeden basınç negatif okunabilir.

Sistem, pozitif ve negatif basınçlı durumlar için iki SPDT kontaklı basınç vakum şalterleri ile donatılabilir. Ayrıca bu sisteme basıncı istenilen aralıkta tutulması için basıncı otomatik olarak ayarlayan bir basınç regülatörü ile donatılabilir. Basınç regülatörüne gaz numuneleri alması için bir valf ve bağlantı parçası takılır.

4) Basınç Tahliye Cihazı

Tüm şalt sahasında bulunan trafolarda; Mekanik basınç tahliye valfi (PRV- Pressure Relief Valve) veya Basınç giderme cihazı (PRD- Pressure Relief Device) bulunmaktadır.

PRD, otomatik olarak yeniden ayarlanabilen, yaylı bir diyafram ve mekanik çalıştırma göstergesinden oluşur. Trafo deposunun basıncı regülatörle ayarlanan basınç seviyesinin üzerine çıkarsa, gaz basıncı diyaframı kaldırır ve gazın hızlı bir şekilde tanktan çıkmasını sağlar. Basıncın normale dönmesinden hemen sonra, diyafram sıfırlanır. Mekanik gösterge dikey olarak çıkıntı yapacaktır. İşlem tamamlandıktan sonra manuel olarak mekanik gösterge eski haline getirilmelidir.

► İlginizi Çekebilir: Direk Tipi Trafo Merkezleri

5) Sargı Sıcaklığı Ölçer

Transformatörler, opsiyonel ekipman olarak sargı sıcaklık ölçeri ile döşenebilir. Sıvı sıcaklık göstergesi gibi sıvı seviyesini düşürmeden çıkarılabilmektedir.

Son sıfırlamadan sonra elde edilen en yüksek sıcaklığı göstermek için ek bir kırmızı işaretçi döşenmiştir. Gösterge, fan kontrolü ve alarm devreleri için üç ayrı SPDT anahtarına sahiptir. Ekipman transformatör sargılarının en sıcak noktasını göstermek için kalibre edilir.

6) Transformatör Soğutma Fanları

Transformatör yükünü arttırmak için sargıları aşırı ısınmadan korumak zorundayız. Bunun için opsiyonel olarak ek transformatör soğutma fanları aksesuar olarak kullanılmalı. Sürekli çalışma için fanlar manuel konuma alınmalıdır.

7) Yüksek Gerilim İzolatörleri

Ortalama 2.4 kV ve üzeri yüksek voltaj kabloları, bir porselen izolatör kullanılarak tankın son duvarından geçirilir. İzolatörün aşırı mekanik yüklenmesini önlemek için izolatör terminaline esnek bağlantılar yapılmalıdır. İzolatör asla diğer akım taşıyan parçaları desteklemek için yapısal bir üye olarak kullanılmamalıdır. Eğer izolatörün bir parçası değiştirilecekse;

► Basınç sıfır olana kadar tankı atmosfere boşaltılır
► Sıvı seviyesi izolatör seviyesinin altındaki bir noktaya indirilir
► İzolatörün flanşını sıkıştırmak için kullanılan somunlar ve pullar çıkartılır
► Son olarak parçayı değiştirmek ve izolatörün içindeki kablo bağlantısını gevşetmek için izolatörü gerektiği kadar dışarı doğru çekilir
► İşlem tamamladıktan sonra transformatörde basınç testi yapılır.

8) Düşük Gerilimli İzolatörler

1.2 kV ve altındaki gerilimler için izolatörler kapalı alanda (indoor) bulunurlar. Yüksek gerilim izolatörleri gibi önemli bir aksesuardır.

9) Tekrar Enerjilendirilebilir Tap-Changer

Tap Changer tekrar enerjilendirme işleminde voltaj oranının düzenlenmesini sağlayan bir aksesuardır. Bu cihazın beş yada altı kademesi bulunmaktadır.

10) İzolasyon Sıvısı

Transformatörlerde izolasyon sıvısı, geleneksel transformatör yağı, R-Temp veya Envirotemp FR3 akışkanı olabilir. İzolasyon sıvısının dielektrik mukavemeti yüksek bir değerde tutulmalıdır. İzolasyon sıvısının her yıl bir numunesi alınarak ne durumda olduğu test edilmelidir.Transformatör koruma rölesi bu listede yer almamakta. Çünkü bu röle trafonun standart bir parçası olarak kabul edilir, bu nedenle aksesuar değildir.