Hamitabat Doğalgaz Kombine Çevrim Santrali

Elektrik Mühendisleri Odası’nın 2015 yılı verilerine göre ülkemizde elektrik üretiminde doğalgaz %36,5’lik bir paya sahiptir. Bu yazımızda Hamitabat Doğalgaz Kombine Çevrim Santrali'ni inceledik.

A- A+

18.11.2015 tarihli yazı 24263 kez okunmuştur.

Siemens Hamitabat Santral Doğalgaz Türbin Jeneratör Limak

Santralin Tarihçesi

Kırklareli’nin Lüleburgaz ilçesinde bulunan Hamitabat doğalgaz kombine çevrim santrali 1985 yılında kurulmuştur ve Türkiye’nin ilk doğalgaz kombine çevrim santrali olma özelliğindedir. 1 Ağustos 2013 tarihinde Limak Enerji tarafından işletmesi devralınmıştır. 1200 MW’lık kurulu gücü olan Türkiye’nin en eski kombine çevrim santrali olan Hamitabat’ta verim artırma amaçlı yenileme çalışmaları yapılmaktadır. Santraldeki servis, bakım ve ekipmanlarda Siemens ile yapılan anlaşmayla 2017 yılının yaz aylarında santralde Siemens’in yüksek verimli gaz ve buhar türbinleri kullanılacak. Santralin servis ve bakımı 13 yıl boyunca Siemens sorumluluğunda gerçekleşecek.

►İlginizi Çekebilir: Doğalgaz Kombine Çevrim Santralleri

Santralin Bölümleri

Santral 4 adet kombine çevrim bloğu halindedir ve bu blokların her biri 300 MW’lık kapasiteye sahiptir. Her kombine çevrim bloğunda ise 2 adet gaz türbini, gaz türbinine bağlı 2 adet jeneratör, gaz türbinlerinin yüksek sıcaklıktaki egzoz gazlarındaki ısı enerjisini kullanan ve 2 adet atık ısı kazanı, buhar türbini, buhar türbinine bağlı jeneratör ve ana soğutma suyu bulunmaktadır.

Yani Hamitabat doğalgaz kombine çevrim santralinde;

► 8 adet gaz türbini
► 4 adet buhar türbini
► 12 ader jeneratör
► 8 adet atık ısı kazanı (Her biri ayrı gaz türbinlerine bağlı)
► Su arıtma ünitesi
► Soğutma kulesi
► Şalt sahası bulunmaktadır.

Elektrik Üretimi Nasıl Gerçekleşiyor?

Doğalgaz kombine çevrim santrallerinde enerji üretimi gaz ve buhar türbini olmak üzere iki tip türbin vardır. Doğalgaz gaz türbinine gönderilmeden önce ısıtılır ve sıkıştırılmış hava ile birlikte gaz türbininin yanma odasında bujiler vasıtasıyla yakılır. Yanma işlemiyle ortaya çıkan enerji mili döndürerek mekanik enerjiye dönüşüm gerçekleştirilir. Aynı şafta bağlı mil, gaz türbininin jeneratörünü döndürerek ilk aşamadaki elektrik üretimi gerçekleşmiş olur. Gaz türbinindeki yanmayla birlikte ortaya çıkan yüksek sıcaklıktaki egzoz gazı atık ısı kazanlarında toplanır. Sistem dışında işlemden geçerek saf hale getirilmiş olan su, atık ısı kazanlarının içindeki borulardan geçirelerek ısı enerjisi suya aktarılmış olur. Daha sonrasında sıcak su kazanlarda da ısıtılarak buhar kollektörü ile saf su buharı halinde buhar türbinine gönderilir ve türbinin kanatlarında mekanik enerji oluşur. Mekanik enerji buhar türbinine bağlı jeneratörde elektrik enerjisine dönüştürülerek ikinci aşamadaki elektrik üretimi gerçekleşmiş olur.

►İlginizi Çekebilir: Buhar ve Gaz Türbinleri Nasıl Çalışır?

Kombine çevrim santrallerinde verimi artırabilmek için geri kazanım çok büyük bir rol oynamaktadır. Bu nedenle gaz türbininin kanatlarını çeviren buhar, türbinin son aşamasında su haline gelir. Sıcak su, kondenser denilen tankta toplanarak soğutma kulesinde soğutulur. Böylelikle buhar türbininde elektrik üretimi için harcanan su çok büyük oranlarda geri kazanılmış olur.

Siemens’in Türbin ve Jeneratör Teknolojileri

Hamitabat doğalgaz kombine çevrim santralinde, Siemens ile yapılan anlaşma ile 2017 yılında SGT5-8000H gaz türbini, Sgen5-3000W jeneratör ve SST-5000 buhar türbini kullanılacak.

SGT5-8000H Gaz Türbini;

► 375 MW nominal çıkış gücü (Kombine çevrimde <570 MW)
► Yüksek verimlilik (Basit çevrimde %40 verimlilik, kombine çevrimde >%60 verimlilik)
► Yüksek egzoz sıcaklığı (625 derece)
► Düşük gaz emisyonları
► Düşük yaşam döngüsü maliyetleri
► Yüksek güvenilirlik ve kullanılabilirlik

SST-5000 Buhar Türbini;

► 50 Hz ve 60 Hz uygulamalar için kullanılabilmekte
► Kombine çevrim uygulamaları için 500 MW’tan 120 MW’a kadar, konvansiyel buhar uygulamaları için 750 MW’tan 120 MW’a kadar güç üretebilmektedir.
► 600 derece 190 bar basınca kadar buhar kullanılabilmekte
► Egzoz alanı: 50 Hz’de 5m²’den 16 m²’ye 60 Hz için; 4,4 m²’den 11,1 m²’ye kadar

SGen-3000W Jeneratör

► Su soğutmalı stator ve hidrojen soğutmalı rotoru bulunmaktadır.
► Hava soğutmalı modellere göre daha yüksek verime ulaşabiliyor.