Esnek Üretim Nedir?

İşletmeler, değişken ürün taleplerine karşı üretimde esnek yapıya dayalı yenilikler göstermelidirler. Gelişen teknoloji ile esneklik sağlanması yanında hız ve verimlilik artışı da meydana gelir. İşletmelerde verimin ve kalitenin artmasını sağlayan esnek üretimin ayrıntıları yazımızda.

A- A+

26.04.2016 tarihli yazı 41128 kez okunmuştur.

Ensek üretim, imal edilen ürünlerin değişen ürün seçeneklerine ve üretim tekniklerine kolaylıkla adapte edilebilir bir üretim sistemdir. Üretimde çeşitlilik ve hızlılık ön plandadır. Üretim tesislerinde fazla sayıda makina ve çok karmaşık sistemler kullanmak etkin bir yöntem olmayabilir. Tek bir merkezden kontrol edile sistemde verimlilik için, üretilen ürünlerin daha kısa sürede üretilmesi önemlidir. Üretim kısmında kullanılan farklı tipteki makinalar aynı üretim bandında çalışarak bir bütünlük oluşturur. Klasik üretim sistemlerinde makinanın arızalanması durumunda üretimde aksaklıklar meydana gelebilir. Ensek üretim sistemlerinde arızalanan kısım onarım veya iptal edilmesi durumunda üretime ara verilmeden devam edilir.

Görsel: Esnek üretim sisteminin uygulandığı üretim tesisi

►İlginizi Çekebilir: İşletmede Yönetim Süreci

Esnek Üretim Nasıl Çalışır?

Esnek üretim sistemde robotik elemanlar, kullanılan üretim teknolojisi ve tümleşik bir bilgisayar ağına bağlı olarak belirli bir sıraya göre çalışır. Üretim için gerekli ham madde veya işlemeye hazır ürünler temin edildikten sonra işleme tezgâhlarına taşıma bantları ile taşınır. Bilgisayarlı sistemde işlenecek ürün grubuna göre belirlenen program yönergelerine bağlı kalınarak bant sisteminde bulunan malzemeler banttan inmeden farklı birimlere yönlendirilmeden makinalar ve robotlar yardımıyla istenen şekle göre işlenir. İşlenen parçalar, ürün gruplarıma göre ayrılan bölümlere veya depolara yönlendirilir.

Farklı Türdeki Esnek Üretim Seviyeleri

► Esnek üretim modülü: NC özellikli bir makine ve paletli taşıyıcı bulunan sistemde gerçekleşen üretim.

► Esnek üretim hücresi: 4 tane NC özellikli makineler kullanılarak bunlar arasında bir yönlendirme birimi oluşturulur.

► Esnek üretim grubu: Bu sistemde artırılan taşıma ve yönlendirme sistemi ile giren ürün makineler ile işlendikten sonra bir yönlendirme sistemiyle boşaltma alanına yönlendirilir.

► Esnek üretim sistemi: Esnek üretim grubuna ek olarak sisteme bağlı makinelerin otomatik parça değişimi ve ürünlerin depolaması yapılır.

► Esnek üretim hattı: Otomatik hale getirilen sistem çalışmasına ara vermeden devam eder.

Görsel: Üretim tesisinde bulunan yönetim sistemi

►İlginizi Çekebilir: İlk Endüstri Mühendisliği Çalışması Nedir?

Esnek Üretimin Kullanım alanları

► Metal işleme, şekillendirme
► Montaj, kaynak
► Otomotiv ve elektronik sektörü
► İlaç sektörü
► Havacılık
► Robotik ve makine
► Tekstil, kumaş

Esnek Üretimin Avantajları

► Verimliliği artırır.
► Ürün kalitesi artar.
► Tek merkezden kontrol edildiği için kurulum ve iş süresi azalır.
► Üretim teknikleri benzer olan ürünlerin tek bant boyunca işlenmesi maliyet ve zaman kaybını azaltır.
► Hata oranında azalmalar gözlenir.

Esnek Üretimin Dezavantajları

► İşçilerin iş kaybına yönelik korkuların olumsuz durumlara yol açması
► Sürekli değişken ürün ve malzeme gruplarına uyum sağlayamama
► Merkez yönetim programlarının pahalı olması ve sürekli değişkenlik göstermesi

Ensek Üretimin Gelişimi

1960’lı yıllarda piyasalarda rekabet artmaya başladı. Üretim maliyetlerinde ki artışlar geleneksel üretim sisteminin dezavantajı oluşturuyordu. İlk olarak “sistem24” adıyla ortaya çıkan sistemde gelişen teknolojik aygıtlar kullanılarak insan gücü üretimine göre, faaliyet gösterilen alanlardaki üretimlerde hız ve esneklik elde edilmiştir. Bilgisayar kontrollü sistemler ve robotik gelişmeler ile üretilen ürünlerde ekonomiklik, çeşitlilik ve müşteri teslimatında hızlı hale gelinmiştir. Esnek üretim üzerine farklı yaklaşımlar doğmuştur. Üretici – müşteri arasına yoğunlaşan bu durum aşağıdaki tabloda verilmiştir.

Esnek üretim sistemine bir örnek verecek olursak;

Ford grubunda aynı üretim bandında farklı modellerin özelliklerine göre sırasıyla montaj işlemi yapılmaktadır. Programda yapılan yönergelere göre kaporta imalatı, boyama ve tüm parçaların birleştirileceği son montaj hattında farklı tür araçların üretimi gerçekleştirilir. Kaporta imalat kısmında saç levhaların aracın özelliklerine göre kesilip, işlendiği kısımdır. Boyahanede ise hareket kabiliyeti yüksek robotlar ile kaportanın her yüzeyine eşit oranda boya püskürtülerek her ayrıntıya dikkat edilerek boyanır. Son birleştirme hattında insan ve makine gücü birleşerek verimlilik sağlanması için esneklik sırasına göre tüm parçaların birleştirme işlemi yapılır. Ford’un kullandığı sanal geliştirme teknolojisi, yeni üretilecek araçlarda ki parça tasarımı ve geliştirme için hızlı bir işlem gücü oluşturur. Sanal dünyanın getirdiği avantajlar ile pahalı tesislere gerek kalmadan iş kalitesini ve hızını artırmış olur.