Elektrik Tesislerinde Sigorta Seçimi

Elektrik tesislerinde aşırı akımlara karşı koruma yapan sigorta elemanı, tesisatın en kritik noktasıdır. En uygun parametrelere göre sigorta seçimi yapmak, tesisin güvenliği ve güvenilirliği için olmazsa olmazdır. Bu yazımızda elektrik tesislerinde kullanılan sigortaların seçimini inceliyoruz.

A- A+

09.05.2015 tarihli yazı 109673 kez okunmuştur.

sigortalar sigorta seçimi elektrik tesisleri buşonlu sigorta bıçaklı sigorta otomatik sigorta röle kaçak akım akım kontrolü kaçak akım tespit elektrik kaçak kontrolü röle akım sigorta çeşitleri

Giriş

Sigortalar, elektrik tesislerinde akımın istenmeyen bir seviyeye yükselmesi durumunda devreyi açan bir elemandır. Elektrik tesislerinde sigortalar bilinçli olarak bırakılan zayıf noktalardır. Bir arıza durumunda bu zayıf nokta atarak tesis enerjisiz kalır. Sigortalar aşırı yüklenme ve kısa devrelere karşı tesisi korurlar. Ayrıca sigortaların anma akımı, kablo iletken sıcaklığının 700C'deki taşıdığı akım değerini aşmamalıdır.

►İlginizi Çekebilir: Elektrik Tesislerinde Arızalar

Sigortalar bağlı bulundukları devrelerde akımın belirli bir değeri aşması durumunda devreyi açarlar.

►İlginizi Çekebilir: Elektrik Sigortası Neden Atar?

Sigorta Türleri

Sigortalar, besleme hatlarını aşırı yüklere ve kısa devre akımlarına karşı korumaya yararlar. Sigortaları aşağıdaki gruplara ayrılabiliriz.

Buşonlu Tip Sigortalar

Akımın belirli bir değeri aşması durumunda sigorta içindeki tel eriyerek devreyi açar. Gövde, gövde kapağı, buşon ve buşon kapağından oluşur. Buşonlar her devreyi özelliğine göre koruyabilmek için anma akım değerleri standartlaştırılmıştır. Akım zaman karekteristigine göre sigortalar iki tür olabilir;

►Normal
►Gecikmeli

Çabuk karakterli buşonlar olarak ise üç gruba ayrılır.

Normal Karakterli Buşonlar: Geçici rejime maruz kalmayan, aydınlatma tesislerinde, omik dirençli ısıtma devrelerinde kullanılırlar.

Gecikmeli Karakterli Buşonlar: Kuvvetli akım tesislerinde özellikle asenkron makinelerin korunmasında kullanılırlar. Asenkron motorlar ilk kalkışlarında nominal akımlarının 5-6 katı kadar akım çekerler. Tembel karakteristikli sigorta kullanıldığında motorun yol alma süresi içinde bu sigortalar devreyi açmaz.

Çabuk Karakterli Buşonlar: Güç elektroniği elemanlarının kısa devreye karşı korunmalarında kullanılırlar

Arızaya en yakın sigortanın arızalı kısmı devreden ayırması gerekir.

Şekil 1: Buşonlu sigorta

NH – Bıçaklı Sigortalar

Kablo, şalter ve pano gibi tesisatları kısa devre ve aşırı yüklenmeye karşı korurlar. Çok yüksek kısa devre akımlarında devreyi sellektif olarak açarlar. Aşırı yüklenme akımlarında tembel karakterlidirler.

NH tipi sigortaların yük akımına bağlı açma zamanları aşağıdaki şekilde verilmiştir.

Şekil 2: Bıçaklı sigortaların kısa devre akımlarını kesme süreleri

Bu özelliklerinden dolayı asenkron makinelerin ilk kalkışlarında devreyi açmazlar. Buna karşılık kısa devreyi beklemeksizin açarlar. 120 (KA) kısa devre akımlarında devreyi açabilirler. Sigorta altlığı, buşonu ve ellikten oluşur.

Kaynak:
►ETMD