Bir doğal süreç olan yıldırım birçok potansiyel taşıyan yaşamı etkileyen alandan yükünü toprak üzerine boşaltmak isteyebilecektir. Bu sebeple insan ve çevresini korumak için yıllardır bunun üzerinde çalışmalar yapılmaktadır. Günümüz şartlarında yıldırımdan korunma sistemlerinde önde gelen dış yıldırımlık seçimi "Aktif Paratoner Sistemi"dir.

Aktif paratoner, dış yıldırımlık sistemi belli bir formül ile korunacak bölge için hesaplamalar doğrultusunda çevre faktörleri de dahil edilerek seçilen ve kurulumu sağlanan bir sistem bütünüdür.


 

►İlginizi Çekebilir: Bakır Kaplı Çelik Topraklama Çubuğu

 

Aktif Paratoner sistemlerinde, yıldırımlık sistemleri topraklaması ve bina topraklamalarının birleştirilemez kanısı yaygın bilinen bir yanlıştır. Topraklama Yönetmeliği’nin Beşinci Bölümde yıldırıma karşı koruma topraklamalarına 2 m’den daha küçük mesafede başka topraklayıcı bulunuyorsa, bütün topraklayıcıların birbiri ile bağlanma zorunluluğu belirtilmiştir. Yönetmelik aynı zamanda topraklayıcı mesafelerinin 2 ila 20 m arasında olması durumunda da bütün topraklayıcıların birbirleriyle bağlanmasını tavsiye etmektedir.




Yönetmelikte bulunan topraklama ile ilgili bu ifadeler bilinenin tersine, yıldırım topraklamasının temel topraklama ile irtibatlandırılmasını 2 m’den yakın mesafelerde zorunlu kılmış, 2 m’den daha büyük mesafelerde ise zorunluluk güdülmemiş ancak bunun doğruluğundan yana tavsiyede bulunulmuştur.

Bu bilgilerin ışığında temel topraklama ve yıldırım topraklama sisteminin irtibatlandırılması uygun görülmüştür lakin temel topraklama da en güvenilir sistem olan eş potansiyel sistemi gereklilikleri de bulunmaktadır. Eş potansiyel sistemde tüm topraklamalar eş potansiyel baraları ile birbirine irtibatlanır. Bu sayede yapı veya tesis içerisinde her hangi iki noktada oluşabilecek gerilim farkı önlenmiş ve tüm noktalarda eş potansiyel sağlanmış olur. Yani yapı üzerine bir yıldırım isabet etmesi durumunda yıldırım üzerinden aktarılan gerilim eş potansiyelleme sebebi ile yapıda bulunanan cihazlar için tehlike oluşturabilmektedir.
 

Bu sebeple yıldırım topraklaması ve temel topraklama irtibatlandırıldığında; bir yıldırım düşme olayı gerçekleşir ise yapı içerisinde bulunan cihazların zarar görmemesi adına iç yıldırımlık ürünleri de kullanılmalıdır. Bu sebeple bir yıldırım olayı gerçekleştiğinde yıldırım topraklama sistemi eş potansiyel sistem ile irtibatlandırılmış ise, sistemin oluşturabileceği aşırı gerilime karşı önlem alınmalıdır. Bu sistem korunmasız olması durumunda yapıda bulunan cihazlar için tehlike arz etmektedir. Bunun önüne geçmek adına yapıda bulunan sisteme potansiyel fark koruması için Aşırı Gerilim Darbe Koruyucuları eklenmelidir. Bu sayede hem yıldırım topraklaması yapı topraklaması ile irtibatlandırılmış hem de yapı bünyesinde bulunan cihazlar Parafudr ile güvenliği sağlanmış olmaktadır.