Veri İletimi 5. Bölüm |
ElektrikPort Akademi

Veri iletiminin ne olduğuna ve veri iletim metotlarını ayrıntılı şekilde açıkladığımız yazı serimizin 5. bölümü olan son bölümümüzde “Fiber Optik Kablo ile Veri İletimi” konusunu inceledik. Fiber optik kablo ile veri iletiminin tüm detayları yazımızda.

A- A+

23.06.2016 tarihli yazı 19903 kez okunmuştur.

Veri Kablo İletim Koaksiyel Fiber Optik

Verinin birçok farklı yolla iletildiğini yazılarımızda öğrendik. Örneğin en basit haliyle; ev telefonunda konuşurken bir kablonun sesimizi bir soket ve kablo yardımıyla başka bir kabloya ilettiğini ve böylelikle sesimizin karşıdaki kişiye ulaştığını, bunun nasıl gerçekleştiğini önceki yazılarımızda gördük. Cep telefonlarının ise görünmez radyo dalgalarıyla sesi ilettiğini, bu nedenle kablosuz teknoloji dendiğini ve bunun nasıl gerçekleştiğini de yazı serimizin önceki adımlarında anlattık. Yazı serimizin son adımı ve veri iletim yollarından birisi olan fiber optik ile veri iletimini ise bu yazımızda inceleyeceğiz. Ayrıntıya girmeden önce özetlemek gerekirse; fiber optik, ışın demetine kodlanmış bilgiyi cam veya plastik boru yardımıyla iletmektedir.

Fiber optik yöntemi ilk olarak 1950’li yıllarda endoskopi cihazında kullanılmıştır. Amaç doktorlar hastanın vücudunu açmadan içerideki şeyleri görmektir. Bu gelişimden sonra 1960’lı yıllarda mühendisler aynı teknolojiyi kullanarak telefon konuşmalarını ışık hızında iletmeyi başardı.

►İlginizi Çekebilir: Fiber Optik Kablo Kullanım Alanları

Fiber optik kablonun nelerden oluştuğunu, yapısını önceki yazılarımızda anlatmıştık. Bu yazıda daha çok veri iletiminin nasıl gerçekleştiğine, çalışma prensibine vs. bakacağız. Fiber optik teknolojisinin performansı ve güvenilirliği temel olarak kullanılan optik elemanlara bağlıdır. Aşağıdaki şekilde fiber optik iletim sisteminin genel akış diyagramı gösterilmiştir. Şekilden de anlayacağımız gibi, fiber kablo girişindeki elektrik sinyali bir lazer diyot ile optik sinyale dönüştürülür. Alıcı taraftaki sinyal yarı iletken elemanlar kullanılarak tekrar optik formdan elektriksel sinyale dönüştürülür. Elde edilen sinyal, filtreleme, modülasyon ve sayısal-analog çeviriciler yardımıyla bilgi sinyaline dönüştürülür.

►İlginizi Çekebilir: Kablosuz Elektrik İletiminde Rezenatörler

Fiber optik kablo, güç kaybını minimuma çekerek daha düzgün bir veri iletimi sağlar. İletilecek bilgi çeşitli formlarda olabilir. Ses, video, sayısal, analog gibi herhangi bir veri türünü rahatlıkla taşıyabilir. Taşıyıcı sinyal bu sinyalleri modüle eder ve iletim hattına verir. Taşıyıcı sinyalin kaynağı ise led veya lazer diyotlardır.

Fiber optik kablodan yansıyan veya kırılan ışık, fiber kablo içinde çeperlerden yansıyarak iletilir. Yansıma ışığın fiber kabloya giriş açısına göre değişiklik gösterir. Bu nedenle fiber kablonun yapıldığı malzeme tam yansıma için çok önemlidir.

Fiber optik sistemlerde taşıyıcı sinyal kaynağı olarak led veya lazer diyotların kullanıldığını söylemiştik. Bu elemanlar elektrik sinyalini ışık sinyaline dönüştürerek bilginin iletilmesinde rol oynarlar. Küçük alanlarda çok miktarda ışık yayarlar. Emisyon alanları düşük olduğundan uzun ömürlü, güvenilir ve hızlılardır.

Fiber hattın başında taşıyıcıların olduğu gibi sonunda da bu optik sinyali elektrik sinyale dönüştüren cihazlar vardır. Tipik bir fiber optik alıcı, optik bir detektörden, düşük gürültülü bir yükselteçten ve elektriksel sinyali üreten devre elemanlarından oluşur. Optik detektör tarafından alınan optik sinyal, yükselteç tarafından yükseltilir ve diğer devreler aracılığı ile vericiden gönderilen orijinal elektriksel sinyale çevrilir. Alıcılar optik sinyali gürültü ve sinyal bozulması olmadan yükseltmek ve işlemek zorundadır. Optik sinyal detektörü olarak PIN tipi diyotlar ya da avalanch tipi fotodiyotlar kullanılmaktadır.

Son olarak fiber optik kablonun avantajları aşağıdaki gibi sıralanabilirler:

► Koaksiyel ve bakır kablolar belirli mesafelerde veriyi iletirken, fiber kablolar veriyi bunlara göre daha uzağa iletir.
► Yine diğer veri iletim metotlarında kullanılan kablolar elektromanyetik alanlardan, gürültüden etkilenirken fiber optik kablolar bunlardan etkilenmez.
► Fiber kablonun özü cam olduğundan aşınmaz ve pek çok kimyasal maddeden etkilenmez.
► Bakımında personel tehlikede değildir. Çünkü bu kablonun içinden sadece ışık geçmektedir.
► İletilen sinyal ışık olduğundan bozulma ve gürültü olmamaktadır.
► Az güce ihtiyacı vardır.
► Hem analog hem sayısal sinyaller iletilebilir.
► Taşınan bilgi ışık yardımıyla olduğundan alev alma riski de yoktur.

Kaynak:

►hho.edu
►wikipedia
►explainthatstuff