Kaçak Akım Algılama Rölesi mi? Kaçak Akım Korumalı Kompakt Şalter mi? |
Sigma Elektrik

Kaçak akım koruması yapılmak istendiğinde birden fazla alternatif karşımıza çıkabiliyor. Peki bu alternatifler arasından kaçak akım algılama rölesi mi kaçak akım korumalı kompakt şalter mi tercih edilmeli?

A- A+

12.05.2023 tarihli yazı 5680 kez okunmuştur.

Elektrik tesisatlarında kaçak akım koruması ihtiyacı söz konusu olduğunda, kaçak akım algılama rölesi ve kaçak akım korumalı kompakt şalteri birbirleriyle çok sık karıştırılan iki elektriksel koruma ekipmanıdır. Öncelikle temel olarak kaçak akım koruma rölesi, yalıtım kaynaklı hataları algılayıp, belirlenen kaçak akımın üzerinde bir akım oluştuğunda devreyi kesmek amacıyla kullanılmaktadır. Kaçak akım algılama rölesi ise farklı kombinasyonlarda kullanılarak, açtırma bobini üzerinden devre kesicinin açmasını sağlamaktadır. Kaçak akım korumalı şalterlerde ise tek ürün ile farklı koruma fonksiyonları uygulanabilmektedir.

Termik-Manyetik korumanın yanı sıra kaçak akımlara karşı da koruma sağlar. Harici toroidal sistem kullanılmadığı için panolarda yer tasarrufu sağlar. Sigma Elektrik H serisi ve D serisi olmak üzere 2 tip kaçak akım korumalı kompakt şalter ürününe sahiptir. Kaçak akım korumalı kompakt şalter ile örneğin; devreyi açma ve kapama, aşırı yük akımlarına karşı koruma, kısa devre akımlarına karşı koruma sağlanabilmektedir.

Sigma Kaçak Akım Algılama Rölesi

Kaçak akım algılama rölesi temel çalışma prensibiyle devrede meydana gelen kaçak akımı algılayarak, açma yapar. Bu sayede hem tesisat hem de insanlar için hayati koruma sağlamaktadır. Yani kaçak akım rölesinin temel amacı, kaçak algıladığı anda açtırma bobinin devreye girmesini sağlamaktadır. 30mA’da Hayat (İnsan Koruma), 300mA’da da Tesisat (Yangın Koruma) koruma fonksiyonu bulunmaktadır. Bir elektrik devresini ele aldığımızda, fazdan giren akım nötrden çıkmaktadır. Kaçak akım algılama rölesindeki toroid akım trafosu, röleye giren ve çıkan akımları ölçmekte ve eşit bu değerler birbirine eşit ise sistemin normal şekilde çalışmasını sürdürmektedir.

Kaçak Akım Algılama Rölesi ve Toroidal Akım Trafosu Kombinasyonu

Bu kombinasyon; Termik Manyetik Devre Kesici, Toroidal Trafo, Açtırma Bobini ve Kompakt Şalter kullanılarak oluşturulur. Bu kombinasyonda kaçak akım algılama rölesi, toroidal akım transformatörlerinden gelen kaçak akımı ölçerek, belirlenen kaçak akım seviyesinin aşılması durumunda açtırma bobini üzerinden devre kesicinin devreyi hızlıca kesmesini sağlar. Böylece kompakt şalter kullanıldığı için hem aşırı yük akımlarına ve kısa devre akımlarına karşı koruma sağlarken hem de kaçak akımlara karşı koruma sağlar. Toroidin sekonder uçları Kaçak Akım Algılama Rölesine bağlanır ve sistemde kaçak oluşması durumunda röleye sinyal gönderilir.

Kaçak akım algılama rölesinde giriş bölümüne 3 faz ve nötr bağlanmaktadır. Burada her faz çıkışına aşırı akım devre kesici, nötr kablosu ise baraya bağlanır. Sigma kaçak akım koruma rölesi, kaçak akım koruma kombinasyonunda AG devre kesici, açtırma bobini ve toroidal transformatör ile beraber kullanılır. Toroid seçiminde sadece iç çap önemli olduğu için yüksek amperli devre kesicilere de uygulanabilirdir.

Kaçak akım 300 mA değerini geçtiğinde ısınmadan kaynaklanan yangın tehlikesi söz konusu olur. Kaçak akım röleleri seçilirken insan hayatı için30 mA; yangın tehlikesi içinde 300 mA’lik anma kaçak akım değerine sahip olanlar tercih edilmelidir. Kaçak algılama rölesi, anma kaçak akımının önceden belirlenmiş seviyeye geldiğinde hemen devreyi kesen ve gecikmeli devreyi kesen olarak 2 çeşit tipte üretilir. Gecikmesiz tip kaçak akım koruma röleleri herhangi bir hata durumunda gecikmesiz olarak anma kaçak akım seviyelerinde 300 ms’den daha kısabir sürede ani olarak açma yaparlar. Sigma Elektrik kaçak akım algılama rölesi temel özelliklerini şu şekilde sıralayabiliriz:

► Kaçak akım eşik değeri 30mA ile 30A aralığında
► 100.000 elektriksel ömür, 5.000.000 mekaniksel ömür
► 50ms – 350ms arasında ayarlanabilir zaman gecikmesi
► Açma süresi 15ms’nin altında
► Güç tüketimi 3VA
► 35mm DIN rayına montaj imkanı

► İlginizi Çekebilir: Troidal Akım Trafosu ile Kaçak Akımlara Karşı Koruma

Sigma Kaçak Akım Korumalı Kompakt Şalter

Kaçak akım korumalı kompakt şalter ürününde ise tek bir ürün ile termik koruma, aşırı yük koruması, manyetik kısa devre koruması ve kaçak akımlara karşı koruma sağlanmaktadır. Kaçak akım eşik değerleri 30mA-500mA aralıklarında ayarlanabilmektedir. Kaçak akım gecikme zamanı ise 0,1s - 0,3 - 0,5 ve 1s aralıklarında set edilebilmektedir.

►İlginizi Çekebilir: Otomatik Transfer Şalterlerinde 3 Faz Hassasiyetinin Önemi | Sigma Elektrik

Dolayısıyla kaçak akım korumalı kompakt şalter, aşırı akım ve kaçak akımlara karşı iki ayrı ürün kullanma ihtiyacını tek ürünle çözebilmektedir. Kullanıcılar şalter üzerinde bulunan test ve reset butonları aracılığıyla devreyi kesme sürelerini ve kaçak akım değerlerini geniş bir aralıkta ayarlayabilmektedir. Kaçak akım algılama ünitesi devre kesici ile tümleşik olduğu için toroidal transformatör ve kaçak akım algılama rölesi kullanmaya ihtiyaç duymaz. Ayrıca bir yandan da pano içerisinde tek bir ürün kurulacak yer ve maliyet tasarrufu da sağlanıyor. Anlık kaçak akım seviyesinin görülebileceği bir dijital ekrana da sahiptir. Termik-Manyetik korumanın yanı sıra kaçak akımlara karşı da koruma sağlar. Harici toroidal sistem kullanılmadığı için panolarda yer tasarrufu sağlar. Sigma Elektrik H serisi ve D serisi olmak üzere 2 tip kaçak akım korumalı kompakt şalter ürününe sahiptir.

D Serisi Kaçak Akım Korumalı Kompakt Şalter

► LCD ekran üzerinden anlık kaçak akım okunabilir
► 500 mA'e kadar kaçak akım eşik değeri ayarlanabilir
► 1sn.'ye kadar açma süresi ayarlanabilir
► 4 kutuplu
► 630 A’e kadar
► 36-50 kA kesme kapasiteli

H Serisi Kaçak Akım Korumalı Kompakt Şalter

► Küçük boyutlu
► 500 mA'e kadar kaçak akım eşik değeri ayarlanabilir
► 1sn.'ye kadar açma süresi ayarlanabilir
► 3 kutuplu ve 4 kutuplu
► 250 A’e kadar
► 25-36 kA kesme kapasiteli
► Termik akımı ayarlanabilir

Kullanım Kıyaslaması – Hangisini Seçmeliyim?

Kaçak akım algılama rölesinin kullanımı iç tesisat yönetmeliği dahil olmak üzere birçok yönetmelikte zorunlu kılınmıştır. Bununla birlikte can ve mal güvenliğinin sağlanabilmesi için de kaçak akım algılama rölesi kritik önemdedir. Yazımızda belirttiğimiz üzere kaçak akım korumalı kompakt şalter ise kaçak akım algılama dahil farklı birden fazla fonksiyonu yerine getirebilmektedir. Yani daha kompleks uygulamalarda kullanılarak, elektrik panosunda yer tasarrufu ve maliyet avantajı sağlamaktadır. Dolayısıyla bina iç tesisatı gibi temel düzeyde elektriksel bir alanda kaçak akım algılama rölesi tercih edilmeliyken, endüstriyel tesis veya güç tüketiminin yoğun olduğu iş yeri gibi alanlarda kaçak akım korumalı kompakt şalter kullanımı daha efektif bir çözüm olacaktır. Dolayısıyla öncelikle kaçak akım koruması sağlanması gereken yerde yönetmeliklere göre nasıl bir koruma yapılması gerektiğine bakılmalı, daha sonra en fizibıl olan çözüm tercih edilmeli. Örneğin kaçak akımın yanı sıra aşırı akım koruması da gerektiren bir yerde kaçak akım algılamalı kompakt şalter kullanımı daha doğru bir seçim olabilmektedir.