X-Işınları Elektronik Cihazlara Zarar Verir mi?

Havaalanları, alışveriş merkezleri yada çeşitli kamu kurumlarına girerken güvenliği tehdit eden madde yada içerik taşınımına karşın X-Ray tarayıcılardan geçeriz. X-Ray tarayıcılar, çantamızı açmadan çantamızın içeriğini nasıl görüntülüyor? Bu yazıda X-Ray cihazlarının ne olduğuna, nasıl çalıştıklarına ve cihazlarımızı nasıl etkilediklerini belirteceğiz.

A- A+

22.10.2018 tarihli yazı 20679 kez okunmuştur.

X-ray X-ışınları Foton Radyasyon Radyoaktif İyonizer

X-Işınları Nedir?

X-Işınları keşfi 19. yüzyıla dayanır. 1894’te Wilhelm Conrad Röntgen tarafından keşfedilen X-ışınları, kısa dalga boyu ve yüksek frekansa sahiptir. Boşluk içerisindeki genel hızları ışık hızına eşittir. Tek bir X ışını sadece bir fotondur ve görülebilir ışığın fotonundan daha fazla enerjiye sahiptir. Bu enerji X-ışınlarının nesne boyunca hareketine izin verirken, ışınlar nesne tarafından soğurulur. Böylece güvenlikte kullanımının yanında çeşitli hastalıkların tanı ve tedavisinde X-ışınları kullanılır.

►İlginizi Çekebilir: Işığın Polarizasyonu Nedir?

X-ışınlarının herhangi radyoaktif bir madde tarafından oluşturulmadığı önemli bir husustur. Ortaya çıkacak bir etki, malzemenin cihazdan geçmesi sırasında x-ışınıyla etkileşime girmesinin bir sonucudur ve bu endişelenilecek bir durum değildir. Yani X-ışınlarının cihaz üzerinde kalıcı bir etkisi yoktur.

Röntgen Görüntüleri Nasıl Elde Edilir?

Cihazların içinde ışın yolu denilen x-ışını kaynağı ve bu ışınları algılayabilen dedektörler bulunur. Çanta yada paket X-ray cihazına konulduğunda ilk olarak cihaz maddeye x-ışını gönderir. Bu ışın çantayı deler ve iç kısma geçer. Dedektörlerin uygun filtreleme işlemlerinden sonra sinyal işleme ve görüntü oluşturma teknikleriyle görüntü parçalar halinde oluşturulur. Daha sonra parçalar birleştirilerek ekrana yansıtılmaktadır. Görevli bu şekilde paketin içeriğini görüntüleyebilir.

►İlginizi Çekebilir: Metal Dedektörü Nedir? Nasıl Çalışır?

Cihazdan geçen maddelerin renkleri ekranda farklı olarak gösterilir. Daha rahat ayırt edilmesi için maddelere renk kodlaması yapılmaktadır. Temelde maddeler birbirinden ayrıştır ve farklı renklerde ekrana yansıtılır. Atom numarası 18’den büyük olan ağır elementler yani inorganik maddeler (Örneğin altın, bakır, kurşun, kalay, gümüş vs.) mavi renk ile, az yoğun maddeler yeşil renk ile, atom numarası 10’dan küçük olanlar ise (Örneğin hidrojen, karbon, oksijen vs.) turuncu veya açık kahverengi ile gösteriliyor.

X-Ray Elektronik Cihazlara Zarar Verir mi?

X-Işınları bir tür iyonize radyasyondur. Fotonlar, temas ettikleri atomlardan elektron koparmak için yeterli enerjiye sahiptir. Yüksek dozlardaki radyasyon hücre DNA'sına zarar verir. Bu yüzden radyasyondan etkilenmemek için cihazlar kurşun kaplama ile korunur. Yani radyasyon insanlara ulaşamaz.

►İlginizi Çekebilir: Algılayıcılar |Sensörler

Bilgisayar ya da tabletlerde görünür ışık ya da x-ışınlarına duyarlı herhangi bir bileşen bulunmamaktadır. Ancak kamera gibi sensörlü cihazlar elektromanyetik radyasyona duyarlıdır. Bunlar koruyucu kılıf ya da panjurlarla korunurlar. X-ışını içerisinde uzun süre kalındığında cihaz aktif şekilde ışık yakalamazsa sıkıntı olmaz ancak x-ışınları iyonize radyasyon olduğundan içerisinde uzun süre kalınması tavsiye edilmez.

Kaynak:
►makeuseof