Geçmişte yaşanmış birçok yangında kabloların yayılmasına ve zehirli gaz salınımı yaparak insanların ölümüne neden olduğu görülmüştür. Kablolarda geleneksel olarak PVC izolasyonlu malzemeler daha fazla kullanılmaktadır. Bunun sonucu olarak yangın esnasında PVC izolasyonlu kabloların yanmasıyla ortamda zehirli gazların miktarı artmakta ve hatta bu kablolar alevi yürütmekte, yangının daha da büyümesine sebep olmaktadır. Bu yüzden bu tür kabloların insanların yoğun olarak bulunduğu yerlerde kullanılmaması gerekir. Bu yapılarda dayanıksız kablolar yerine yangını iletmeyen, yanma sonucu zehirli gaz salınımı yapmayan kablolar tercih edilmelidir.

Şekil 1: Yanmakta olan bir platform
 

Kablo seçiminin yanlış yapılması ilgili binalarda fazlasıyla risk teşkil etmektedir. Bu riski en aza indirmek ve can güvenliğini sağlamak için elektrik tesisatlarında kullanılan kabloların özellikleri aşağıdaki gibi olmalıdır;

► Alev iletmeme özelliği
► Halojensiz olma özelliği
► Yangına dayanıklılık özelliği 
► Düşük duman yoğunluğu özelliği

Bu özelliklere sahip kabloları kullanarak yangın esnasında yangın kaynağının ortadan kalkması durumunda kablonun kendi kendine sönmesi, yangın esnasında zehirli gaz üretmemesi, yangın esnasında çalışması gereken sistemleri beslemeye devam etmesi ve oluşturduğu duman seviyesinin düşük olması sağlanabilir. Bu özelliklere sahip kablolar “Yangına Dayanıklı Kablolar” olarak adlandırılır.

 

Şekil 2: Yanma sonucu kablonun son durumu

Yangına Dayanıklı Kablolar, yanma sonucunda ortaya zehirli gaz çıkarmayan, bunun yerine su ve karbondioksit çıkaran kablolardır. Alev iletmezler ve kullanılan özel bileşenler sayesinde kendi kendini söndürebilir. Duman yoğunluğunun az olmasının yanında, yanma devam ediyorken asgari 180 dakika çalışmasını sürdürmesi gereken sistemlerde elektriği bir süre iletme özelliğine sahiptirler. Yangına Dayanıklı Kablolar, hem normal tesis hem de yangın esnasında çalışmasına devam etmesi gereken sistemlerde kullanılır.

Yangına dayanıklı kablolar;

► Hastaneler
► Okullar
► Alışveriş merkezleri
► Sinema ve tiyatro salonları
► Metro ve karayolu tünelleri
► Hava alanı terminal binaları
► Oteller
► Yüksek binalar
► Toplu konutlar
► Enerji Santralleri

İnsanların yoğun olduğu ve güvenlik seviyesinin yüksek olduğu yapılar bu kabloların özellikle kullanım alanıdır.  

 

Şekil 3: Düşük duman yoğunluğuna sahip olan FireKab ürünleri; halojen içermeyip zehirli ve aşındırıcı gaz yaymazlar. Bu kablolar bina içinde kullanılırlar.  Ekranlı veya ekransız tipleri vardır. Ekranlama; dış elektriksel etkilere karşı koruma sağlar.
 

Bir de yangın esnasında çalışmasına devam etmesi gereken sistemler vardır. Bu sistemler, binalardaki acil durum emniyet devreleri;

► Yangın ihbar ve alarm sistemleri
► Acil durum aydınlatma sistemleri
► Acil anons sistemleri
► Yangın suyu sistemleri
► Yangın kaçış yolu aydınlatması
► Duman ve ısı egzost fanları
► İtfaiyeci asansörleri
► Tahliye amaçlı asansörler

Bu sistemlerin yangın esnasında çalışması çok büyük önem arz ettiği için elektriğin kesilmemesi gerekir. "Yangına Dayanıklı Kablolar"ın yangın sırasında enerji beslemeye devam etmesi özelliği sayesinde binalardaki acil durum emniyet devreleri aktif olarak çalışmayı sürdürmekte ve hem yapılardaki insanların tahliyesi hem de yangının söndürülmesinde önemli bir görev almaktadır. 

Kaynak:

► 
► EMO