Kapasitör Banklarının Bakımı ve Denetimi
Kapasitör bankları, normal şartlarda çok az bakıma ihtiyaç duyarlar. Ancak dikkat edilmediği zaman tehlikeli durumlarla karşılaşabiliriz. Bu yazımızda kapasitör banklarında dikkat edilmesi gereken noktalara değineceğiz.
Bekleme Süresi ve Topraklama
Bir kapasitör bankasının enerjisinin kesilmesinden sonra her bir kondansatörde artık yük kalır. Kalan bu yükün, ünitelerin içinde bulunan dirençte harcanması için bir süre beklemek gerekir. Bu dirençler, tek bir kapasitör ünitesindeki voltajı 5 dakika içinde 50 voltun altına düşürecek şekilde tasarlanmıştır.
Topraklama uçları, kapasitör yükünü kısa devre etmek ve topraklamak için her üç faza da uygulanmalıdır. Daha büyük trafo merkezlerinde, bu işlevi gerçekleştirmek için kalıcı topraklama anahtarları kullanılabilir. Kapasitör banklarına müdahale etmeden önce ünitelerin topraklamalarına ek olarak sadece bakım sırasında kullanma amaçlı yeni topraklama yapılması tavsiye edilmekte.
Şişmiş Kapasitör Bankları
Kapasitör banklarında görülen arıza durumlarından biri de şişmedir. Bu şişme, ısınmadan veya ark sönümlemek için kullanılan gazlardan kaynaklanan aşırı iç basınçtan oluşur. Şişmiş birimlerin taşınması konusunda üreticiye danışılmalıdır. Yanlış uygulamalar tehlikeli durumlar yaratabilmektedir.
Kapasitörlerin Sızdırması
Kapasitör banklarında görülen bir başka arıza ise sızdırmadır. Kapasitör kutularının yamulması ezilmesi nedeniyle içindeki sıvı maddeler dışarıya çıkabilir. Sızan sıvının cilt ile temasından sakınılmalı ve göz, açık yara gibi hassas bölgeler özellikle korunmalıdır.
Ayrıca, bazı kapasitör üniteleri yanıcı sıvı içerir ve dikkatli kullanılmalıdır. Kapasitör yalıtım sıvısının taşınması ve imhası yerel yönetmeliklere uygun olmalıdır.
Kapasitör Banklarına Enerji Verilmesi
Kapasitörleri bakım sonrası tekrardan kullanıma alırken, bakım amacıyla kurulan tüm toprak bağlantılarının çıkarıldığından emin olun. Kapasitör bankasının enerjisinin kesilmesi ile tekrardan enerjilendirilmesi arasında depolanan enerjinin dağılması için en az 5 dakika beklemeyi de unutmayın.
İlk Muayene Ölçümleri ve Enerji Verme Prosedürleri
Bir kapasitör bankı bakımı esnasında muayeneye başlanırken ilk olarak aşağıdaki önlemler uygulanır:
► Kapasitör ünitelerinin uygun mekanik montajını, elektrik koduna göre bekletme sürelerini ve tüm kapasitör banklarında çatlak, ezik vs. olmadığını doğrulayın.
► Ünitelerin kapasitelerini ölçmek ve bu ölçümlerin gelecekteki karşılaştırmalar için saklanması tavsiye edilir.
► Doğru montaj ve iyi iletken teması için elektrik bağlantılarını kontrol edin. Tüm terminal bağlantılarının doğru şekilde monte edildiğinden emin olun.
► Kirli porselenlerin ark yaratma ihtimalini önlemek için tüm yalıtıcıları, sigortaları ve burçları temizleyin. Tüm porselen izolatörlerinde çatlak ve kırılma kontrolü yapın.
► Yük kesme, bağlantı kesme ve topraklama anahtarlarının çalışıp çalışmadığını ünitelere enerji vermeden önce test edin.
► Kapasitör bankına enerji vermeden önce, her fazın kapasite değerlerini doğrulayın ve bunları röle ayarlarında kullanılan koordinasyon değerleriyle karşılaştırın. Kapasite dengesizliği, herhangi bir ünitedeki nominal voltajın en fazla %110'u kadar olmalıdır. Yani en fazla %10’luk bir dengesizliğe izin verilebilir.
► Enerji verdikten hemen sonra terminallerdeki voltaj artışını doğrulayın ve hesaplanan değerlerle karşılaştırın. Ayrıca besleme voltajının, faz akımlarının ve kapasitör bankının reaktif gücünün izin verilen sınırlar dâhilinde olup olmadığını ölçün ve doğrulayın.
► Ek olarak, enerji verdikten yaklaşık 8 saat sonra sigorta, kapasitör ve akım dengesini gözle kontrol edin.
Periyodik Muayene, Ölçüm ve Bakım
Trafo merkezi ve dağıtım kapasitör banklarının periyodik olarak elektriksel ölçümleri yapılmalıdır. Denetimin sıklığı, çevresel faktörler ve kapasitörleri açıp kapatmak için kullanılan kontrol elemanının türüne göre belirlenmelidir.
Görsel Muayene
Yanmış kondansatör sigortaları, kondansatör sızdırmaları, kondansatör şişmesi ve kondansatörlerdeki fiziksel hasarlar için kapasitör bankının gözle muayenesi yapılmalıdır. Bu inceleme sırasında, kondansatörde bir sızdırma olup olmadığını, burçlar üzerindeki yalıtım yüzeyini, elektrik bağlantı noktalarının aşırı ısınıp ısınmadığını, açık anahtarların ve tetiklenmiş koruyucu cihazların toprağını kontrol edilmesi gereklidir.
Fiziksel Muayene ve Ölçümler
Fiziksel muayene ve ölçümler sırasında, gevşek bağlantılar, aşırı ısınmış kurşun teller ve hatalı sigorta tüpleri muayene edilir. Sigortalar, aşırı ısınma ya da bu gibi hasarlara karşı denetlenmelidir. Koruma cihazları, akım trafosunun pozisyonu ve potansiyel trafonun uygunluğu kontrol edilmelidir. Kapasitör bankının kapasitesi ölçülmeli ve önceki ölçümlerle karşılaştırılmalıdır.
Kaynak
►electrical-engineering-portal.com
- Dünyanın En Görkemli 10 Güneş Tarlası
- Dünyanın En Büyük 10 Makinesi
- 2020’nin En İyi 10 Kişisel Robotu
- Programlamaya Erken Yaşta Başlayan 7 Ünlü Bilgisayar Programcısı
- Üretimin Geleceğinde Etkili Olacak 10 Beceri
- Olağan Üstü Tasarıma Sahip 5 Köprü
- Dünyanın En İyi Bilim ve Teknoloji Müzeleri
- En İyi 5 Tıbbi Robot
- Dünyanın En Zengin 10 Mühendisi
- Üretim için 6 Fabrikasyon İşlemi
- DrivePro Yaşam Döngüsü Hizmetleri
- Batarya Testinin Temelleri
- Enerji Yönetiminde Ölçümün Rolü: Verimliliğe Giden Yol
- HVAC Sistemlerinde Kullanılan EC Fan, Sürücü ve EC+ Fan Teknolojisi
- Su İşleme, Dağıtım ve Atık Su Yönetim Tesislerinde Sürücü Kullanımı
- Röle ve Trafo Merkezi Testlerinin Temelleri | Webinar
- Chint Elektrik Temel DIN Ray Ürünleri Tanıtımı
- Sigma Termik Manyetik Şalterler ile Elektrik Devrelerinde Koruma
- Elektrik Panoları ve Üretim Teknikleri
- Teknik Servis | Megger Türkiye