Sanayi ve teknolojinin gelişmesiyle üretim, hizmet ve yaşam alanlarının standartları yükselmiş ve çeşitli ihtiyaçlar daha da önem kazanmıştır. Bu ihtiyaçların başında ise güvenlik ve kontrol edebilirlik kavramları önemli bir yer tutarak, ihtiyaç duyulan yer/alanda gerekli araçlar ve insan gücüne önemli miktarlarda yatırım yapılmaktadır.
 
Yazımızın başında da bahsettiğimiz gibi teknolojinin gelişmesiyle birlikte önceden insanoğlunun yaptığı birçok işi artık elektrik/elektronik sistemler yapmakta ve hata payını en aza indirmektedir.
 

Teknolojinin gelişmesinde ve yeni ürünlerin ortaya çıkmasında ki en önemli ilham kaynağı yine doğada ki canlılar ve insanın kendisidir. İnsan gözünden ilham alınarak tasarlanan kameralar ise bu duruma en yakın örnektir. Hemen hemen her alanda kullanılan kamera sistemleri özellikle güvenlik ve durum (termal kameralar vs.) izleme konusunda vazgeçilmez bir unsur haline gelmiştir. 

 

►    Şekil1: Güvenlik ve durum izleme konusunda ihtiyaçlar sonucu geliştirilen ve 1942 yılında ilk olarak kullanıma giren CCTV (Closed Circuit Television) sistemleri, kamera sistemlerinin en önemli ayağını oluşturmaktadır.

 

CCTV olarak anılan Kapalı Devre Televizyon Sistemleri;
 
► Hastahaneler,
► Bankalar,
► Endüstriyel Tesisler,
► Trafik Kontrol Sistemleri,
► Stadyum, Konser Alanları vb.
 
başta olmak üzere güvenliğin istendiği her alanda sıklıkla kullanılmaktadır. İzlenecek her noktaya bir insan yerleştirilmesine gerek kalmadan kameralar yardımıyla tek bir noktadan izlenecek tüm bölgeler kontrol altına alınabilir.

 

CCTV sistemleri, güvenliğin oluşturulması istenen bölge için izleme yapılacak  yerlerde kurulması ile sistemin tamamlandığı düşünülmemelidir. Kurulan bu sistem açık hava koşullarında, kapalı mekanlarda ve ağır şartlarda kesintisiz ve kaliteden ödün vermeden görüntü aktarabilmesi amacıyla iç ve dış etkenlerden korunması gerekmektedir. Bu etkenlerin başında ise aşırı gerilim darbeleri gelmektedir.
 
Aşırı gerilim darbeleri;
 
► Atmosferik olarak sonucu meydana gelen yıldırım düşmesinden,
► Sistemde bulunan güç sistemlerinin anahtarlamaları sonucu darbe olayları,
► Faz-toprak kısa devreleri
► Kapasitif yüklerin devreye alınması sonucu oluşurlar,

 

Günümüzde kamera sistemlerinin elektriksel koruma sistemleri sadece topraklama sistemi ve gerilim koruma rölesi ile sağlanılmaya çalışılmaktadır. Ancak bu yöntem gerekli olmasıyla beraber tam anlamıyla koruma sağlamamaktadır.
 

► İlginizi Çekebilir : Phoenix Contact'tan Yeni Bir Ürün "RIFLINE Complete Röle"

 
Topraklama sistemi, NÖTR - PE (Toprak) iletkenlerinde oluşabilecek gerilimleri ve Faz-Toprak kısa devrelerinden insanın korunması sağlar. Ancak topraklama sistemi meydana gelebilecek yıldırım ve şebeke darbeleri sonucu oluşabilecek aşırı gerilim darbelerinden cihazın korunmasında yeterli olmayacaktır.

Gerilim Koruma röleleri;

► Gerilim düşmeleri,
► Gerilim yükselmeleri,
► Faz yokluğu vb. durumlarda yıldırım ve aşırı gerilim darbelerinin periyoduna göre daha büyük periyotlarda ki olaylar sonucu oluşabilecek hataları engellemek için kullanılır. 

Aşırı gerilim darbeleri çeşitlerine göre 20 ms ile 10 µs gibi kısa sürelerde meydana gelmektedir. Böyle kısa sürelerde değişim gösteren ve kV’ lar seviyesindeki gerilimleri engellemek için gerilim koruma röleleri de yeterli olmamaktadır. 
 

Şekil 2: Şebekede meydana gelebilecek aşırı gerilim darbeleri 20 ms' den küçük periyotta olabilmektedir. 

 

Bu noktada aşırı gerilim darbe koruyucuları devreye girmektedir. Bu koruyucular µs seviyesinde ki aşırı gerilim darbelerini üzerine alarak darbeyi cihaza ulaşmadan toprağa iletir. Böylece bu darbeler sonucu cihazlarınızın zarar görmesi engellenir.

 
Şekil 3: CCTV Kamera Sistemleri için özel olarak tasarlanmış PHOENIX CONTACT koaksiyel (BNC) tip aşırı gerilim koruyucular
 

 
Yıldırımdan korunma ve topraklama sistemleri birbiriyle entegre çalışmak zorundadır. Özellikle hassas cihazlar sınıfında olan kamera sistemlerinin aşırı gerilimlerden korunması için aşırı gerilim koruyucuları geliştirilmiştir. Cihazın enerji hattı ve sinyal hattının korunması için geliştirilen bu sistemler “ Aşırı Gerilim Koruyucuları olarak anılmaktadır. ”
 
CCTV sistemler temel olarak;
 
► Kamera
► DVR Kayıt Cihazı,
► Monitör ve kablolardan meydana gelmektedir.

Şekil 4: Büyük yatırımlar sonucu kurulan CCTV Kamera Sistemleri, yıldırım darbeleri, aşırı gerilim darbeleri ve anahtarlama darbelernin bozucu etkilerine maruz kalabilirler. PHOENİX CONTACT aşırı gerilim koruma cihazları tüm CCTV sistemlerinizi koruma altına alacaktır.

 
Her bir cihaz için aşırı gerilimlere karşı önlem almak sistemin defans korunması ve sürekliliği için kaçınılmaz bir gerçektir. Alanın/binanın faraday kafesi ve paratoner gibi dış yıldırımlık sistemi ile korunması meydana gelebilecek aşırı gerilimlerden CCTV sistemini korumaya tek başına yetmeyecektir. Çünkü dış yıldırımlık sisteminize düşecek olan yıldırım toprağa iletilse bile gerilim endüklenmesi sonucu topraklama sisteminiz üzerinden tekrar ana pano, tali pano ve hassas cihazlarına aşırı gerilimler ulaşacak ve koruma sisteminiz olmadığı takdirde CCTV sisteminiz ağır hasar görecektir.

►    Şekil 5: 2 km çapında bir alana, sizin bina/yapınız dışına yıldırım dahi düşse; gerilim endüklenmesi  ve manyetik alanlar sonucu yine aşırı gerilim darbeleri CCTV sisteminizi ve diğer elektronik cihazlarınızı tehdit edecektir.